52614

3.    Hutnictwo żelaza -> nowe metody obróbki żelaza i koks:

•    Początkowy okres halsztacki 8 wieków przed narodzinami Chrystusa, wtedy zaczęto używać żelaza. Dla wcześniejszych cywilizacji żelazo było mniej łaskawe. W starożytnym Egipcie nie dysponowano złożami żelaza, ani nie było tam również węgla. W 627 roku p.n. Król Perski podbija Egipt, później Aleksandr Wielki, Rzymianie i Arabowie. Cywilizacja Egiptu umarła w czasach rzymskich. Wiele dowiedzieliśmy się o tej wspaniałej cywilizacji całkiem niedawno. W XV i XVI wieku Hiszpania była potentatem, jeśli chodzi o stal (Toledo). Popularna była również stal damasceńska (wykonywana w Damaszku). W XVI wieku szybko zaczyna się rozwijać metalurgia angielska Początkowo Anglicy konstruują ogromne działa, ale z czasem żelazo wytapiane w dymarkach a później wielkich piecach napotyka na braki paliwowe. 1 tona żelaza potrzebuje 45 metrów sześciennych drewna Zaczęto odczuwać braki drewna Anglia w XVII wieku stała się zelżoną Pojawiła się bariera energetyczna Był to poważny problem dla mającej duże aspiracje gospodarki angielskiej. Szwecja w czasie kłopotów Hiszpanii i Anglii wysunęła się na I miejsce pod względem produkcji (dużo lasów, dobrej jakości surowce). Gustaw Adolf - król szwedzki, zreformował armię szwedzką zaczęto stosować lekkie działa potowe, które często decydowały o przebiegu rozstrzygnięć militarnych. Szwedzi chcieli, aby Morze Bałtyckie, było wewnętrznym jeziorem, tego państwa Szwedzi walczyli z Polakami, ale nie potrafili z nimi wygrać. Szwecja to mocarstwo, walczące o dominację z Polakami, którzy często walczyli z Turkami. Szwedzi w wieku XVII rozbijali się po Europie. W wieku XVIII, pałeczkę przejęła Rosja Piotra Wielkiego. Mimo, iż była krajem zacofanym, stała się wielką potęgą w wytwarzaniu żelaza. Wcześniej Rosję wszyscy traktowali jako kraj barbarzyński. Rosja stała siępotęgąmilitarną ale nie ma tam miast i dróg, sąjedynie puste przestrzenie. W czasach Katarzyny Wielkiej armia liczyła 400 tysięcy żołnierzy. Polska była bardziej rozwinięta od Rosji, ale była słabsza militarnie. Anglia była sojuszniczką Wielkiego Księstwa Moskiewskiego. W XVIII wieku Rosja wysyła większość swoich produktów metalurgicznych do Anglii. Największy producent -> Rosja, największy konsument

Anglia Rosja żelazo wykorzystywała głównie na potrzeby armii. Artyleria stała się po II wojnę światowąnajlepsząformacjąRosji. Niema zbytu na żelaza Chłopów rosyjskich nie było stać na zakup narzędzi z żelaza -> płytki rynek zbytu. Anglicy nie zrezygnowali z metalurgii. W 1775 A. Derby opracował sposób wytwarzania żelaza (koksowanie). Wytwarzano surówkę przy pomocy węgla kamiennego, a nie drzewnego. Surówka posiada szereg zanieczyszczeń, jest krucha, była nazywana żeliwem. Trzeba było uszlachetniać surówkę. Kiedyś uszlachetnianie odbywało się w paleniskach (fryszerkach) przez fryszerów. W XVIII wieku stosowano innąnowąmetodę -> mechaniczne walcowanie. Uniezależniono się od warunków naturalnych, bez górnictwa nie mogło rozwijać się hutnictwo.

4.    Maszyna parowa - nowe źródło energii

•    Już w XVII wieku funkcjonowało szereg pomp, którymi usuwano wodę z kopalń. W 1705 Newcomen skonstruował maszynę Newcomena jeszcze nie parową James Wot skonstruował maszynę parową W 1781 roku skonstruowano urządzanie przenosząc ruch tłoka w ruch kołowy. Maszyna parowa mogła działać jako urzqplzenie napędowe, w parowozie. W 1807 roku Fulton skonstruował model parostatku, który pokazał Napoleonowi. Fulton zaprosił Napoleona do namiotu z basenem i pokazał model parostatku, który eksplodował Żaglowce po jakimś czasie odeszły do przeszłości.