wos2

RADA EUROPY

Rada Europy (Council of Europę) to organizacja państw europejskich powołana do życia dokumentem sporządzonym w Londynie 5 V 1949 w językach angielskim i francuskim.

Członkami założycielami byli: Królestwo Belgii, Królestwo Danii, Republika Francuska, Irlandia, Republika Włoska, Wielkie Księstwo Luksemburga, Królestwo Holandii, Królestwo Norwegii, Królestwo Szwecji i Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Północnej Irlandii. Obecnie do organizacji należą 32 państwa, w tym Polska, która została przyjęta 26 XI1991.

Celem jej jest "osiągnięcie większej jedności Europy w drodze porozumień i działań gospodarczych, społecznych, kulturalnych, naukowych, prawnych i administracyjnych". Ideą, która przyświecała założycielom było szerzenie swobód demokratycznych poprzez uznanie przez członka Rady zasady praworządności, praw człowieka i podstawowych wolności.

W razie nie dopełnienia tego warunku następuje wykluczenie członka, a także np. w sytuacji nie dopełnienia swoich zobowiązań finansowych. Organami Rady są: Komitet Ministrów, w skład którego wchodzą ministrowie spraw zagranicznych (lub inna osoba, niekoniecznie członek rządu) oraz Zgromadzenie Doradcze składające się z 233 przedstawicieli, które jest organem obradującym. Oba organy obsługiwane są przez Sekretariat.

W 1954 Rada Europy uchwaliła Konwencję Praw Człowieka, a także powołała Komisję Praw Człowieka jako system kontroli oraz Trybunał Praw Człowieka. Siedzibą Rady Europy jest Strasburg, oficjalnymi językami: angielski i francuski. Statut jest złożony w archiwum rządu Zjednoczonego Królestwa.

INICJATYWA ŚRODKOWOEUROPEJSKA

Inicjatywa Środkowoeuropejska to forma współpracy regionalnej państw Europy Środkowo-Wschodniej i Południowej, zainicjowana w Budapeszcie w 1989 na spotkaniu wicepremierów i ministrów spraw zagranicznych Austrii, Węgier, Włoch i Jugosławii. Wówczas grupę tę nazwano Quadragonale. Po przyjęciu w 1990 Czechosłowacji - Pentagonale, a od 1991, po wstąpieniu Polski - Heksagonale. Po wyodrębnieniu się Czech i Słowacji, Chorwacji i Słowenii zaczęto stosować uniwersalną nazwę - Inicjatywa Środkowoeuropejska. Obecnie należy do organizacji 18 państw.

Zróżnicowana sytuacja państw członkowskich uniemożliwiła ściślejsze formy współpracy. Inicjatywa Środkowoeuropejska pozostaje forum konsultacyjnym, koordynując współdziałanie w zakresie ochrony środowiska, kultury, nauki, transportu, telekomunikacji, średnich i małych przedsiębiorstw. Taka formuła umożliwia przyjmowanie kolejnych państw - od 1996: Albanii, Bułgarii, Rumunii, Białorusi, Ukrainy; od 1997 - Mołdawii. Siedziba znajduje się w Treście we Włoszech.

GRUPA WYSZEHRADZKA

Grupa Wyszehradzka to regionalne porozumienie oparte na podpisanej w 1991 deklaracji o współpracy Polski, Węgier, Czechosłowacji w celu dążenia do integracji europejskiej. Określana wówczas jako Trójkąt Wyszehradzki, po rozpadzie Czechosłowacji przyjęto obowiązującą do dziś nazwę. Grupa Wyszehradzka stanowi forum konsultacji w zakresie polityki zagranicznej i transgranicznej współpracy. Spowolnienie procesu integracyjnego z UE doprowadziło do podpisania Środkowoeuropejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (CEFTA), które weszło w życie w 1993 i zaczęło przynosić efekty w wymianie gospodarczej, tworzeniu wolnego rynku, poszerzyło się także o nowe państwa. Państwa wyszehradzkie są uważane za jedne z najbardziej dynamicznie reformujących się i rozwijających gospodarek spośród krajów Europy Środkowo-Wschodniej.