Budowa atomu, a układ okresowy - powtórzenie.

1. Wyjaśnij pojęcia: atom, elektron, proton, neutron, nukleony, jądro atomowe, powłoka elektronowa, liczba atomowa, liczba masowa, izotopy, promieniotwórczość, pierwiastek, promieniowanie alfa, promieniowanie beta, promieniowanie gamma, okres połowicznego rozpadu,

2. Ile elektronów i ile protonów ma atom pierwiastka, którego liczba atomowa wynosi:

1. 30 b. 18 c. 7 d. 4

3. Odpowiedz, jakie to pierwiastki:

1. Jego atom ma dwa razy więcej elektronów niż atom tlenu,

2. Jego atom ma trzy razy mniej protonów niż atom cynku,

3. Jego atom ma w sumie 24 protony i elektrony,

4. Jego atom ma tyle protonów, ile neutronów jest w jądrze izotopu węgla 13C,

5. Jego atom ma tyle elektronów ile nukleonów jest w jądrze izotopu węgla ¹⁴C.

4. Oblicz liczby cząstek elementarnych dla pierwiastka o:

a. liczbie Z = 13 i liczbie A =27,

b. liczbie Z = 26 i liczbie A = 56

5. W jakich grupach układu okresowego znajdują się:

a. aktywne metale,

b. aktywne niemetale,

c. gazy szlachetne (nieaktywne niemetale).

6. Ile powłok elektronowych maja pierwiastki należące do:

a. drugiego okresu, b. piątego okresu

7. Ile elektronów walencyjnych mają pierwiastki należące do:

a. drugiej grupy, b. szesnastej grupy.

8. Podaj liczby cząstek elementarnych, narysuj modele i określ położenie następujących pierwiastków:

a. ¹²₆C b. ²⁸₁₄Si

9. Z podanego zbioru atomów pierwiastków chemicznych utwórz zbiory izotopów trzech pierwiastków i podaj ich nazwy: ²⁸₁₄X, ²⁹₁₄X, ³¹₁₅X, ³²₁₅X, ³²₁₆X, ³³₁₆X, ³⁰₁₄X, ³³₁₅X, ³⁴₁₆X.

10. Pierwiastek chemiczny X ma liczbę atomową 18 i liczbę masową 40. Narysuj model atomu tego pierwiastka i określ jego położenie w układzie okresowym.

11. Na podstawie informacji o położeniu w układzie okresowym trzech pierwiastków, określ liczbę powłok elektronowych i liczbę elektronów walencyjnych w atomach tych pierwiastków. Następnie podaj ich charakter chemiczny.

a. grupa1, okres 5

b. grupa 16, okres 5

c. grupa 18, okres 2

12. Określ liczbę protonów, elektronów i neutronów oraz podaj konfigurację elektronową i liczbę elektronów walencyjnych w atomach następujących izotopów:

a. ⁹₄X, b. ²⁷₁₃Y c. ³⁵₁₇ Z

Podaj nazwy tych pierwiastków, ich symbole i określ położenie w układzie okresowym.

13. Na podstawie położenia w układzie okresowym pierwiastków chemicznych określ czy wymienione pary pierwiastków maja podobne właściwości chemiczne. Odpowiedź uzasadnij.

a. beryl i stront b. sód i jod c. magnez i siarka d. hel i argon

14. Na rysunku przedstawiającym fragment układu okresowego pierwiastków chemicznych pierwiastki oznaczono literami.

	1																	18
1	E	2																				13	14	15	16	17
2																											A
3			3	4	5	6	7	8	9	10	11	12			G			X
4	Z	Y															Q

Na podstawie położenia poszczególnych pierwiastków w układzie okresowym, odpowiedz na pytania:

1. Ile elektronów walencyjnych mają atomy pierwiastka X?

2. Który metal jest bardziej aktywny niż pierwiastek Y?

3. Ile protonów znajduje się w jądrze atomów pierwiastka E?

4. Jaki charakter chemiczny ma pierwiastek Q?

5. Ile powłok elektronowych mają atomy pierwiastka Z?

6. Który pierwiastek jest najbardziej aktywnym metalem?

7. Który pierwiastek jest najbardziej aktywnym niemetalem?

8. Który pierwiastek ma pięć elektronów walencyjnych?

9. Który pierwiastek ma dwie powłoki elektronowe?

10. Który pierwiastek jest gazem szlachetnym?

15. Określ, które zdanie jest prawdziwe, a które fałszywe.

a. Symbole pierwiastków są jednakowe we wszystkich językach.

b. Pierwiastek chemiczny jest to substancja zbudowana z atomów o takiej samej liczbie atomowej.

c. Atom jest najmniejszą kulistą niepodzielną cząstką pierwiastka.

d. W środku atomu ułożone są na przemian protony i elektrony.

e. W każdym atomie znajduje się jednakowa liczba elektronów i protonów.

f. Elektrony walencyjne to elektrony z ostatniej powłoki elektronowej pierwiastka.

g. Izotopy są to atomy tego samego pierwiastka różniące się liczbą neutronów.

h. W pierwszej i drugiej grupie układu okresowego pierwiastków chemicznych znajdują się niemetale.

i. Największy zasięg ma promieniowanie beta.

j. Izotopy promieniotwórcze nie występują w przyrodzie.

k. Promieniowanie alfa przenika przez kartkę papieru.

l. Gazy szlachetne są nieaktywne chemicznie.

---