50466

Tymczasem w 1926 r. Niemcy weszły do Ligi Narodów i otrzymały status stałego członkostwa w Radzie tej organizacji. Wzmocniło to pozycję Niemiec w Europie. W Niemczech narastały nastroje rewanżystowskie i coraz bardziej popularne stały się hasła domagające się rewizji wschodniej granicy niemieckiej. Coraz groźniejsza stawała się także Rosja Radziecka. W kwietniu 1926 r. Niemcy i ZSSR zawarły układ o przyjaźni i neutralności. Stwarzało to poważne niebezpieczeństwo dla Polski. W tej sytuacji Piłsudski postanowił realizować koncepcję polityki równowagi, tzn. zachowania równych stosunków z oboma potężnymi sąsiadami. Nie należało, więc zgadzać na układy z jedną stroną przeciw drugiej oraz należało dopilnować, by Polska miała głos we wszystkich decyzjach podejmowanych na arenie międzynarodowej.

Po 1923 r. Piłsudski odszedł z życia politycznego i przeniósł się do swojego domu w Sulejówku. Jeździł po Polsce, wygłaszał mowy i przyjmował odznaczenia. Panował w tym czasie także konflikt między Piłsudskim a prawicą. Piłsudski uważał, że wojsko powinno być niezależne, z kolei prawica chciała wprowadzić podwójną zależność wojska. Piłsudski oczywiście się temu przeciwstawił. Nie skorzystał z emerytury, jaka mu przysługiwała i przekazywał ją na cele dobroczynne. Nigdy nie wysunięto wobec niego oskarżeń, że był nieuczciwym człowiekiem. Poprzez jeżdżenie na wiece po Polsce, budował poniekąd swoją legendę. Na wiecach głosił, że bez niego Polska nie odzyskałaby niepodległości.

Kule, które zabiły Narutowicza, nie były przeznaczone dla niego, tylko dla Piłsudskiego.

W 1926 r. Piłsudski odciął się od swojego zaplecza politycznego, tzn. lewicy.

Podczas przewrotu majowego Piłsudski nie zakładał rozlewu krwi, ponieważ nie myślał, że Wojciechowski stanie po stornie nieudolnego rządu. A ten jednak stanął w obronie rządu, demokracji i konstytucji.

W 1926 r. w Sulejówku odbył się, nieudany, zamach na Piłsudskiego. 12 maja 1926 r. Piłsudski chciała się spotkać z prezydentem, lecz do tego spotkania nie doszło. Można się tylko domyślać, że Piłsudski żądał ustąpienia rządu, który nie był jemu przychylny. Pierwsze strzały padły o 17:00 ze strony rządowej. Do następnego dnia do 17:00 nie podejmuje działań i próbuje mediować ze stroną rządową, żeby nie doszło do dalszego rozlewu krwi. Po 12 maja jedna i druga strona zaczynają ściągać posiłki, jednak do strony rządowej dociera mała liczba wojsk, przeciwieństwie do strony rządowej. Porozumiewano się telefonicznie lub za pośrednictwem gońców. Dzięki zajęciu sieci telefonicznej przez Piłsudskiego, siły rządowe nie wiedziały, jakimi siłami dysponuje Piłsudski a jakimi siły rządowe i kto za nimi się opowiedział.

14 maja Wojciechowski zrzeka się władzy, a rząd poddaje się do dymisji. Przejęcie władzy odbyło się w sposób konstytucyjny.

Odbywają się wybory prezydenckie, które wygrał Piłsudski. Jednak zrzekł się władzy, ponieważ obowiązująca konstytucja ograniczała możliwości działania głowy państwa. Drugie wybory wygrywa Ignacy Mościcki. Wszystkie decyzje Mościckiego były najpierw uzgadniane w gabinecie Piłsudskiego.

Powołany zostaje urząd Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych.

Nowela sierpniowa to ustawa z dnia 2 sierpnia 1926 r. o zmianie Konstytucji z 17 marca 1921 r., ogłoszona i obowiązująca od 4 sierpnia 1926. Przewrót majowy był końcem epoki rządów parlamentarno-gabinetowych w Polsce. Mimo formalnego obowiązywania Konstytucji marcowej decyzję m.in. o składzie rządu podejmował marszałek Józef Piłsudski niezależnie od stanowiska Sejmu. Zalecił on na stanowisko premiera, lwowskiego profesora, Kazimierza Bartla. Jednym z pierwszych podjętych przez jego gabinet działań było złożenie projektu zmiany konstytucji.

Projekt ten przewidywał rain znaczne zwiększenie uprawnień prezydenta, w tym: prawo samodzielnego rozwiązania izb; prawo wydawania rozporządzeń z mocą ustawy.

Projekt miał wyraźny charakter antyparlamentamy uzasadniany propagandową walką z nadmierną rolą partii politycznych, sejmokracją i partyjniactwem.

Swoje projekty złożyły też ugrupowania opozycyjne. Związek Ludowo-Narodowy, Stronnictwo Chrześcijańsko-Demokratyczne, Chrześcijańska Demokracja i PSL Piast postulowały widoczne rozszerzenie uprawnień władzy wykonawczej, a ponadto uprawnień Senatu wobec Sejmu czy zmiany w ordynacji wyborczej kosztem mniejszości narodowych. Projekty rządu i centroprawicy