44611

Sytuacja w Polsce 1946 - 1948 r.

TRJN-28.06.1945 Rok

Premierem został Edward Osóbka-Morawski. wicepremierami: Władysław Gomułka (PPR) i Stanisław' Mikołajczyk (PSL), były premier rządu RP w Londynie.

W 1946 roku partie lewicowe (PPR, PPS, SD i SL) utworzyły tzw. Blok Demokratyczny, mający na celu przeprowadzenie referendum i eliminację PSL.

1. Referendum

30 czerwca 1946 r. odbyło się w Polsce referendum ludowe (głosowanie powszechne). Miało wykazać pozorną jedność społeczeństwa i jego zaufanie do „bloku demokratycznego", jednocześnie odwlec prawdziwe wybory parlamentarne. Głosowanie miało się też stać polem doświadczalnym dla aparatu władzy w niewygodnej syniacji. Kierownictwo PSL wypracowało Salomonowe wyjście. Ponieważ odpowiedź 3x tak dałaby komunistom atut rzekomego poparcia społecznego Polacy mieli odpowiedzieć na 3 zasadnicze pytania:

1. Czy jesteś za zniesieniem Senatu?

2. Czy chcesz utrwalenia w przyszłej konstytucji ustroju gospodarczego wprowadzonego przez reformę rolną i unarodowienie podstawowych gałęzi gospodarki krajowej,z zachowaniem ustawowych uprawnień inicjatywy prywatnej?

3. Czy chcesz utrwalenia zachodnich granic państwa polskiego na Bałtyku, Odrze i Nysie

Łużyckiej?

Pytania zostały tak przygotowane, aby opozycji było trudniej głosować niż na tak. Żeby jednak udowodnić, jakim poparciem cieszy się w Polsce opozycja. PSL wezwał do głosowania na nie na

pierwsze pytanie.

Pomimo szeroko prowadzonej agitacji i ternom ze strony władz wynik referendum był dla komunistów

niekorzystny.

Komuniści przewidywali niekorzystny wynik głosowania. Dlatego sfałszowali wyniki tak. żeby można było ogłosić oficjalnie, iż społeczeństwo poparło nową władzę.

2. Wybory do Sejmu

19 II 1947 Sejm Ustawodawczy uchwalił małą konstytucję, która miała regulować ustrój państwa w

okresie przejściowym.

Pierwsze wybory odbyły się 19 stycznia 1947 r. W wyborach zwycięstwo osiągnął Blok Stronnictw Demokratycznych. Utworzony został nowy rząd. Premierem został Józef Cyrankiewicz z PPS. a prezydentem Bolesław Bierut z PPR.

W dniu 15 grudnia 1948 r. w Warezawie na Kongresie Zjednoczeniowym PPR i PPS utworzono Polską Zjednoczoną Partię Robotniczą (PZPR). Na jej czele stanął Bolesław Bierut. Nowa partia przyjęła program PPR. Z kolei w listopadzie 1949 na Kongresie Jedności Ruchu Ludowego doszło do połączenia PSL (Mikołajczyka) ze Stronnictwem Ludowym (komunistycznym) i utworzenia Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego (ZSL). Rok później rozwiązano Stronnictwo Pracy, część jego działaczy przeszła do Stronnictwa Demokratycznego. Ten system panował w Polsce do 1989 r. (ZSL i SD kontrolowane były przez PZPR)