53061

-    corentio in manum kobiety sui iuris powodowało przejście jej majątku na męża lub pater familias

małżeństwo bez manus kobiety sui iuris obowiązywała rozdzielność majątkowa - każdy miał własny majątek i odpowiadał tylko za własne długi

-    jeśli żona pozostawał pod patria potestas to podmiotem prawa był jedynie jej ojciec rodziny

-    od Q. M. Scaevoli pontifexa - tzw. praesuptio M udana -domniemanie, że przysporzeme żony pochodzi od jej męża

Zakaz darowizn między małżonkami - potwierdzone prawo zwyczajowe (mores), sens tylko dla małżeństwa bez manus. Duże znaczenie praesumptio Mudana.

Zakaz dotyczył donationes wzbogacających obdarowanego (nie dotyczył np. darowania niewolnika w celu jego wyzwolenia). Wyjątki od zakazu np. darowizna mortis causa łub alimentacyjna.

Sankcją zakazu była nieważność, na podstawie oratio divi Severi (206 r. n.e.) następowała konwalidacja darowizny izeczowej, jeżeli darczyńca zmarł nie odwołując jej. Okres poklasyczny - przepis dotyczył także darowizn obligacyjnych, uznano donationes między cesarzem a cesarzową.

W zachódniorzyniskim prawie wulgarnym zakaz darowizn zamki. Istniał w prawie justyniańskim.

Elementy wspólnoty majątkowej - mimo prawnej rozdzielności majątków, wykorzystanie majątków pochodzących z obu stron rodziny, wspólne korzystanie z rzeczy domowego użytku

Mąż utrzymywał żonę na zasadzie obowiązku moralnego i zwyczajowego, w prawie tylko wyjątkowo za i to za Justyniana. Brak obowiązku utrzymywania męża przez żonę.

Żona często oddawała swój majątek pozaposagowy (res extra dotem, parapherna) w zarząd. Po rozwodzie musiał go zwrócić. Za Justyaniana - mąż ponosił odpowiedzialność za niego, jak za własny majątek, żona nuała generalną hipotekę ustawowy na całym majątku męża.

♦

Zaopatrzenie żony przez męża- zazwyczaj w drodze zapisu - np. użytkowania lub renty.

Największe znaczenie:

/. Posag (dos, res uxoria)

2. Donatio antę (propter) nuptias

♦ Posag - przysporzenie majątkowe na rzecz męża w celu ułatwienia ponoszenia przez niego ciężarów małżeńskich. Często stosowany, wiele dogodnych uregulowań (favor dotis).