51447

STOSOWANIE NORM PRAWA PROCESOWEGO W MIEJSCU I CZASIE o Zasięg terytorialny obowiązywania prawa postępowania cywilnego

o Zasięg terytorialny zwany jest lex fon processualis- sąd ma zawsze stosować prawo procesowe obowiązujące w jego siedzibie, tj prawo krajowe o Terytorialny zasięg mocy obowiązującej prawa postępowania cywilnego pokrywa się co do zasady z terytorium danego państwa, przy czym zasada ta może doznawać wyjątków przy wykonywaniu przez sąd danego państwa pomocy prawnej na izecz sądu albo innego organu państwa obcego.

o Zasadniczo sąd stosuje to prawo, które obowiązuje w jego siedzibie. Istnieją jednakże w tym zakresie wyjątki - postępowanie rekwizycyjne (postępowanie o udzielenie pomocy sądowej) - art. 1132 § 1 Kpc:

o Wykonanie wniosku sądu lub innego organu paiistwa obcego o udzielenie pomocy

prawnej przez sąd polski odbywa się według prawa polskiego. Sąd wezwany może jednak na prośbę sądu lub innego organu paiistwa obcego zastosować przy wykonywaniu wniosku inną formę od przewidzianej przez prawo polskie, jeżeli ta fonna czynności nie jest zakazana przez prawo polskie ani sprzeczna z podstawowymi zasadami porządku prawnego RP.

o Na mocy prawa międzynarodowego, europejskiego, pomoc prawna, o Zasięg czasowy obowiązywania prawa postępowania cywilnego:

o Gdy zostają wprowadzone now^re przepisy prawa procesowego, na ogól w toku jest wiele postępowań wszczętych na podstawie przepisów dotychczasowych. Kwestię stosowania przepisów dotychczasowych albo nowych regulują każdorazowo reguły zawarte przez ustawodawcę w przepisach przejściowych, które mają cliarakter norm intertemporalnych (międzyczasowych).

o Stosuje się prawo które obowiązuje w czasie dokonywania czynności, stosowanie nowych przepisów' do czynności podjętych po wejściu ich w życie o Sposób regulowania tej kwestii przez ustawodawcę nie jest jednolity i można wyróżnić w tym względzie 3 rodzaje rozwiązań:

•    zasada jednolitości (jedności) postępowania - wszystkie postępowania cywilne, które zostały wszczęte na podstawie przepisów obowiązujących w chwili wszczęcia postępowania prowadzone są aż do momentu ich zakończenia na podstawie tych przepisów. Ma to swoje ujemne skutki w postaci utrzymywania przez długi czas dualizmu postępowania cywilnego. W roku 1938 zaprzestano stosowania tego systemu;

•    zasada stadium postępowania - przyjmuje się, że stadium postępowania stanowi jego prowadzenie w danej instancji, stąd postępow^ranie w I instancji prowadzi się najczęściej według dotychczasowych przepisów, w II instancji obowiązują natomiast nowe przepisy;

•    zasada czynności procesowych - nowe przepisy od momentu wejścia w życie mają być stosowane we wszystkich sprawcach bez względu na moment ich wszczęcia, przy czym stosowanie nowych przepisów' do spraw' będących w toku ogranicza się do czynności procesowych dokonywanych po dniu wejścia w życie now'ej ustawy. Czynności procesowa dokonane przed dniem wejścia w życie nowej ustawy z reguły zachowują swoją skuteczność.