Innowacje
„Mądrość polega na tym, by nie tracić energii na przedsięwzięcia, do których się nie nadajemy, lecz by spośród tych, które potrafimy skutecznie realizować, wybrać najlepsze i zdecydowanie się ich trzymać”
Otoczenie zewnętrzne
Najważniejszym problemem dla funkcjonowania biznesu jest sprzedaż.
Istota innowacji:
„Innowacje odnoszą się do jakiegokolwiek dobra, usługi lub pomysłu, który jest postrzegany przez kogoś jako nowy” (Philip Kotler).
Innowacje nie jest tylko procesem technicznym, chodzi tu o znaczenie ekonomiczno - społeczne, gdyż termin innowacji nie odnosi się tylko do nauki albo techniki, ale także do ewolucji związków ekonomiczno - społecznych dotyczących zachowania się ludzi występujących w różnych rolach: producentów, konsumentów, naukowców, zwykłych obywateli (Michel Porter, Peter Druchen).
Innowacja to nowa wiedza z zakresu techniki, technologii i organizacji prowadząca do:
Powstania nowego produktu - innowacje produktowe.
Powstania nowego procesu - innowacje procesowe
Zmian organizacyjnych - innowacje w zarządzaniu
Bardzo często innowacje produktowe i procesowe ujmuje się jako innowacje technologiczne.
Te 3 typy innowacji dominują na rynku. W biznesie na świecie dominują firmy globalne.
Globalizacja - proces dla firm globalnych, które wytwarzają (istnieją) na 3 kontynentach.
Kreowanie nowych miejsc pracy poprzez innowacje. Firmy globalne powinny kreować nowe miejsca pracy oraz wytwarzać produkty w danym kraju.
Inne istotne kierunki innowacji to:
Oszczędność materiałowa - innowacje materiałowo - oszczędnościowe
Oszczędność w nakładzie pracy ludzkiej
Oszczędność w zużyciu energii - innowacje energooszczędne
Innowacje w ochronie środowiska - innowacje ekologiczne
Krzywa wytwarzania danego produktu - zbiór technik wytwarzania danego produktu.
Prawie każdy można wytworzyć przy dużym nakładzie pracy (maszyn, urządzeń, siły roboczej).
Człowiek - zbiór technik utrzymania danego produktu ma wielowariantowość produkcji przy dużej wysokiej technologii, mogą być wytwarzane produkty przy niskiej technologii.
Innowacje muszą być innowacjami rynkowymi odpowiadającymi potrzebom klienta.
Klient pełni funkcję weryfikującą wszystkie funkcje przedsiębiorstwa. Marketing pełni funkcję integrującą pozostałe funkcje, a więc znów zajmuje centralne miejsce.
Innowacyjność - zdolność organizacji do stałego poszukiwania, wdrażania i upowszechniania innowacji. Przedsiębiorczość to pojęcie które utożsamia się z innowacyjnością.
Dzisiaj nie chce się konkurować firmom globalnym. Tworzą się fuzje i alianse. Walczymy o klienta poprzez dostarczanie coraz lepszych dóbr. W ramach konkurencji są 3 podstawowe pojęcia.
Cały proces globalizacji jest rezultatem zmian w postępie technicznym i innowacji technologicznym, informacyjnym, nowe środki transportu, nowi menadżerowie.
Zasadnicze plusy z tytułu globalizacji to:
wprowadzenie na rynek nowych produktów. Poprawa jakości dotychczasowych.
Lepsze przystosowanie od strony sprzedaży do potrzeb klienta - hipermarkety, efekt skali, obniżenie kosztów wytwarzania, elastyczność działań o firm, lepsze dostosowanie do rynków lokalnych, myślenie globalne - działanie lokalne.
Źródłem innowacji są firmy globalne (licencje know-how)
„Przyszłość należy do tych, którzy nie czekają aż nadejdzie, lecz sami wychodzą jej na spotkanie.”
Ludzie muszą kupować, ale mogą wybierać.
Tylko te firmy nie będą trwały na pozycji przegranej, które potrafią dać klientom większą wartość, a więc wartość dodaną za te same pieniądze.
Zasady rynkowe:
Produkcja jest procesem zaspokajania potrzeb, a nie wytwórstwa towarów.
Produkcja winna być dostosowana do potrzeb ściśle określonego segmentu (przeciętny nabywca nie istnieje)
Na rynku nasyconym nie wystarczy biernie dostosowywać się do potrzeb, trzeba aktywnie oddziaływać na rynek w celu kształtowania go zgodnie z własnymi interesami.
Konkurentem jest każdy, kto zaspokaja te same potrzeby, kto walczy o te same pieniądze, a nie tylko ten, kto produkuje podobny towar.
Wszystkie działania należy podporządkować długofalowej strategii zdobywania rynku opartej o znajomość sytuacji rynkowej i własne mocne strony.
Popyt innowacyjny działa najlepiej w modelu popytowym
Proces innowacji jest określany, jako zespół działań składających się na powstanie oraz pierwsze wprowadzenie do praktyki nowych rozwiązań technicznych, technologicznych i organizacyjnych.
Badania podstawowe - to badania czyste teoretycznie.
Badania stosowane - ukierunkowane na praktykę, realizowane w dłuższym terminie - 1 rok do 3 lat.
Prace rozwojowe - badania aplikacyjne realizowane w krótkim terminie.
Wdrożenie innowacji - zastosowanie w praktyce opracowanego projektu rozwiązania technicznego, technologicznego i organizacyjnego.
Dyfuzja innowacji - zastosowanie w praktyce opracowanego projektu rozwiązania technicznego, technologicznego i organizacyjnego.
Dyfuzja innowacji - przyswajanie danych innowacji w coraz to nowych systemach organizacyjnych. Jest to proces w którym innowacja jest przekazywana odpowiednimi kanałami w określonym czasie między podmiotami gospodarczymi. Dyfuzja i wdrożenie rozpatrywane jest jako rozpowszechnianie innowacji.
Rozpowszechnianie innowacji jest określane przez 3 wzajemnie powiązane czynniki:
Nowość i oryginalność rozwiązań
Wymagania, gusty i upodobania potencjalnych użytkowników
Zgodność z oczekiwaniami zaspokajania potrzeb
Ujmowanie procesu innowacji jako złożonego mechanizmu społeczno - ekonomicznego, którego rezultatem są określone innowacje. Kreowanie w organizacjach czynników stymulujących. Tworzenie systemu zabezpieczenia innowacyjnego dla wszystkich etapów procesów innowacji oraz organizacji realizujących i wdrażających innowacje.
W zarządzaniu innowacjami występują następujące tendencje:
Orientacja rynkowa uwzględniająca oczekiwania klienta i konkurencji
Rozwinięte relacje występujące pomiędzy nauką, innowacjami i gospodarką. Wymieniona triada jest systemem dynamicznym, interakcyjnym.
Wysoka innowacyjność organizacji, zarówno przedsiębiorstwa, regionu jak i państwa. Zarówno przedsiębiorstwo jak i region powinno być wrażliwe na innowacje i skłonne do wprowadzenia zmian traktowanych jako szanse.
„U podstaw biznesu międzynarodowego znajduje się fakt, że tylko te organizacje mają szanse rozwoju, które będą odpowiednio przystosowywały się do otoczenia (głównie innowacja)”.
Dobra decyzja to taka, która rozwiązuje problemy organizacji.
Informacja - zbiór danych użytecznych dla odbiorcy - decydenta.
System - określona całość składająca się z pewnych elementów realizujących cele i zadania firmy.
System informacji - określona całość składająca się z elementów: nadawca informacji, odbiorca informacji, kanał przepływu informacji.
„Przedsiębiorca zawsze poszukuje zmiany, reaguje na nią i wykorzystuje ją jako okazję” Peter Drucher
W swoim działaniu przedsiębiorcy kierują się paradygmatem informacji, który leży u podstaw podejmowania decyzji innowacyjnej.
Paradygmat ten zawiera 4 fazy procesu decyzyjnego:
Wiedza. Jednostka jest świadoma innowacji i przyswaja sobie informację o niej.
Perswazja - jednostka przyjmuje wobec innowacji postawę pro i kontra.
Decyzje - jednostka odgrywa aktywną rolę, gdy decyduje o przyjęciu lub odrzuceniu innowacji.
Zatwierdzenie - jednostka poszukuje informacji potwierdzających jej decyzję, którą może zmienić, jeśli otrzyma informację podważającą słuszność tej decyzji.
Metody projektowania dobrego działania.
Metoda diagnostyczna:
Ustalenie celu działania
Analiza warunków działania i środków, które trzeba zastosować by zamierzony cel osiągnąć
Opracowanie planu działania z uwzględnieniem miejsca, czasu, środków, sposobu, wykonawców
Wykonanie czynności w czasie
Kontrola wykonania
Metoda prognostyczna:
Poszukiwania rozwiązania idealnego - poprzez odpowiednią listę pytań kontrolnych opracowanie koncepcji
Identyfikacja idealnych warunków działania
Podzielenie rozwiązań idealnych na perspektywiczne i techniczne wykonalne
Wybór spośród technicznie wykonalnych rozwiązań takiego które stanowić będzie wytyczna dla zaprojektowania systemu działań
Zebranie informacji o rzeczywistych warunkach działania
Opracowanie wariantów przystosowawczych, rozwiązania technicznie wykonalne
Ostateczny wybór rozwiązań
Opracowanie założeń techniczno - ekonomicznych
Metoda prognostyczna nazywana jest też metodą wzorców idealnych.
Proces decyzyjny składa się z 2 podstawowych warstw:
Przygotowania decyzji
Realizacji decyzji
Projektowanie rynku docelowego:
Opracowanie segmentów potencjalnych rynku docelowego
Wybranie segmentów potencjalnych, końcowych, realnych
Dostosowanie marketingu mix do segmentu realnego docelowego
Rynek docelowy - target market wybrana przez przedsiębiorstwo grupa nabywców o podobnych cechach, której potrzeby stara się ono zaspokoić za pomocą odpowiedniej oferty.
Projektując rynek docelowy przedsiębiorstwo tak kształtuje instrumenty marketingowe by nabywcy należący do wybranego przez nie rynku docelowego stali się lub pozostali klientami tego przedsiębiorstwa.
Innowacje - proces decyzyjny
Etapy procesu
Ustalenie celu powinno być oparte na 2 metodach :
Ustalenie stanu faktycznego - uzasadnienie popytu na daną zmianę
Analiza czynników materialnych, ekonomicznych i osobowych
uzasadnienie możliwości realizacji
Czynniki w/w grupuje się według określonej zasady:
Czynniki materialne
poziom techniki / technologii
materiały / surowce
Czynniki osobowe
kwalifikacje
motywacja bezpośrednia (płace) oraz pośrednia (stosunki międzyludzkie)
kreatywność
Czynnik ekonomiczny
nakłady
efekty
organizacja - informacja
Wybór wariantu optymalnego - wybieramy wariant który naszym zdaniem jest najkorzystniejszy i najefektywniejszy z punktu widzenia celów i zadań mojej firmy tj. poprawy sprzedaży, osiągnięcia zysku, zwiększenia wartości dla akcjonariuszy. Ocena wariantów powinna mieć miejsce w krótkim i długim okresie czasu. (krótki - od 3 do 5 miesięcy; długi 1 rok do 3 lat)
Korekta realizacji pracy powinna zawierać:
Obserwacje przebiegu wykonania zadań planowych
Zauważanie odchyleń
Podejmowanie decyzji korygujących
Istotnym elementem korekty jest kontrola - zawiera ona następujące elementy:
które wielkości kontrolujemy stale, a które wyrywkowo
tolerancja błędu dla poszczególnych wielkości kontrolnych
jakie są skutki błędu od czasu jego wystąpienia
najwłaściwsze czynniki skorygowania błędu
kto jest odpowiedzialny za przeprowadzenie kontroli
w czasie kontroli następuje:
modyfikacja celów wyznaczonych
modyfikacja zadań zaplanowanych
zmiana założeń organizacyjnych
W procesie decyzyjnym istotne jest podsumowanie stanu zrealizowanego z zaplanowanym.
Konkurentem jest ta firma która wytwarza ten sam produkt.
Konkurentem jest ta firma, która zaspokaja te same potrzeby.
Model sił konkurencji Portera
Koło strategii Portera
Branch marketing - patrzenie na konkurentów lepszych i dochodzenie do ich poziomu.
Każde przedsiębiorstwo działa w otoczeniu, którego istotnym elementem składowym są firmy konkurencyjne.
Jak stwierdza Philip Kotler przedsiębiorstwo musi nieustannie porównywać swój wybór, jego cenę i kanały dystrybucji, a także jego promocję z najbliższymi konkurentami. W ten sposób może ono poznać w czym jest lepsze, a w czym od nich gorsze.
Przedsiębiorstwo podlega na działania praw konkurencji w takim stopniu, w jakim stopniu:
produkt jego współuczestniczy wraz z innymi w zaspokajaniu tych samych lub zbliżonych potrzeb
zdołało nadać produktowi cechy specyficzne i wyodrębnić go spośród innych
Przedsiębiorstwo może przyjąć następujące wzorce zachowań konkurencyjnych:
Walkę konkurencyjną, czyli konfrontację
Ograniczenie konkurencji
Unikanie konkurencji
Szybkie porównanie
|
Oferta konkurenta |
Oferta mojej firmy |
Klient poszukuje
|
|
|
Pełna linia produktów |
|
|
Usługi posprzedażowe |
|
|
Niezawodność użytkowania |
|
|
Dobra lokalizacja sklepu |
|
|
Informacje |
|
|
Dostępność |
|
|
Możliwość zapłaty, np. kartą kredytową |
|
|
Możliwość zakupu na raty |
|
|
Gwarancje |
|
|
Porady |
|
|
Fachowa obsługa |
|
|
Pomoc personelu |
|
|
Czynniki stymulujące i ograniczające rozwój innowacji
Te 4 rozważania są podstawą w zakresie zarządzania innowacjami.
W krajach Unii Europejskiej zalicza się do małych i średnich przedsiębiorstw 3 grupy:
Mikroprzedsiębiorstwa - zatrudniające poniżej 10 pracowników, ale nie zaliczane do grupy rzemieślników
Małe przedsiębiorstwa - zatrudniające do 50 pracowników, których roczny obrót nie przekracza 7 mln ECU
Średnie przedsiębiorstwa zatrudniające do 250 osób, których roczny obrót nie przekracza 40 mln ECU
Małe firmy - o liczbie pracujacych od 4 do 5 osób (bez względu na rodzaj prowadzonej działalności)
Średnie firmy - których liczba pracujących wynosi od 6 do 50 osób
Duże firmy - to zakłady gdzie liczba pracujących przekracza 50 osób.
Taka kwalifikacje jest przestarzała, to też proponuje się zmianę jej kryteriów na wzór stosowany w Unii Europejskiej.
Czynniki stymulujące i ograniczające są czynnikami makro (czynniki polityczne, prawo, B+R)
Czynniki mikro: konsumenci, branża, konkurencja
Czynniki otoczenie wewnętrznego strefy B+R, finanse, marketing, produkcja, zasoby ludzkie,
Projekt SAPHO - projekt brytyjski:
Poznanie potrzeb użytkownika
Efektywność (skuteczność procesów) rozwoju, funkcje B+R
Charakter systemu zarządzania i kadry zarządczej
Sprawność systemu komunikowania się (wewnętrzny, zewnętrzny)
Przedsiębiorstwo odnoszące sukcesy przy wprowadzaniu nowych produktów na rynek scharakteryzowano następująco:
mają znakomite programy marketingowe
częste kontakty z konsumentem
posiadają lepszą znajomość potrzeb użytkowników
posiadają specyficzne, dostosowane do potrzeb rynku strategie sprzedaży
otwartą i zdolną do przystosowania strukturę w zarządzaniu
innowacje i przedsiębiorczość uznana jest za priorytet
efektywne, zewnętrzne komunikowanie się.
3
20
FIRMA
Marketing
Finanse
Zasoby ludzkie
Produkcja
Konkurencja
Globalizacja
Przedsiębiorstwa
Rynek
Człowiek
Technika
A
B
Produkcja
Finanse
Siła robocza
marketing
klient
Czynniki rozwoju innowacji
Rynek nabywcy (walka o klienta)
Intensywna konkurencja
Niepewność
sprzedaży
Globalizacja rynku
Interwencjonizm państwowy i ponad państwowy
Rosnące tempo wymiany produktów
Zarządzanie dynamiczne
Wzrost stopy życiowej
Cena i koszty (podstawowe elementy)
Zasoby ludzkie
Produkcja i jakość
Konkurencja
Strefa B+R
Transfer technologii
Firma
Rynek
Rynek
Innowacje
Organizacyjne zmiany
Tworzenie wiedzy i kompetencji
Badania podstawowe
Badania stosowane
Prace rozwojowe
Wdrożenie innowacje
Fazy procesu innowacji
Popyt
Konkurencja
Koszty
Produkt
Cena
Personel
Dystrybucja
Promocja
Efekt synergii Rynek
Public Relations
Promocja uzupełniająca
Promocja bezpośrednia
Reklama
Efekt synergii Rynek
Metoda prognostyczna
Model idealny (najlepszy z punktu realizacji celów)
Model technicznie wykonalny
Metoda diagnostyczna - stan aktualny, Diagnoza
Zarządzanie firmą
Badanie rynku
Analiza SWOT
Strategie marketingowe
Planowanie
Realizacja i kontrola
Marketing mix
Rynek
Zbadaj sytuację
zdefiniowanie problemu
określenie celów decyzji
zdiagnozowanie przyczyn
Opracuj warianty
- poszukiwanie różnych wariantów (na razie bez ich oceny)
Oceń warianty
ocena wariantów
wybór najlepszego
Wdróż i sprawdzaj
zaplanowanie wdrożenia
wprowadzanie planu
sprawdzanie wdrożenia i dokonywanie korekt
Faza przygotowawcza
Ustalenie celu
Analiza stanu aktualnego
Wybór wariantu
Analiza czynników
Wybór optymalny
Decyzja
Kontrolowanie
Faza realizacji
Podsumowanie realizacji
Silne i słabe strony przedsiębiorstwa
Okazje i zagrożenia występujące w sektorze ekonomi i technologii
Osobista skala wartości osób kierowniczych, wdrażających strategie
Szersze oczekiwania społeczne
Strategie konkurencji
Czynniki wewnętrzne przedsiębiorstwa
Czynniki zewnętrzne przedsiębiorstwa
Rynki docelowe
Marketing
Sprzedaż
Dystrybucja
Produkcja
Siła Robocza
Zaopatrzenie
Badania i Rozwój
Finanse i kontrola
Asortyment wydatków
Państwo
Przedsiębiorstwo
Region
Globalizacja Unia Europejska