■ W 1913 KURSY TE PRZEKSZTAŁCIŁY SIĘ W STUDIUM WYCHOWANIA FIZYCZNEGO
■ W ZABORZE TYM W ODRÓŻNIENIU DO PRUSKIEGO I ROSYJSKIEGO ISTNIAŁY SZKOŁY POLSKIE.
ROZWÓJ WYCHOWANIA FIZYCZNEGO W ZABORZE PRUSKIM :
■ W 1827 WPROWADZONO WYCHOWANIE FIZYCZNE DO SZKÓL ŚREDNICH
■ 1842-1844 GIMNASTYKA STAŁA SIĘ OBOWIĄZKOWA WE WSZYSTKICH GIMNAZJACH PRUSKICH
■ 1860 WPROWADZONO GIMNASTYKĘ DO SZKÓŁ ELEMENTARNYCH
■ OBAWY SPOŁECZEŃSTWA POLSKIEGO WOBEC GIMNASTYKI SZKOLNEJ; WIDZIANO W NIEJ CECHY GERMANIZACJI
■ SZKOŁA PRUSKA DYSPONOWAŁA WYKWALIFIKOWANĄ KADRĄ NAUCZYCIELI/GIMNASTYCZNY INSTYTUT W BERLINIE- 1848/
■ ATUTEM SZKOŁY PRUSKIEJ BYŁY LICZNE OBIEKTY SPORTOWE A TAKŻE SPRZĘT SPORTOWY
■ MNIEJ UWAGI ZWRACANO W PRUSACH NA WYCHOWANIE FIZYCZNE DZIEWCZĄT
- WYCHOWANIE FIZYCZNE JAKO PRZEDMIOT OBOWIĄZKOWY WPROWADZONO DO SZKÓŁ DOPIERO W 1894
ROZWÓJ WYCHÓW ANIA FIZYCZNEGO W ZABORZE ROSYJSKIM :
■ W ZABORZE TYM PANOWAŁA NAJCIĘŻSZA SYTUACJA
■ WYCHOWANIE FIZYCZNE NIE BYŁO UWZGLĘDNIANE W PROGRAMACH SZKOLNYCH, JEDYNIE W SZKOŁACH PEDAGOGICZNYCH WPROWADZONO NAUKĘ HIGIENY
■ LATA 1871- 1872 TO ZARZĄDZENIE O WPROWADZENIU GIMNASTYKI JAKO NADOBOWIĄZKOWEGO PRZEDMIOTU W SZKOŁACH ŚREDNICH
■ TWORZONO SZKOŁY PRYWATNE, OGÓLNOKSZTAŁCĄCE JAK I ZAWODOWE
■ NA 25 SZKÓŁ, KTÓRE WYPEŁNIŁY ANKIETĘ TYLKO 16 POSIADAŁO SALĘ GIMNASTYCZNĄ, GIMNASTYKĘ PROWADZONO W 22 SZKOŁACH, GRY I ZABAWY W 14, NAUKĘ PŁYWANIA W 3, W 16 SZKOŁACH GOMNASTYKA BYŁA OBOWIĄZKOWA, W 11 BEZPŁATNA, W 6 SZKOŁACH GIMNASTYKA BYŁA PROWADZONA W SYSTEMIE SZWEDZKIM, A W 4 SZKOŁACH W SYSTEMIE SOKOLIM
W POSZCZEGÓLNYCH ZABORACH POWSTAWAŁY SEMINARIA NAUCZYCIELSKIE I
■ W ZABORZE AUSTRIACKIM - 22 W TYM 4 ŻEŃSKIE
• W ZABORZE PRUSKIM - 11
• W ZABORZE ROSYJSKIM - 8
KADRĘ KSZTAŁCONO W 13 RÓŻNEGO RODZAJU INSTYTUCJACH:
■ SEMINARIA NAUCZYCIELSKIE 1919-1936/37
- 5 LETNIE. PO USTAWIE 5 GODZIN TYGODNIOWO ;W TYM 3 GODZINY ZAJĘĆ
OBOWIĄZKOWYCH I 2 GODZINY NADOBOWIĄZKOWYCH GIER I ZABAW.