124666

-zastępowaniu stałego i jednolitego kursu walutowego systemem manipulowanych kursów walutowych, które polegały na ciągłej deprecjacji w celu stymulowania eksportu;

-wprowadzaniu reglamentacji dewizowych i ilościowych w obrotach z zagranicą, upowszechnił się system clearingu walutowego;

-powstawaniu w tym okresie bloków walutowych i stref handlowych zapoczątkowanych próbą zachowania pozycji funta szterlinga.

System ten charakteryzował się uniezależnieniem pieniądza od złota - co wzmacniało inflację oraz sprzyjało kapitałom spekulacyjnym.

W lipcu 1944r w Br et ton Woods odbyła się konferencja poświęcona stabilizacji systemów walutowych. Zdawano sobie sprawę, że nie jest możliwy powrót do systemu waluty złotej. Dlatego też w systemie z Bretton Woods złoto nadal pozostało podstawą tego systemu ale nie w takim wymiarze w jakim było to w systemie waluty złotej.

Zasad nowego systemu dewizowo-złotego:

-waluty krajów członkowskich wyrażone są w złocie, jego wartość jest stała i wynosi 35 USD za uncję,

-obowiązek wpłacania kwoty do MFW, której 25% musiało być płacone w złocie,

-oficjalne transakcje złotem i walutami oparte są na parytecie złota i tolerowane są w tycli transakcjach odchylenia w wysokości ±1%.

-    MFW podejmuje się technicznej obsługi transakcji kupna / sprzedaży złota między krajami członkowskimi.

Był to pierwszy system oparty na międzynarodowych porozumieniach. Nie był to jednak system waluty złotej, ponieważ nie zostały spełnione główne cechy tego systemu:

-nie było uzależnienia podaży pieniądza od posiadanych rezerw złota.

-    brak było stałość kursów walutowych (teoretycznie o ± 1%)

-w nowym systemie istniała możliwość nakładania restrykcji walutowych w sytuacji tnidności w zrównoważeniu bilansu płatniczego.

-    brak swobody obrotu złotem w systemie z Bretton Woods.

Układ z Bretton Woods zrównywał złoto z USD. Było to spowodowane pozycją USA po II Wojnie Światowej - po jej zakończeniu kraje europejskie były zniszczone i straciły znaczną ilość rezerw złota na rzecz USA z tytułu rozliczeń za dostawy broni. W 1948r. USA posiadało złoto wartości 24mld 350mln USD. a Europa Zachodnia tylko 5mld 155min USD. Rząd amerykański zdecydował się na finansówaiue nadwyżek importowych przez kraje europejskie udzielając im kredytu. Ponadto krajom europejskim opłacało się trzymać rezerwy w USD. bo dawały one odsetki. Pod koniec lat 50-tych ponad 50% światowych obrotów płatniczych rozliczane było w USD.

O tym. że USD stał się walutą kluczową zadecydowała:

-wymienialność dolara na złoto dla zagranicznych banków centralnych;

-duża stabilność dolara, w przeciwieństwie do walut krajów europejskich;

-    jego dostępność dzięki polityce kredytowej USA. które miało z tego tytułu wiele korzyści - min. w Nowym Jorku

rozwinął się rynek finansowy

-    mała podaż złota.

Z pozycji dolara wynikały dla USA pewne korzyści:

-możliwość finansowania przez USA swojego deficyni;

-pozycja ta sprzyjała rozwojowi USA jako centrum finansowego świata.

W latach 1945 - 1958 dolar stał się niekwestionowanym substytutem złota. Taka sytuacja trwała do początku lat 60-tych. Początek załamania tego systemu upatruje się we wprowadzeniu zewnętrznej wymienialności walut zachodnioeuropejskich w 1958r. Usunęło to trudności w zrównoważeniu bilansu płatniczego tych krajów, jednocześnie nastąpiło zwiększenie liczby walut, które mogły służyć jako międzynarodowe środki płatnicze, co poprawiło stan międzynarodowej płynności.

W latach 60-tych wystąpiła na szeroką skalę liberalizacja obrotu płatniczego i kapitałowego. Jej rezultatem był wzrost konkurencji międzynarodowej, wzrost możliwości specjalizacji produkcji i alokacji zasobów, ale także wzrost spekulacyjnego przepływu kapitału, który prowadził do inestabilności walutowej i kryzysów walutowych. Pojawiły się pewne oznaki słabości UDS. Do spadku wartości dolara przyczyniła się permanentny deficyt płatniczy USA oraz poziom inflacji. Czynnikiem pogłębiającym ograniczenie zaufania do dolara był także wzrost rynku eurodolarowego. Ponieważ w owym czasie w Europie stopy procentowe były wyższe tuż w USA kapitał zaczął przepływać z USA do Europy. W ten sposób powstawały eirodolary - depozyty w dolarach umieszczony w bankach europejskich. Na ich kreację władze monetarne USA nie miały wpływu.

Słabość dolara powodowała, że zaczęto poszukiwać innego środka wymiany - i powrócono do złota, co spowodowało wzrost wartości złota. Ponieważ banki, które zgromadziły ogromne rezerwy w dolarach i miały możliwość wymiany tych dolarów na złoto, zaczęły masowo wymieniać dolary na złoto to trzeba było zawiesić wymienialność dolara na złoto. W dniu 15.08.71 USA zawiesiło jego wymienialność, tym samym załamały się podstawy systemu z Bretton