Dwie definicje środowiska społecznego:
subiektywna - pewien zestaw przedmiotów, który znajduje się poza organizmem, ale na ten organizm oddziałuje
obiektywna - wszystko to. co znajduje się poza organizmem, niezależnie od tego, czy wywiera na tai organizm wpływ czy nie
wspólnota/spolrrznośr ■ zbiorowość połączona dość silnie więzią społeczną, terytorialna, która zaspokaja własne potrzeby (np. wieś), zbiorowość teiytoriabia. w ramach której członkowie mogą zaspokajać swoje podstawowe potrzeby i wskutek tego zbiorowości tego typu mogą być względnie samowystarczalne, a czasem nawet względnie odizolowane
□ społeczności są zazwyczaj stosunkowo niewielkie, występuje w nich więź sąsiedzka
Czynniki istotne dla Powstania grypy;
• organizacja wewnętrzna, fermy kontroli i wzory działania
• wartości niezbędne do funkcjonowania: ośrodek skupienia, symbole, idee wyrażające cele i przedmioty materialne
• niezbędne jest poczucie przynależności do grupy (poczucie „my-oni"), świadomość „my” - u Znanieckiego „współczynnik humanistyczny"
• „zasada odrębności” - to, co różni grupę od innych grap i zbiorowości, i co członkowie uważają za podstawę cech wyróżniających ich od członków innych grup
Każda grupa stawia swoim członkom różne wymagania i wymaga przystosowania się do jej wartości:
• wzór fizyczny (pozytywny - cechy wymagane lub negatywny - cechy niepożądane) - wygląd zewnętrzny lub negatywne określane, jaki człowiek nie powinien być
• wzór moralny -zespół cech moralnych, jakie członek powiniai przejawiać w swoim postępowaniu - jego naruszenie spotyka się z surowszą represją niż naruszenie wzoru fizycznego
grupy celowe —* grupy, które zostały organizowane planowo dla realizacji tylko jednego celu lub jednej grupy celów i w których istnieje tylko więź sformalizowana ze względu na osiągnięcie danego celu (brak więzi osobistej, uczuciowej, dominuje więź rzeczowa i stosunki oparte na stycznościach rzeczowych)
Atrybuty:
• charakter kontraktowy
• atmosfera impcrsonalności
• silnie zhierarchizowana
• posiada wyodrębnioną strukturę Powstawanie grup celowych:
• potrzeby ludzkie i dążenie do ich zaspokojenia
• przekształcenie się potrzeb w intaesy
• interesy przekształcają się w cele (konkretyzacja interesu)
• kolejne realizacje celów są etapami na drodze realizacji interesów
Wież w grupach celowych:
• charakteryzuje się istnieniem rozbudowanego systemu instytucji i urządzeń sformalizowanych, pozwalających na współpracę ludzi, którzy nie spotykają się bezpośrednio, którzy są zainteresowani tylko tymi cechami innych członków, które są potrzebne dla osiągania założonych celów, i które pozwalają kierować dążaiiami i działaniami członków w sposób koordynujący ich działania dla osikania założonych celów
• organizacja musi prowadzić do wytworzenia hiaarchii. kierownictwa, sformalizowanych form stosunków regulujących podział pracy i ustalający zasady kierownictwa
• wytworzenie „atmosfery inąicrsonalności". tm. sposobu załatwiania spraw w sposób sformalizowany, określony przepisami w imię efektywności, uniezależniony od ingerencji osobistych postaw i dążai indywidualnych członków
Tendencje w grupach celowych (czyli imperatyw oiganizacyjny):
• tendencja do jedności, do jednoczenia się. konsolidacji zrzesza) pokrewnych czy podobnych
• tendencja do koordynacji i centralizacji
• powstanie kategorii wyspecjalizowanych kierowników, ekspertów, organizatorów i techników wyspecjalizowany w wykonaniu zadań technicznych, w kierowaniu zrzeszeniem i osiąganiu wysokiej efektywności
• powstanie zamkniętej gmpy wysokiego kierownictwa stojącego na czele, odrywanie się kierownictwa od mas
J. Szmatka - człowiek łączy się grupy bo tak mu każe natura
struktura sociomctryczna małci grupy - typowy układ wzajemnych sympatii, antypatii lub obojętności, jakie występują pomiędzy członkami grupy. Powstaje w wyniku oddziaływania ludzi na siebie. Pozwala na opis grupy z punktu widzenia ici dynamiki. Wyróżniamy dwa rodzaje struktur socjometrycznych:
• struktury niescentralizowane (np. cykl, łańcuch )
• scentralizowane (np. gwiazda: jedna osoba zajmująca pozycję centrabią, pozostałe - peryferyjną).
Struktura socjometryczna jest afektywna. oparta na uczuciach i emocjach w grupie.
Czynniki wpływające na kształtowanie sic grupy
• potrzeba emocjonalna
• potrzeba bliskości
• podobieństwo postaw
• relacje wymiany : potrzeba nagradzania i satysfakcji:
H. Kellerman - podział grup ze względu na charakta głębokiej struktury punitywnej
1. ekstrapunity wne (np. grupy nazistowskie) - charakter
antagonistyczny. mocno zhierarchizowane, wewnętrzna spójność wymuszma metodą kozła ofiarnego, ekspansywne
2. intrapunitywne (np. sekty) - wewnętrzna spójność dzięki
metodzie kozła ofiarnego, ale skierowanej do wewnątrz (silna wewnętrzna motywacja aby w razie odstępstwa od nomy karać się samemu), kara leży poza strukturami grupy, nie są ekspansywne