46864

DYLEMATY PAŃSTWA OPIEKUŃCZEGO

Dotyczą pizede wszystkim kwestii spornych związanych z funkcjonowaniem Państwa Opiekuńczego głownie podnoszonych przez przeciwników tej koncepcji. Przeciwnicy Państwa Opiekuńczego wskazują na to, że biurokratyczny aparat administracji publicznej nie może z uwagi na swoje cechy funkcjonować skutecznie i efektywnie. Jeden ze znanych krytyków koncepcji państwa opiekimczego Ch. Murray sformułował trzy negatywne prawa publicznej opiekuńczości:

1.    Niedoskonałego wyboru - dotyczy tego, że zdaniem autora przyjęcie jakiejkolwiek ogólnej reguły wskazującej na to kto spełnia kryteria otrzymania odpowiednich świadczeń prowadzi do tego, że część osób, które na te świadczenia zasługują ich nie otrzyma.

2.    Niezamierzonych nagród - przynajmniej część różnych form pomocy społecznej utrwala zachowania, które przyczyniają się do powstania warunków uzasadniających jej otrzymanie. Z tego prawa wynika, że strategie pomocnicze mogą być nieskuteczne i na dłuższą metę mogą szkodzić skłaniając do powielarna błędów i utrwalania się postaw roszczeniowych.

3.    Łącznej szkody - pomoc społeczna przynosi określone rezultaty tylko o przypadkach, w których świadczenia skierowane są do osób skłonnych wykorzystać je po to zmienić swoją sytuację. We wszystkich innych przypadkach świadczenia te będą powodowały więcej szkody niż porządku.

Autor zwraca tutaj uwagę, że każdy rodzaj świadczeń przyznawane przez Państwo powstaje te trzy rodzaje zagrożeń.

Krytyka Instytucji Państwa Opiekimczego a więc także i strategii opiekuńczych zwraca przede wszystkim uwagę na niezamierzone wtórne efekty opiekimczego uzależnienia polegającego na tym, że ludzie korzystający ze świadczeń tracą z biegiem czasu własną inicjatywę. Mniej polegają na sobie i własnej zaradności, bardziej zaś liczą na to, że zorganizowane społeczeństwo zajmie się icli kłopotami.

Pojawiają się dylematy w jaki sposób realizować strategie rozwiązywania problemów społecznych aby ludzie nie stawali się jednocześnie stałymi klientami pomocy społecznej. Generalnie propozycje sprowadzają się do wskazań, że odbiorcami pomocy społecznej, powinni być ludzie, którzy wykazują dostatecznie duży wkład w rozwiązywanie swoich problemów.

Inny rodzaj krytyki dotyczący Państwa Opiekimczego wiąże się z przekształceniem jakim podlega realizacja opiekuńczych strategii rozwiązywania problemów' społecznych. Pierwotnie tworzyły one mechanizmy łagodzenia trudności losu ludzi pozbawionych równych szans. Z czasem przybierają one postać praw socjalnych. Oznacza to, że Państwo bierze na siebie obowiązek świadczeń np. zapisane prawa do pracy w konstytucji, które powinny być korzystne.

Kienmki w jakim idą poszukiwania właściwych sposobów realizowania strategii opiekuńczych zwTacają przede wszystkim uwagę na przemijanie indywidualnej zaradności i kontrolowanie wykorzystania określonych świadczeń.