Powołano do życia Europejski System Banków Centralnych. W dniu 1 stycznia 2001 r. do Unii Gospodarczej i Walutowej przyłączyła się Grecja. W styczniu 2002 r. do obiegu wprowadzono monety i banknoty euro. W kolejnych latadi wspólny pieniądz przyjęły również: Słowaiia (jako pierwsze z nowych państw członkowskich - 1 stycznia 2007 r.) oraz Cypr i Malta (1 stycznia 2008 r.), a także (Słowacja od 1 stycznia 2009 r.).
W Traktacie ustanowiono warunki uczestnictwa w Unii Gospodarczej i Walutowej (tzw. kryteria konwergencji):
* stabilność cen (krajowa stopa inflacji nie może przekraczać o więcej niż 1,5 pkt proc. stopy inflacji trzech najlepszych pod tym względem
państw UGiW),
* stabilność kursu walutowego (członek UGiW musi wykazać stabilność kursu w ramach ERM przez ostatnie dwa lata bez dokonywania dewaluacji względem waluty któregoś z państw UGiW),
* konwergencja długoterminowych stóp procentowych (te stopy nie mogą przekraczać o więcej niż 2 pkt proc. przeciętnej dla trzech najlepszych pod tym względem państw UGiW),
* niski deficyt budżetowy (nie może przekroczyć 3% PKB),
* niski dhig publiczny (nie może przekroczyć 60% PKB).
Europejski Bank Centralny (EBC) jest jedną z instytucji UE i głównym ogniwem Europejskiego Systemu Banków Centralnych (ESBC), w skład którego wchodzą także krajowe banki centralne. Poprzednikiem EBC był utworzony w styczniu 1994 r. Europejski Instytut Walutowy (ElW). Instytut został przekształcony w Europejski Bank Centralny w czerwcu 1998 r.
ESBC nie ma osobowości prawnej ani własnych organów. Jest kierowany przez organy decyzyjne EBC
Osobowość prawną ma natomiast EBC. Posiada on w każdym z państw członkowskich zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych o najszerszym zakresie przyznanym przez ustawodawstwa krajowe osobom prawnym. Może on zwłaszcza nabywać i zbywać mienie ruchome i nieruchome oraz stawać przed sądem. Siedziba EBC znajduje się we Frankfurcie nad Menem.
EBC działa na podstawie TFU E (art. 127-144), Statutu ESBC i EBC, dołączonego jako protokół do Traktatów, oraz regulaminów wewnętrznych4.
W relacjach między EBC i innymi podmiotami obowiązuje zasada niezależności - pizy wykonywaniu uprawnień oraz zadań i obowiązków, które zostały im powierzone na podstawie Traktatów i Stanitu ESBC, EBC ani członek któregokolwiek z jego otganów decyzyjnych nie zwracają się o instrukcje ani ich nie przyjmują od instytucji czy otganów Unii. rządów państw członkowskich ani jakiegokolwiek innego organu. Instytucje i oigany Unii oraz rządy państw członkowskich zobowiązują się respektować tę zasadę i nie dążyć do wywierania wpływu na członków oiganów decyzyjnych EBC przy wykonywaniu ich zadań.
Kapitał EBC wynosi 5 760 652 402,58 euro. Kapitał ten może zostać podwyższony o kwotę określoną przez Radę Prezesów. Do subsktybowania kapitału EBC i rozporządzania nim są uprawnione wyłącznie krajowe banki centralne. Procentowy udział każdego krajowego banku centralnego w kluczu kapitałowym EBC odpowiada sumie połowy udziału danego państwa członkowskiego w całkowitej liczbie ludności i połowy jego udziału w produkcie krajowym brutto UE. I tak np. udział Deutsche Bundesbanku wynosi 18,9373%, a Narodowego Banku Polskiego - 4,8954%4.
8.2.1. Struktura wewnętrzna