50647

pedagogicznej ale ojej wyjaśnienie (określenie związków przyczynowo-skutkowych między zjawiskami) mające stanowić podstawę i jednocześnie prognozę dla skutecznego technicznego działania.

Nauka o wychowaniu poszukuje optymalnych warunków do skutecznego wywierania wpływu na wychowanka. Teoria jako efekt uogólnionych wniosków z badań jest wiedzą nadającą się do usprawnienia procesu kształtowania człowieka, jest wiedzą technologiczną opartą na celowo-racjonalnym i formalistycznym myśleniu.

W obszarze tej pedagogiki wychowanie jest rozumiane jako wywieranie wpływu przez jednego człowieka na drugiego człowieka (wychowanka) w celu przeobrażenia go zgodnie z założonymi celami. Implikuje to myślenie o wychowaniu w kategoriach celu i środków do niego prowadzących.

Pedagogika technologiczna nie zajmuje się celami, to znaczy one nie są przedmiotem jej badania, bowiem wartości, jak wcześniej wspomniałam, nie poddają się badaniu naukowemu, ponieważ nie są dającymi się zmierzyć faktami. Pedagogika technologiczna może więc służyć każdemu celowi, każdej idei, bądź ideologii. Jeżeli więc pedagogika technologiczna nie zajmuje się celem któremu służy, głównym przedmiotem jej zainteresowania są więc środki służące do osiągnięcia poza nią formułowanego i przez nią nie analizowanego celu. Obszar zainteresowań pedagogiki technologicznej można określić następująco:

TREŚCI

ZASADY

METODY

ORGANIZACJA

EFEKTY

CELE formułowane poza pedagogiką problematyka, którą podejmuje pedagogika technologiczna

Rezygnując z pytania o cele. pedagogika tak rozumiana skupia się wokół poszukiwania odpowiedzi na pytanie Jak?, przy czym interesują ją odpowiedzi podnoszące efektywność pracy wychowawczej. Zwolennicy pedagogiki technologicznej zastanawiają się nad tym, jakie dobrać treści, jakie formułować zasady, jakie stosować metody i wreszcie jak zorganizować cały proces wychowania aby skutecznie zmieniać młodego człowieka.

Wychowame jest więc rozumiane jako zadanie, ma dostarczyć wiedzy zapewniającej osiągnięcie założonego celu, a więc:

określić treści (naukowe) wywierające odpowiedni wpływ na przedmiot wychowania, formułować zasady postępowania wychowawcy i wychowanka (nauczyciela i ucznia) zwiększające efektywność oddziaływań,

wyposażyć nauczycieli i wychowawców w metody skutecznego wywieraiua wpływu, formułować takie postulaty pod adresem środowiska i instytucji, aby stworzyć jak najlepsze warunki do kształtowania człowieka.

Technologiczność tej pedagogiki wyraża się w założeniu, iż poprzez Stworzenie odpowiedniego systemu bodźców i zorganizowanie sprzyjających ich stosowaniu warunków możemy stworzyć drugiego człowieka zgodnie z własnymi założeniami. Wychowanek traktowany jest wówczas jako materiał do „obróbki", natomiast pedagog jako „narzędzie" zastosowane w tym procesie.

Pedagogika humanistyczna

W ostatnich latach w naszym kraju coraz częściej słyszy się odwoływanie do tego sposobu myślenia o wychowaniu, do pedagogiki humanistycznej nawiązują twórcy szkół społecznych, stwierdzając, że zhumanizowanie szkoły jest pierwszym krokiem do zmiany myślenia o kształceniu.

Pod pojęciem pedagogiki hu ma ni stycznej kryją się, jak sądzę, dwa nurty myśli, mające wiele cech wspólnych, jednak różniące się pochodzeniem a także określaniem stopnia ważności poszczególnych kategorii pojęciowych służących ich opisowi. Pierwszy z nich wyrósł na kanwie ogólnej teorii humanistyki, która wiatach 1880-1910 została rozwinięta ptzez Diitlieya.

Jej podstawowe założenia można sformułować następująco;

1. Treści humanistyki mają zawsze wymiar historyczny i powstają jako obiektywizacje rzeczywistości dokonywane pizez pojedynczych ludzi lub przez ludzkie wytwory (państwa, języki, sztukę, idee lub instytucje).