51393

POMOC PRAWNA Z URZĘDU

•    Ustanowienie adwokata lub radcy prawnego przez sąd, instytucja ma służyć temu, by strona nie będąca stanie pokryć kosztów wynagrodzenia mogła skorzystać z pomocy takiego pełnomocnika gdy jest to wskazane dla zapewnienia należytej ochrony jej praw w postępowaniu cywilnym

•    Strona ma prawo zgłosić na piśmie lub ustnie do protokołu, wniosek o ustanowienie dla niej adwokata lub radcy, wniosek strona zgłasza w sądzie, w którym sprawa ma być wytoczona lub już się toczy

•    Sąd uwzględni wniosek, jeśli udział adwokata lub radcy w sprawie uzna za potrzebny, o wyznaczenie sąd zwraca się do właściwej okręgowej rady adwokackiej lub radcowskiej

•    Strona korzystająca z ustawowego zwolnienia od kosztów sądowych może zgłosić wniosek o ustanowienie dla niej adwokata lub radcy jeśli na podstawie oświadczenia zawartego we wniosku wykaże że nie może bez uszczerbku utrzymania swojego i rodziny ponieść kosztów wynagrodzenia adwokata lub radcy

•    Zgłoszenie takiego wniosku nie wstrzymuje biegu toczącego się postępowania, chyba że chodzi o ustanowienie adwokata lub radcy dla powoda na skutek wniosku zgłoszonego w pozwie lub przed wytoczeniem powództwa

•    Ustanowienie pełnomocnika dla strony jest równoznaczne z udzieleniem pełnomocnictwa procesowego (art. 118)

•    Wygasa ze śmiercią strony która je uzyskała, może z ważnych przyczyn wnosić o zwolnienie z obowiązku zastępowania w procesie

•    Co do zasady ustanowienie tylko na wniosek strony, wyjątek- art. 48 ustawy z 14.08.1994 o ochronie zdrowia psychicznego, jeśli osoba nie jest w stanie złożyć samodzielnie wniosku

•    NOWELIZACJA 19.04.2010

•    najważniejsza zmiana dotyczy ustanowienia z urzędu profesjonalnego pełnomocnika dla osoby fizycznej. Do czasu nowelizacji prawo do złożenia wniosku w tym zakresie posiadała jedynie osoba fizyczna zwolniona przez Sąd od kosztów sądowych. Try bunał Konstytucyjny uznał jednak, iż art. 117 § 1 kpe w części "zwolniona od kosztów sądowych w całości lub części" jest niezgodny z Konstytucją (wyrok TK z 16.06.2008 r., P 37/07 ). Zgodnie z nowym brzmieniem art. 117 kpe ustanowienia pełnomocnika z urzędu będzie mogła domagać się także osoba fizyczna niezwolniona od kosztów sądowych. Warunkiem będzie złożenie oświadczenia, z którego wynikać musi, że osoba ta nie jest w stanie ponieść kosztów wynagrodzenia profesjonalnego pełnomocnika bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.

•    Według ustawy nowelizującej, prawo do tzw pomocy z urzędu przysługuje również osobie prawnej lub jednostce organizacyjnej, której ustawa przyznaje zdolność sądową, niezwolnionej przez sąd od kosztów sądowych, o ile wykaże, że nie ma dostatecznych środków na poniesienie kosztów wynagrodzenia adwokata lub radcy prawnego.

•    Ustawodawca wprowadził również nowy przepis (art. 119¹ kpe ), na podstawie którego Sąd możezarządzić stosowne dochodzenie, jeżeli na podstawie okoliczności sprawy lub oświadczeń strony przeciwnej powziął wątpliwości co do rzeczywistego stanu majątkowego strony domagającej się ustanowienia lub zastępowanej przez profesjonalnego pełnomocnika.