- dynamiczny wzrost liczby ludności, rozwój uprzemysłowienia, związków
zawodowych, koncentracja produkcji,
- pojawiały się koncepcje o konieczności łagodzenia konfliktów
społecznych,
- wprowadzono interwencjonizm państwa, odpowiednik teorii nurtu
socjalnego,
- w XX wieku okres publicyzacji prawa cywilnego,
- nurty teoretyczne:
- szkoła klasyczna lub dogmatyczna - początek XIX wieku, ograniczenie badań nad prawem do technicznej analizy tekstu prawnego,
- pozytywizm prawniczy - KIM lub ABGB, prawem zajmowali się tylko teoretycy prawa,
- z tego zrodziła się szkoła egzegezy prawa - cywiliści zakładali, że kc stanowi zwartą i zamkniętą całość i nie powinno być dobrowolności interpretacji, powinni być interpretatorzy, jednolita wykładnia, oni mieli tylko odkryć wolę ustawodawcy, wybierano by myśli przewodnie, a na ich podstawie budowano abstrakcyjne pojęcia prawnicze, zahamowanie nauki prawa; krytykowano to w drugiej połowie XIX wieku, zarzucano brak ujęcia praktyki,
- od lat 70 XIX wieku rozwój szkoły historycznej - spojrzenie na prawo przez jego rozwój historyczny,
- pozytywizm naukowy - wywodził się ze szkoły historycznej, podstawą było prawo rzymskie, rozwinęły się: kierunek romanistyczny (Savigne) i germanistyczny (badać prawo germańskie!),
- jurysprudencja pojęć - wychodzono od abstrakcyjnych pojęć prawnych służących do rozstrzygnięcia wszelkich przypadków, nacisk kładziono na formalną stronę prawa,
- pod koniec XIX wieku kierunek formalny będzie mniej popularny, pojawi się naturalizm,
- naturalizm - dostrzegano kryzys prawa cywilnego w ujęciu wolnego kapitalizmu, idee - solidaryzm społeczny, pojawia się spojrzenie antyindywidualistyczne, nowelizowano dawne kodeksy, znajdzie to odzwierciedlenie w orzeczeniach sądów,
- jurysprudencja celowościowa - wywodzi się z naturalizmu, baczono na cele społeczne, ogólne i cel indywidualny jednostki, na pierwszym miejscu ma być jednak cel społeczny. Interwencjonizm państwa.
- szkoła wolnego prawa - nie wszystkie stany faktyczne ustawodawca jest w stanie przewidzieć, dopuszcza się więc prawotwórczą działalność sędziego, powinien on orzekać w sposób wolny od przepisów ustawy,
Wielkie kodyfikacje
Kodeks Napoleona (1804) i ABGB (1811)
- indywidualizm,
- respektowanie wolnej woli stron,
Kodeks Niemiecki (1900) BGB i Kodeks Szwajcarski 2GB (1881 - 1907/1912)
- kodeksy z nurtu interwencjonizmu,