Dz.U.94.121.591 - tekst: ost.zm. 2000-07-27 Dz.U.00.60.703
Dz.U.94.121.591
1997-04-20zm.Dz.U.97.32.183
1997-05-15zm.Dz.U.97.43.272
1997-12-09zm.Dz.U.97.141.945
1998-01-01zm.Dz.U.97.140.939
1998-01-04zm.Dz.U.97.118.754
1998-02-21zm.Dz.U.97.139.933
1998-06-16zm.Dz.U.98.60.382
1998-08-20zm.Dz.U.98.107.669
1998-09-01zm.Dz.U.97.88.554
1999-01-01zm.Dz.U.98.106.668
zm.Dz.U.98.155.1014
zm.Dz.U.99.9.75
1999-04-01zm.Dz.U.97.139.934
1999-10-17zm.Dz.U.99.83.931
2000-07-27zm.Dz.U.00.60.703
USTAWA
z dnia 29 wrzenia 1994 r.
o rachunkowoci.
(Dz. U. z dnia 19 listopada 1994 r.)
Rozdzia 1
Przepisy ogólne
Art. 1. Ustawa okrela zasady rachunkowoci oraz tryb badania sprawozda finansowych przez biegych rewidentów.
Art. 2. 1. Przepisy ustawy o rachunkowoci, zwanej dalej ustaw, stosuje si do majcych siedzib lub miejsce sprawowania zarzdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:
1)spóek prawa handlowego i prawa cywilnego, z zastrzeeniem pkt 2, oraz innych osób prawnych, z wyjtkiem Skarbu Pastwa i Narodowego Banku Polskiego,
2)(1) osób fizycznych i spóek cywilnych osób fizycznych, jeeli ich przychody netto ze sprzeday towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy wyniosy co najmniej równowarto w walucie polskiej 800 000 EURO (2),
3)(3) jednostek organizacyjnych dziaajcych na podstawie Prawa bankowego, Prawa o publicznym obrocie papierami wartociowymi i funduszach powierniczych, przepisów o funduszach inwestycyjnych, przepisów o dziaalnoci ubezpieczeniowej lub przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, bez wzgldu na wielko przychodów,
4)(4) gmin, powiatów, województw i ich zwizków, a take pastwowych, gminnych, powiatowych i wojewódzkich:
a)jednostek budetowych,
b)gospodarstw pomocniczych jednostek budetowych,
c)zakadów budetowych,
d)funduszy celowych,
5)jednostek organizacyjnych nie majcych osobowoci prawnej, z wyjtkiem spóek, o których mowa w pkt 1 i 2,
6)zagranicznych osób prawnych, zagranicznych jednostek nie posiadajcych osobowoci prawnej oraz zagranicznych osób fizycznych, prowadzcych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dziaalno osobicie, przez osob upowanion, przy pomocy pracowników - w odniesieniu do dziaalnoci prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, bez wzgldu na wielko przychodów,
7)(5) jednostek nie wymienionych w pkt 1-6, jeeli otrzymuj one na realizacj zada zleconych dotacje lub subwencje z budetu pastwa, budetów jednostek samorzdu terytorialnego lub funduszów celowych - od pocztku roku obrotowego, w którym dotacje lub subwencje zostay im przyznane.
2. (6) Osoba fizyczna lub spóka cywilna osób fizycznych moe stosowa zasady rachunkowoci okrelone ustaw równie od pocztku nastpnego roku obrotowego, jeeli przychody netto ze sprzeday towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy s nisze ni równowarto w walucie polskiej 800 000 EURO (7). W tym przypadku osoba ta lub spóka przed rozpoczciem roku obrotowego jest obowizana do zawiadomienia o tym urzdu skarbowego waciwego w sprawach opodatkowania podatkiem dochodowym.
Art. 3. 1. Ilekro w ustawie jest mowa o:
1)jednostce - rozumie si przez to podmioty okrelone w art. 2 ust. 1,
2)banku - rozumie si przez to jednostk dziaajc na podstawie przepisów prawa bankowego,
3)ubezpieczycielu - rozumie si przez to jednostk prowadzc dziaalno ubezpieczeniow na podstawie przepisów o dziaalnoci ubezpieczeniowej,
4)jednostce dominujcej - rozumie si przez to spók akcyjn, spók z ograniczon odpowiedzialnoci lub inn spók kapitaow:
a)posiadajc wikszo cakowitej liczby gosów w organach innej jednostki (zalenej), take na podstawie porozumie z innymi uprawnionymi do gosu, lub
b)uprawnion do podejmowania decyzji o polityce finansowej i biecej dziaalnoci gospodarczej tej innej jednostki (zalenej) na podstawie ustawy, statutu lub umowy, lub
c)jako akcjonariusz lub udziaowiec jest uprawniona do powoywania albo odwoywania wikszoci czonków organów zarzdzajcych lub nadzorczych innej jednostki (zalenej), lub
d)której czonkowie zarzdu lub osoby penice funkcje kierownicze, albo czonkowie zarzdu bd osoby penice te funkcje kierownicze w jednostce zalenej, stanowi jednoczenie wicej ni poow skadu zarzdu drugiej jednostki zalenej,
e)posiadajc w innej jednostce (stowarzyszonej) nie mniej ni 20% i nie wicej ni 50% gosów na walnym zgromadzeniu wspólników lub akcjonariuszy,
f)w inny sposób ni okrelony w lit. e) wywierajc znaczny wpyw na polityk finansow i biec dziaalno gospodarcz innej jednostki (stowarzyszonej),
5)kierowniku jednostki - rozumie si przez to osob lub organ wieloosobowy (zarzd), który - zgodnie z obowizujcymi jednostk przepisami prawa, statutem, umow lub na mocy prawa wasnoci - uprawniony jest do zarzdzania jednostk, z wyczeniem penomocników ustanowionych przez jednostk. W przypadku spóek komandytowych, spóek jawnych i spóek cywilnych oraz osób fizycznych za kierownika jednostki uwaa si ich waciciela lub wacicieli. Za kierownika jednostki uwaa si równie likwidatora lub syndyka,
6)biegym rewidencie - rozumie si przez to osoby fizyczne, spóki jawne, spóki komandytowe, spóki cywilne i osoby prawne, uprawnione na podstawie odrbnych przepisów do badania sprawozda finansowych w trybie przewidzianym ustaw,
7)ksigach rachunkowych - rozumie si przez to dziennik oraz zbiory utrwalonych na papierze zapisów dokonanych na kontach prowadzonych w postaci ksig, rejestrów lub lunych kart albo przenoszonych z komputerowych noników danych, uzgodnione za pomoc zestawienia obrotów i sald lub tylko sald i uzupenione o wykaz skadników aktywów i pasywów (inwentarz),
8)roku obrotowym - rozumie si przez to rok kalendarzowy, chyba e przepisy prawa, statut lub umowa jednostki przewiduj inny okres trwajcy 12 kolejnych miesicy kalendarzowych, stosowany równie do celów podatkowych. Jeeli jednostka rozpocza dziaalno w drugiej poowie roku kalendarzowego, to mona ksigi rachunkowe i sprawozdanie finansowe za ten okres poczy z ksigami rachunkowymi i sprawozdaniem finansowym za rok nastpny,
9)dniu bilansowym - rozumie si przez to dzie, na który jednostka sporzdza sprawozdanie finansowe,
10)organie zatwierdzajcym - rozumie si przez to organ, który zgodnie z obowizujcymi jednostk przepisami prawa, statutem, umow lub na mocy prawa wasnoci jest uprawniony do zatwierdzania sprawozdania finansowego jednostki. W przypadku spóek komandytowych, spóek jawnych, spóek cywilnych oraz osób fizycznych przez organ zatwierdzajcy rozumie si ich waciciela lub wacicieli,
11)rodkach trwaych - rozumie si przez to stanowice wasno lub wspówasno jednostki nieruchomoci (grunty, budynki, w tym take bdce odrbn wasnoci lokale, budowle i inwestycje w obcych obiektach), maszyny, urzdzenia, rodki transportu oraz inne kompletne i zdatne do uytku w momencie przyjcia do uywania przedmioty, a take inwentarz ywy o przewidywanym okresie uywania duszym ni rok, przeznaczone na wasne potrzeby jednostki lub do oddania w uywanie na podstawie umowy najmu, dzierawy lub innej umowy o podobnym charakterze. Do rodków trwaych jednostki zalicza si równie obce rodki trwae uywane przez ni na podstawie umowy najmu, dzierawy lub innej umowy o podobnym charakterze, jeeli z innych przepisów wynika prawo dokonywania od nich odpisów amortyzacyjnych (umorzeniowych) przez korzystajc z tych rodków jednostk,
12)inwestycjach rozpocztych - rozumie si przez to ogó poniesionych kosztów pozostajcych w bezporednim zwizku z nie zakoczon jeszcze: budow, montaem lub przekazaniem do uywania nowego lub ulepszeniem ju istniejcego rodka trwaego,
13)(8) wartociach niematerialnych i prawnych - rozumie si przez to nabyte przez jednostk prawa majtkowe nadajce si do gospodarczego wykorzystania, a w szczególnoci prawo uytkowania wieczystego gruntu (w tym równie nadwyk pierwszej opaty nad roczn opat), spódzielcze wasnociowe prawo do lokalu, prawa autorskie, prawa do projektów, wynalazków, patentów, znaków towarowych, wzorów zdobniczych, licencji oraz programy komputerowe o przewidywanym okresie uywania duszym ni rok, przeznaczone na wasne potrzeby jednostki lub do oddania do uywania na podstawie umowy najmu. Do wartoci niematerialnych i prawnych zalicza si równie koszty organizacji poniesione przy zaoeniu lub póniejszym rozszerzeniu spóki akcyjnej, w tym opat ewidencyjn oraz wynagrodzenia dla subemitentów inwestycyjnych i usugowych w przypadku spóek publicznych, warto firmy oraz koszty zakoczonych prac rozwojowych, przez które rozumie si badania lub w inny sposób uzyskiwan wiedz, których wynik moe by wykorzystany do produkcji nowych lub ulepszonych, okrelonych produktów lub technologii,
14)rzeczowych skadnikach majtku obrotowego - rozumie si przez to nabyte w celu zuycia na wasne potrzeby materiay, wytworzone lub przetworzone przez jednostk produkty: gotowe (wyroby, usugi i roboty) zdatne do sprzeday, w toku produkcji bd póprodukty oraz towary nabyte celem odsprzeday w stanie nie przetworzonym,
15)rodkach pieninych - rozumie si przez to pienidze (banknoty i monety) oraz jednostki pienine (rozrachunkowe) krajowe i zagraniczne, tak w gotówce, jak i na rachunku bankowym lub w formie lokaty pieninej, czeki i weksle obce, jeeli s one patne w cigu 3 miesicy od daty ich wystawienia, oraz metale szlachetne, jeeli nie s zaliczane do rzeczowych skadników majtku obrotowego,
16)dunych papierach wartociowych - rozumie si przez to papiery wartociowe reprezentujce wierzytelnoci pienine na sumy oznaczone, patne we wskazanych terminach, a w szczególnoci obligacje oraz bony skarbowe, jak równie papiery wartociowe reprezentujce wierzytelnoci pienine uwarunkowane przez zaistnienie zdarze losowych, midzy innymi - losy loteryjne, polisy ubezpieczeniowe,
17)nalenociach zagroonych - rozumie si przez to nalenoci banku, zakwalifikowane do nalenoci o pogorszonej jakoci na podstawie odrbnych przepisów,
18)nalenociach lub zobowizaniach krótkoterminowych - rozumie si przez to nalenoci lub zobowizania, których okres spaty na dzie bilansowy jest nie duszy ni rok,
19)nalenociach lub zobowizaniach dugoterminowych - rozumie si przez to nalenoci lub zobowizania, których okres spaty na dzie bilansowy jest duszy ni rok,
20)pozostaych kosztach lub przychodach operacyjnych - rozumie si przez to koszty i przychody nie zwizane bezporednio ze zwyk dziaalnoci jednostki, a w szczególnoci koszty i przychody spowodowane sprzeda, likwidacj lub nieplanowymi odpisami amortyzacyjnymi (umorzeniowymi) rodków trwaych, odpisaniem inwestycji, które nie day zamierzonego efektu gospodarczego, likwidacj wartoci niematerialnych i prawnych, odpisaniem nalenoci i zobowiza przedawnionych, umorzonych, niecigalnych, utworzeniem i rozwizaniem rezerw, z wyjtkiem dotyczcych operacji finansowych, odpisami aktualizujcymi warto zapasów rzeczowych skadników majtku obrotowego, zapat lub otrzymaniem odszkodowa, kar i grzywien, otrzymaniem lub przekazaniem darowizn oraz otrzymaniem dotacji, subwencji i dopat na inne cele ni nabycie lub wytworzenie rodków trwaych, albo wykonanie prac rozwojowych,
21)stratach i zyskach nadzwyczajnych - rozumie si przez to skutki finansowe zdarze powstajcych niepowtarzalnie, poza zwyk dziaalnoci jednostki, a w szczególnoci spowodowanych zdarzeniami losowymi, zaniechaniem lub zawieszeniem pewnego rodzaju dziaalnoci (w tym równie istotn zmian metod produkcji lub sprzeda zorganizowanej czci jednostki) oraz postpowaniem ukadowym lub naprawczym,
22)walutach obcych - rozumie si przez to waluty obcych pastw oraz midzynarodowe jednostki rozliczeniowe ustanowione na podstawie umów midzynarodowych.
2. (9) Wyraone w EURO (10) wielkoci przelicza si na walut polsk po rednim kursie, ustalonym przez Prezesa Narodowego Banku Polskiego, obowizujcym na dzie bilansowy, z zastrzeeniem ust. 3.
3. (11) Wyraone w EURO wielkoci, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 i ust. 2, przelicza si na walut polsk po rednim kursie ogaszanym przez Narodowy Bank Polski, obowizujcym na dzie 30 wrzenia roku poprzedzajcego rok obrotowy.
Art. 4. 1. Jednostki obowizane s do stosowania zasad rachunkowoci w sposób prawidowy, zapewniajc rzetelne i jasne przedstawienie sytuacji majtkowej i finansowej, wyniku finansowego oraz rentownoci jednostki.
2. Rachunkowo obejmuje:
1)opis przyjtych zasad rachunkowoci,
2)prowadzenie ksig rachunkowych,
3)okresowe ustalanie lub sprawdzanie drog inwentaryzacji rzeczywistego stanu aktywów i pasywów,
4)wycen aktywów i pasywów oraz ustalanie wyniku finansowego,
5)sporzdzanie sprawozda finansowych i innych, których dane wynikaj z ksig rachunkowych,
6)gromadzenie i przechowywanie dokumentacji przewidzianej ustaw,
7)poddanie badaniu i ogaszanie sprawozda finansowych w przypadkach przewidzianych ustaw.
3. Przy stosowaniu zasad rachunkowoci mog by przyjte przez jednostk uproszczenia, jeeli nie wywiera to istotnie ujemnego wpywu na realizacj celu okrelonego w ust. 1.
4. Kierownik jednostki ponosi odpowiedzialno za wykonywanie obowizków w zakresie rachunkowoci, okrelonych ustaw, chyba e okrelone obowizki w tym zakresie zostan przypisane innym osobom za ich zgod. Przyjcie odpowiedzialnoci przez inne osoby powinno by stwierdzone dokumentem. W przypadku gdy kierownikiem jednostki jest organ wieloosobowy, a nie zostaa wskazana osoba odpowiedzialna, odpowiedzialno ponosz wszyscy czonkowie tego organu.
Art. 5. 1. Przyjte zasady rachunkowoci naley stosowa w sposób cigy, dokonujc w kolejnych latach obrotowych jednakowego grupowania operacji gospodarczych na kontach, wyceny aktywów, w tym take dokonywania odpisów amortyzacyjnych (umorzeniowych), pasywów, ustalania wyniku finansowego i sporzdzania sprawozda finansowych; wykazane w bilansie zamknicia stany aktywów i pasywów naley uj w tej samej wysokoci w bilansie otwarcia nastpnego roku obrotowego.
2. Przy wycenie aktywów i pasywów oraz ustalaniu wyniku finansowego przyjmuje si, e jednostka bdzie kontynuowaa w dajcej si przewidzie przyszoci dziaalno gospodarcz w nie zmniejszonym istotnie zakresie, chyba e jest to niezgodne ze stanem faktycznym lub prawnym.
Art. 6. 1. W ksigach rachunkowych i wyniku finansowym jednostki naley uj wszystkie osignite, przypadajce na jej rzecz przychody i obciajce j koszty zwizane z tymi przychodami dotyczce danego roku obrotowego, niezalenie od terminu ich zapaty.
2. Dla zapewnienia wspómiernoci przychodów i zwizanych z nimi kosztów do aktywów lub pasywów danego miesica zaliczane bd koszty lub przychody dotyczce przyszych okresów oraz przypadajce na ten miesic koszty, które jeszcze nie zostay poniesione.
Art. 7. 1. Poszczególne skadniki aktywów i pasywów wycenia si stosujc rzeczywicie poniesione na ich nabycie (wytworzenie) ceny (koszty), z zachowaniem zasady ostronej wyceny. W szczególnoci naley w wyniku finansowym, bez wzgldu na jego wysoko, uwzgldni:
1)zmniejszenia wartoci uytkowej skadników majtkowych, w tym równie dokonywane w postaci odpisów amortyzacyjnych (umorzeniowych),
2)zmniejszenia wartoci innych ni rodki trwae, inwestycje rozpoczte oraz wartoci niematerialne i prawne skadników majtkowych wywoane trwaymi zmianami ich cen,
3)wycznie niewtpliwe pozostae przychody operacyjne i zyski nadzwyczajne,
4)wszystkie poniesione pozostae koszty operacyjne i straty nadzwyczajne,
5)rezerwy na znane jednostce ryzyko, groce straty oraz skutki innych zdarze.
2. Zdarzenia, o których mowa w ust. 1, naley uwzgldni take wtedy, gdy zostan one ujawnione midzy dniem bilansowym a dniem, w którym rzeczywicie nastpuje zamknicie ksig rachunkowych.
3. Warto poszczególnych skadników aktywów i pasywów, przychodów i zwizanych z nimi kosztów, jak te zysków i strat nadzwyczajnych ustala si oddzielnie. Nie mona kompensowa ze sob wartoci rónych co do rodzaju aktywów i pasywów, przychodów i kosztów zwizanych z nimi oraz zysków i strat nadzwyczajnych.
Art. 8. 1. Dokonujc wyboru rozwiza dopuszczonych ustaw i dostosowujc je do potrzeb jednostki naley zapewni wyodrbnienie w rachunkowoci wszystkich operacji gospodarczych istotnych do oceny sytuacji majtkowej i finansowej, wyniku finansowego oraz rentownoci jednostki przy zachowaniu zasady ostronej wyceny, o której mowa w art. 7.
2. W celu lepszego odzwierciedlenia sytuacji jednostka moe, od pierwszego dnia roku obrotowego, zmieni dotychczas stosowane rozwizania na inne, przewidziane ustaw. W przypadku takim naley w informacji dodatkowej jednostki za rok obrotowy, w którym zmiany te nastpiy, poda przyczyny tych zmian, okreli liczbowo ich wpyw na wynik finansowy oraz zapewni porównywalno danych sprawozdania finansowego dotyczcych roku poprzedzajcego rok obrotowy, w którym dokonano zmian.
Art. 9. Ksigi rachunkowe prowadzi si, a sprawozdania finansowe sporzdza si w jzyku polskim i w walucie polskiej.
Art. 10. 1. Jednostka powinna posiada dokumentacj opisujc przyjte przez ni zasady rachunkowoci, a w szczególnoci:
1)zakadowy plan kont, obejmujcy wykaz kont ksigi gównej (ewidencji syntetycznej), przyjte zasady ksigowania na nich operacji gospodarczych oraz wyceny aktywów i pasywów, a take zasady prowadzenia kont ksig pomocniczych (ewidencji analitycznej) i ich powizania z kontami ksigi gównej,
2)wykaz stosowanych ksig rachunkowych, a w razie ich prowadzenia przy uyciu komputera - wykaz zbiorów stanowicych ksigi rachunkowe na nonikach czytelnych dla komputera,
3)dokumentacj systemu przetwarzania danych przy uyciu komputera i jej zmiany, obejmujc poza opisem zbiorów, o których mowa w pkt 2, co najmniej:
a)wykaz programów wraz z pisemnym stwierdzeniem dopuszczenia przez jednostk kadego nowego lub zmienionego programu do stosowania,
b)opis przeznaczenia kadego programu, sposobu jego dziaania (reguy oblicze, ewidencji, kontroli i wydruku danych) oraz wykorzystywania podczas przetwarzania danych,
c)zasady ochrony danych,
d)sposoby zapewnienia waciwego stosowania programów,
e)zasady ewidencji przebiegu przetwarzania danych.
2. Zakadowy plan kont ustala i aktualizuje kierownik jednostki z uwzgldnieniem przepisów art. 83.
Rozdzia 2
Prowadzenie ksig rachunkowych
Art. 11. 1. Ksigi rachunkowe prowadzi si w siedzibie zarzdu jednostki (przedstawicielstwa lub oddziau zagranicznej osoby prawnej).
2. Jednostki posiadajce oddziay (zakady) mog prowadzi ksigi rachunkowe oddziaów (zakadów) w siedzibie zarzdu jednostki albo oddziaów.
3. Ksigi rachunkowe mog by prowadzone poza siedzib zarzdu (oddziau) jednostki w razie powierzenia ich prowadzenia osobie fizycznej, osobie prawnej lub jednostce nie posiadajcej osobowoci prawnej uprawnionej do wiadczenia takich usug.
4. W przypadku nieprowadzenia ksig rachunkowych w siedzibie zarzdu (oddziau) jednostki, kierownik jednostki obowizany jest:
1)powiadomi waciwy urzd skarbowy o miejscu prowadzenia ksig w terminie 15 dni od dnia wydania ksig poza siedzib zarzdu (oddziau) jednostki,
2)zapewni dostpno ksig rachunkowych do badania przez upowanione organy kontroli zewntrznej w siedzibie zarzdu (oddziau) jednostki.
Art. 12. 1. Ksigi rachunkowe otwiera si na dzie rozpoczcia dziaalnoci, na pocztek kadego nastpnego roku obrotowego oraz na dzie zmiany formy prawnej, poczenia lub podziau jednostek powodujcego powstanie nowej jednostki, a take na dzie rozpoczcia likwidacji lub postpowania upadociowego - w cigu 15 dni od dnia tych zdarze.
2. Ksigi rachunkowe zamyka si na dzie koczcy rok obrotowy, na dzie zakoczenia dziaalnoci, w tym równie sprzeday i zakoczenia likwidacji lub postpowania upadociowego, oraz na dzie poprzedzajcy zmian formy prawnej, postawienia w stan likwidacji lub upadoci - nie póniej ni w cigu trzech miesicy od dnia tych zdarze.
3. Ksigi rachunkowe w jednostce postawionej w stan likwidacji lub upadoci zamyka si take na ostatni dzie roku obrotowego, jeeli postpowanie likwidacyjne lub upadociowe nie zostao jeszcze na ten dzie zakoczone.
4. Ostateczne zamknicie i otwarcie ksig rachunkowych jednostki kontynuujcej dziaalno powinno nastpi najpóniej w cigu 15 dni od dnia zatwierdzenia sprawozdania finansowego za rok obrotowy.
Art. 13. 1. Ksigi rachunkowe obejmuj:
1)dziennik,
2)konta ksigi gównej (ewidencji syntetycznej), w której obowizuje ujcie kadej operacji zgodnie z zasad podwójnego zapisu,
3)konta ksig pomocniczych (ewidencji analitycznej),
4)wykaz skadników aktywów i pasywów (inwentarz),
5)zestawienie obrotów i sald kont ksigi gównej oraz zestawienia sald kont ksig pomocniczych.
2. Ksigi rachunkowe, bez wzgldu na ich posta, powinny by:
1)trwale oznaczone nazw (pen lub skrócon) jednostki, której dotycz (kada ksiga wizana, kada luna karta kontowa, rejestr lub wydruk komputerowy), oraz zrozumia nazw danego rodzaju ksigi rachunkowej,
2)wyranie oznaczone co do roku obrotowego (ksigi wizane - zoone z ponumerowanych stron, zakoczone stwierdzeniem ich liczby w ksidze oraz opatrzone dat otwarcia i zamknicia ksig), a wydruki (tabulogramy) komputerowe take co do miesica i daty sporzdzenia,
3)przechowywane starannie w ustalonej kolejnoci.
3. Wydruki komputerowe powinny skada si z automatycznie numerowanych stron, z oznaczeniem pierwszej i ostatniej, oraz by sumowane na kolejnych stronach w sposób cigy w roku obrotowym i oznaczone nazw programu przetwarzania.
Art. 14. 1. Dziennik suy do zapisywania w porzdku chronologicznym, dzie po dniu, danych o operacjach gospodarczych.
2. Zapisy w dzienniku musz by kolejno numerowane, a sumy zapisów (obroty) liczone w sposób cigy.
3. Jeeli stosuje si podzia na dzienniki czciowe, grupujce operacje gospodarcze wedug ich rodzajów, to naley sporzdzi zestawienie obrotów tych dzienników za miesic.
4. Przy prowadzeniu ksig rachunkowych przy uyciu komputera naley zapewni:
1)ujmowanie w dzienniku wycznie zapisów sprawdzonych,
2)niedostpno zbioru dla modyfikacji poza wprowadzeniem - w razie potrzeby - dowodów korekt ksigowych,
3)automatyczn kontrol cigoci zapisów i przenoszenia obrotów,
4)wydruk dziennika w postaci kolejno numerowanych stron nie rzadziej ni na koniec kadego miesica; za równoznaczne z wydrukiem uznaje si przeniesienie danych na inny trway nonik danych przystosowany do wiarygodnego przenoszenia danych z komputera.
Art. 15. 1. Konta ksigi gównej su do ujcia zapisów w porzdku systematycznym, na kontach przewidzianych w zakadowym planie kont. Na konta ksigi gównej wprowadza si pod dat otwarcia ksig rachunkowych salda pocztkowe aktywów i pasywów, a nastpnie dokonuje za kolejne miesice zapisów, zarejestrowanych uprzednio lub równoczenie w dzienniku.
2. Zapisów na okrelonym koncie ksigi gównej dokonuje si w kolejnoci chronologicznej.
3. Zapisy dokonane na kontach ksigi gównej, prowadzonej przy uyciu komputera, drukuje si albo przenosi na inny trway nonik danych, nie rzadziej ni na koniec roku obrotowego.
Art. 16. 1. Konta ksig pomocniczych, suce uszczegóowieniu i uzupenieniu zapisów kont ksigi gównej, prowadzi si w porzdku systematycznym jako:
1)wyodrbnione ksigi (kartoteki, zbiory danych) w ramach kont ksigi gównej; suma sald pocztkowych i obrotów na kontach ksig pomocniczych stanowi saldo pocztkowe i obroty odpowiedniego konta ksigi gównej, lub
2)wyodrbniony system kont, uzgodniony z zapisami kont ksigi gównej.
2. Na kontach ksig pomocniczych mona w cigu miesica stosowa, obok lub zamiast jednostek pieninych, jednostki naturalne. Naley wówczas sporzdzi na koniec miesica zestawienie zapisów dokonanych na kontach ksig pomocniczych w jednostkach naturalnych i ustali ich warto.
3. Do zapisów na kontach ksig pomocniczych prowadzonych przy uyciu komputera stosuje si przepis art. 15 ust. 3.
Art. 17. 1. Konta ksig pomocniczych prowadzi si w szczególnoci dla:
1)rodków trwaych, wartoci niematerialnych i prawnych oraz dokonywanych od nich odpisów amortyzacyjnych (umorzeniowych),
2)rozrachunków z kontrahentami,
3)rozrachunków z pracownikami (imienne karty wynagrodze pracowników wedug skadników istotnych dla obliczenia pac, wiadcze z tytuu ubezpieczenia spoecznego oraz podatków),
4)operacji sprzeday (kolejno numerowane wasne faktury i inne dowody, ze szczegóowoci niezbdn do celów podatkowych),
5)operacji zakupu (obce faktury i inne dowody, ze szczegóowoci niezbdn do wyceny skadników majtkowych i do celów podatkowych),
6)kosztów i innych istotnych dla jednostki skadników majtku.
2. Kierownik jednostki, uwzgldniajc rodzaj i warto poszczególnych grup rzeczowych skadników majtku obrotowego posiadanych przez jednostk, podejmuje decyzj o stosowaniu jednej z nastpujcych metod prowadzenia kont ksig pomocniczych dla tych grup skadników:
1)ewidencj ilociowo-wartociow, w której dla kadego skadnika ujmuje si obroty i stany w jednostkach naturalnych i pieninych,
2)ewidencj ilociow, prowadzon dla poszczególnych skadników lub ich jednorodnych grup wycznie w jednostkach naturalnych; warto stanu wycenia si na koniec miesicy w sposób okrelony w art. 28 ust. 1 pkt 4,
3)ewidencj wartociow, prowadzon dla jednostek sprzeday detalicznej lub miejsc skadowania, w której przedmiotem zapisów s tylko przychody, rozchody i stany caego zapasu,
4)odpisywania w koszty wartoci materiaów i towarów w momencie ich zakupu lub produktów gotowych w momencie ich wytworzenia, poczone z ustalaniem na koniec kadego kwartau, a przy produkcji rolnej na dzie bilansowy, stanu tych skadników majtkowych drog spisu z natury i jego wyceny oraz korekty kosztów o warto tego stanu.
Art. 18. 1. Na podstawie zapisów na kontach ksigi gównej sporzdza si na koniec kadego miesica zestawienie obrotów i sald, zawierajce:
1)symbole lub nazwy kont,
2)salda kont na dzie otwarcia ksig rachunkowych, obroty za miesic i narastajco od pocztku roku obrotowego oraz salda na koniec miesica,
3)sum sald na dzie otwarcia ksig rachunkowych, obrotów za miesic i narastajco od pocztku roku obrotowego oraz sald na koniec miesica.
Narastajce od pocztku roku obrotowego obroty tego zestawienia powinny by zgodne z narastajcymi od pocztku roku obrotowego obrotami dziennika.
2. Na dzie zamknicia ksig rachunkowych sporzdza si zestawienia sald wszystkich kont ksig pomocniczych, a na dzie inwentaryzacji zestawienia sald inwentaryzowanej grupy skadników majtkowych.
3. W razie prowadzenia ksig rachunkowych przy uyciu komputera, zestawienia, o których mowa w ust. 1 i 2, naley wydrukowa na papierze albo przenie na inny trway nonik danych.
Art. 19. 1. Wykaz skadników aktywów i pasywów (inwentarz), potwierdzony ich inwentaryzacj, sporzdzaj jednostki, które uprzednio nie prowadziy ksig rachunkowych w sposób okrelony ustaw. W pozostaych jednostkach rol inwentarza spenia zestawienie obrotów i sald kont ksigi gównej oraz zestawienia sald kont ksig pomocniczych sporzdzone na dzie zamknicia ksig rachunkowych.
2. Pozycje inwentarza sporzdzonego przez jednostki, które nie prowadziy uprzednio ksig rachunkowych, powinny stanowi odpowiedniki lub rozwinicia poszczególnych pozycji bilansu otwarcia. Skadniki aktywów i pasywów wycenia si w inwentarzu wedug zasad okrelonych w rozdziale 4.
Art. 20. 1. Do ksig rachunkowych miesica naley wprowadzi, w postaci zapisu, kad operacj gospodarcz, która nastpia w tym miesicu.
2. Podstaw zapisów w ksigach rachunkowych s dowody ksigowe stwierdzajce dokonanie operacji gospodarczej, zwane dalej "dowodami ródowymi":
1)zewntrzne obce - otrzymane od kontrahentów,
2)zewntrzne wasne - przekazywane w oryginale kontrahentom,
3)wewntrzne - dotyczce operacji wewntrz jednostki.
3. Podstaw zapisów mog by równie sporzdzone przez jednostk dowody ksigowe:
1)zbiorcze - suce do dokonania cznych zapisów zbioru dowodów ródowych, które musz by w dowodzie zbiorczym pojedynczo wymienione,
2)korygujce poprzednie zapisy,
3)zastpcze - wystawione do czasu otrzymania zewntrznego obcego dowodu ródowego,
4)rozliczeniowe - ujmujce ju dokonane zapisy wedug nowych kryteriów klasyfikacyjnych.
4. W przypadku uzasadnionego braku moliwoci uzyskania zewntrznych obcych dowodów ródowych, kierownik jednostki moe zezwoli na udokumentowanie operacji gospodarczej za pomoc ksigowych dowodów zastpczych, sporzdzonych przez osoby dokonujce tych operacji. Nie moe to jednak dotyczy operacji gospodarczych, których przedmiotem s zakupy opodatkowane podatkiem od towarów i usug oraz skup metali nieelaznych od ludnoci.
5. W razie prowadzenia ksig rachunkowych przy uyciu komputera:
1)zapisy w nich mog nastpi równie za porednictwem urzdze cznoci lub magnetycznych noników danych, pod warunkiem e podczas rejestracji operacji gospodarczej uzyskuj one trwale czyteln posta odpowiadajc treci dowodu ksigowego i moliwe jest stwierdzenie róda pochodzenia kadego zapisu,
2)zapisy mog by przenoszone midzy zbiorami danych skadajcymi si na ksigi rachunkowe prowadzone na komputerowych nonikach danych, pod warunkiem e moliwe jest stwierdzenie róda pochodzenia zapisów w zbiorach, w których ich dokonano pierwotnie, a odpowiedni program zapewnia sprawdzenie poprawnoci przetworzenia danych i kompletnoci zapisów.
Art. 21. 1. Dowód ksigowy powinien zawiera co najmniej:
1)okrelenie rodzaju dowodu,
2)okrelenie stron (nazwy, adresy) dokonujcych operacji gospodarczej,
3)opis operacji oraz jej warto, jeeli to moliwe, okrelon take w jednostkach naturalnych,
4)dat dokonania operacji, a gdy dowód zosta sporzdzony pod inn dat - take dat sporzdzenia dowodu,
5)podpis wystawcy dowodu oraz osoby, której wydano lub od której przyjto skadniki majtkowe,
6)stwierdzenie zakwalifikowania dowodu do ujcia w ksigach rachunkowych przez wskazanie miesica ksigowania oraz - o ile nie wynika to z techniki dokonywania zapisów - sposobu ujcia dowodu w ksigach rachunkowych wraz z podpisem osoby odpowiedzialnej za te wskazania,
7)numer identyfikacyjny dowodu.
2. Warto moe by w dowodzie pominita, jeeli w toku przetwarzania w rachunkowoci danych wyraonych w jednostkach naturalnych nastpuje ich wycena, potwierdzona stosownym wydrukiem.
3. Dowód ksigowy opiewajcy na waluty obce powinien zawiera przeliczenie ich wartoci na walut polsk wedug kursu obowizujcego w dniu przeprowadzenia operacji gospodarczej. Wynik przeliczenia zamieszcza si bezporednio na dowodzie, chyba e system przetwarzania danych zapewnia automatyczne przeliczenie walut obcych na walut polsk, a wykonanie tego przeliczenia potwierdza odpowiedni wydruk.
4. Jeeli dowód nie dokumentuje przekazania lub przejcia skadnika majtkowego, przeniesienia prawa wasnoci lub uytkowania wieczystego gruntu albo nie jest dowodem zastpczym, podpisy osób, o których mowa w ust. 1 pkt 5, mog by zastpione znakami zapewniajcymi ustalenie tych osób. Podpisy na dokumentach ubezpieczenia i emitowanych papierach wartociowych mog by odtworzone mechanicznie.
5. Na danie organów kontroli lub biegego rewidenta naley zapewni wiarygodne przetumaczenie na jzyk polski treci wskazanych przez nich dowodów, sporzdzonych w jzyku obcym.
Art. 22. 1. Dowody ksigowe powinny by rzetelne, to jest zgodne z rzeczywistym przebiegiem operacji gospodarczej, któr dokumentuj, kompletne, zawierajce co najmniej dane okrelone w art. 21, oraz wolne od bdów rachunkowych. Niedopuszczalne jest dokonywanie w dowodach ksigowych wymazywania i przeróbek.
2. Bdy w dowodach ródowych zewntrznych obcych i wasnych mona korygowa jedynie przez wysanie kontrahentowi odpowiedniego dokumentu zawierajcego sprostowanie, wraz ze stosownym uzasadnieniem, chyba e inne przepisy stanowi inaczej.
3. Bdy w dowodach wewntrznych mog by poprawiane przez skrelenie bdnej treci lub kwoty, z utrzymaniem czytelnoci skrelonych wyrae lub liczb, wpisanie treci poprawnej i daty poprawki oraz zoenie podpisu osoby do tego upowanionej. Nie mona poprawia pojedynczych liter lub cyfr.
4. Jeeli jedn operacj dokumentuje wicej ni jeden dowód lub wicej ni jeden egzemplarz dowodu, kierownik jednostki ustala sposób postpowania z kadym z nich i wskazuje, który dowód lub jego egzemplarz bdzie podstaw do dokonania zapisu.
Art. 23. 1. Zapisów w ksigach rachunkowych dokonuje si w sposób trway, rcznie lub maszynowo, bez pozostawiania miejsc pozwalajcych na póniejsze dopiski lub zmiany. Przy prowadzeniu ksig rachunkowych przy uyciu komputera naley stosowa waciwe procedury i rodki chronice przed zniszczeniem lub modyfikacj zapisu.
2. Zapis powinien zawiera co najmniej:
1)dat dokonania operacji,
2)okrelenie rodzaju i numer identyfikacyjny dowodu ksigowego stanowicego podstaw zapisu oraz jego dat, jeeli róni si ona od daty dokonania operacji,
3)zrozumiay tekst, skrót lub kod opisu operacji, z tym e naley posiada pisemne objanienia treci skrótów lub kodów,
4)kwot zapisu.
3. Zapisów dotyczcych operacji wyraonych w walutach obcych dokonuje si w sposób umoliwiajcy ustalenie kwoty operacji w walucie polskiej i obcej.
4. Dokonane w ksigach rachunkowych zapisy systematyczne musz by powizane z zapisami chronologicznymi w sposób wynikajcy ze stosowanej formy i techniki prowadzenia ksig rachunkowych.
5. Zapis w ksigach rachunkowych prowadzonych przy uyciu komputera musi posiada automatycznie nadany numer pozycji, pod któr zosta wprowadzony do dziennika, a take dane pozwalajce na ustalenie programu wprowadzenia danych i osoby zlecajcej t czynno.
Art. 24. 1. Ksigi rachunkowe powinny by prowadzone rzetelnie, bezbdnie, sprawdzalnie i bieco.
2. Ksigi rachunkowe uznaje si za rzetelne, jeeli dokonane w nich zapisy odzwierciedlaj stan rzeczywisty.
3. Ksigi rachunkowe uznaje si za prowadzone bezbdnie, jeeli wprowadzono do nich kompletnie i poprawnie wszystkie zakwalifikowane do zaksigowania dowody ksigowe dotyczce operacji gospodarczych dokonanych w miesicu, zapewniono cigo zapisów oraz bezbdno dziaania stosowanych procedur obliczeniowych.
4. Ksigi rachunkowe uznaje si za sprawdzalne, jeeli umoliwiaj stwierdzenie poprawnoci dokonanych w nich zapisów, stanów (sald) oraz dziaania stosowanych procedur obliczeniowych, a w szczególnoci:
1)udokumentowanie zapisów pozwala na identyfikacj dowodów i sposobu ich zapisania w ksigach rachunkowych na wszystkich etapach przetwarzania danych,
2)zapisy uporzdkowane s chronologicznie i systematycznie wedug kryteriów klasyfikacyjnych umoliwiajcych sporzdzenie obowizujcych jednostk sprawozda finansowych i innych, deklaracji podatkowych oraz dokonanie rozlicze finansowych,
3)zapewniona jest, w razie prowadzenia ksig rachunkowych przy uyciu komputera za pomoc odpowiednich wydruków, kontrola kompletnoci i aktualnoci danych okrelajcych parametry przetwarzania danych,
4)zapewniony jest dostp do zbiorów danych pozwalajcych, bez wzgldu na stosowan technik, na uzyskanie w dowolnym czasie i za dowolnie wybrany okres jasnych i zrozumiaych informacji o treci zapisów dokonanych w ksigach rachunkowych.
5. Ksigi rachunkowe uznaje si za prowadzone bieco, jeeli:
1)pochodzce z nich informacje umoliwiaj sporzdzenie w terminie obowizujcych jednostk sprawozda finansowych i innych, deklaracji podatkowych oraz dokonanie rozlicze finansowych,
2)zestawienia obrotów i sald kont ksigi gównej s sporzdzane nie póniej ni do 15 dnia nastpnego miesica, a za ostatni miesic roku obrotowego - nie póniej ni do 85 dnia po dniu bilansowym,
3)zapisy w ksigach rachunkowych dotyczce operacji gotówk, czekami i wekslami obcymi oraz obrotu detalicznego i gastronomii dokonywane s w tym samym dniu, w którym zostay dokonane.
Art. 25. 1. Stwierdzone bdy w zapisach poprawia si:
1)przez skrelenie dotychczasowej treci i wpisanie nowej, z zachowaniem czytelnoci bdnego zapisu, oraz podpisanie poprawki i umieszczenie daty; poprawki takie musz by dokonane jednoczenie we wszystkich ksigach rachunkowych i nie mog nastpi po zamkniciu miesica lub
2)przez wprowadzenie do ksig rachunkowych dowodu zawierajcego korekty bdnych zapisów, dokonywane tylko zapisami dodatnimi albo tylko ujemnymi.
2. W razie ujawnienia bdów po zamkniciu miesica lub prowadzenia ksig rachunkowych przy uyciu komputera, dozwolone s tylko korekty dokonane w sposób okrelony w ust. 1 pkt 2.
Rozdzia 3
Inwentaryzacja
Art. 26. 1. Jednostki przeprowadzaj na ostatni dzie kadego roku obrotowego inwentaryzacj:
1)rodków pieninych (z wyjtkiem zgromadzonych na rachunkach bankowych), akcji, obligacji, bonów i innych papierów wartociowych, rzeczowych skadników majtku obrotowego, rodków trwaych, z zastrzeeniem pkt 3, oraz maszyn i urzdze objtych inwestycj rozpoczt - drog spisu ich iloci z natury, wyceny tych iloci, porównania wartoci z danymi ksig rachunkowych oraz wyjanienia i rozliczenia ewentualnych rónic,
2)rodków pieninych zgromadzonych na rachunkach bankowych, nalenoci, poyczek i zobowiza, z zastrzeeniem pkt 3, oraz powierzonych kontrahentom wasnych skadników majtkowych - drog uzyskania od banków i kontrahentów potwierdze prawidowoci wykazanego w ksigach rachunkowych jednostki stanu tych aktywów lub pasywów oraz wyjanienia i rozliczenia ewentualnych rónic,
3)gruntów i trudno dostpnych ogldowi rodków trwaych, nalenoci spornych i wtpliwych, a w bankach równie zagroonych, nalenoci i zobowiza wobec pracowników, z tytuów publicznoprawnych, a take nie wymienionych w pkt 1 i 2 skadników aktywów i pasywów - drog porównania danych ksig rachunkowych z odpowiednimi dokumentami i weryfikacji realnej wartoci tych skadników.
2. Inwentaryzacj naley obj równie znajdujce si w jednostce skadniki majtkowe:
1)ujte wycznie w ewidencji ilociowej,
2)bdce wasnoci innych jednostek.
Obowizek okrelony w pkt 2 nie dotyczy jednostek wiadczcych usugi pocztowe, transportowe, spedycyjne i skadowania.
3. Termin i czstotliwo inwentaryzacji, okrelone w ust. 1, uwaa si za dotrzymane, jeeli inwentaryzacj:
1)skadników majtku - z wyczeniem rodków pieninych, papierów wartociowych, produktów w toku produkcji oraz materiaów, towarów i produktów gotowych okrelonych w art. 17 ust. 2 pkt 4 - rozpoczto trzy miesice przed kocem roku obrotowego, a zakoczono do 15 dnia nastpnego roku, ustalenie za stanu nastpio przez dopisanie lub odpisanie od stanu stwierdzonego drog spisu z natury lub potwierdzenia salda - przychodów i rozchodów (zwiksze i zmniejsze), jakie nastpiy midzy dat spisu lub potwierdzenia a dniem ustalenia stanu wynikajcego z ksig rachunkowych, przy czym stan wynikajcy z ksig rachunkowych nie moe by ustalony po dniu bilansowym,
2)zapasów materiaów, towarów, produktów gotowych i póproduktów znajdujcych si na terenie strzeonym i objtych ewidencj ilociowo-wartociow - przeprowadzono raz w cigu 2 lat,
3)zapasów towarów i materiaów (opakowa) objtych ewidencj wartociow w punktach obrotu detalicznego jednostki o rozbudowanej sieci detalicznej - przeprowadzono raz w roku, pod warunkiem jednoczesnego ustalenia wartoci zapasów towarów i materiaów (opakowa) w cenach nabycia lub zakupu,
4)rodków trwaych oraz maszyn i urzdze objtych inwestycj rozpoczt, znajdujcych si na terenie strzeonym - przeprowadzono raz w cigu 4 lat.
4. Inwentaryzacj, o której mowa w ust. 1, przeprowadza si równie na dzie zakoczenia dziaalnoci przez jednostk oraz na dzie poprzedzajcy postawienie jej w stan likwidacji lub upadoci. W przypadku poczenia lub podziau jednostek, z wyjtkiem spóek akcyjnych, strony mog w drodze umowy pisemnej odstpi od inwentaryzacji.
Art. 27. 1. Przeprowadzenie i wyniki inwentaryzacji naley odpowiednio udokumentowa i powiza z zapisami ksig rachunkowych.
2. Ujawnione w toku inwentaryzacji rónice midzy stanem rzeczywistym a stanem wykazanym w ksigach rachunkowych naley wyjani i rozliczy w ksigach rachunkowych tego roku obrotowego, na który przypada termin inwentaryzacji.
Rozdzia 4
Wycena aktywów i pasywów oraz ustalenie wyniku finansowego
Art. 28. 1. Na dzie bilansowy aktywa i pasywa wycenia si w sposób nastpujcy:
1)inwestycje rozpoczte - wedug cen nabycia lub kosztów wytworzenia,
2)udziay w innych jednostkach i dugoterminowe papiery wartociowe (lokaty) - wedug cen nabycia pomniejszonych o odpisy spowodowane trwa utrat ich wartoci,
3)rodki trwae oraz wartoci niematerialne i prawne - wedug cen nabycia lub kosztów wytworzenia, lub wartoci po aktualizacji wyceny pomniejszonych o odpisy amortyzacyjne (umorzeniowe),
4)zapasy rzeczowych skadników majtku obrotowego oraz krótkoterminowe papiery wartociowe (przeznaczone do obrotu), z zastrzeeniem pkt 5 - wedug cen nabycia lub kosztów wytworzenia nie wyszych od ich cen sprzeday netto na dzie bilansowy,
5)dune papiery wartociowe - wedug cen sprzeday, z tym e rónice midzy cen nabycia a aktualn cen sprzeday zalicza si do kosztów lub przychodów z operacji finansowych,
6)nalenoci i zobowizania, w tym równie z tytuu poyczek - w kwocie wymagajcej zapaty,
7)rodki pienine, kapitay (fundusze), wyemitowane papiery wartociowe oraz pozostae aktywa i pasywa - wedug wartoci nominalnej.
2. Przez ceny lub koszty, o których mowa w ust. 1, rozumie si:
1)cena nabycia jest to rzeczywista cena zakupu skadnika majtku, obejmujca kwot nalen sprzedajcemu (bez naliczonego podatku od towarów i usug), a w przypadku importu powikszona o obcienia o charakterze publicznoprawnym oraz powikszona o koszty bezporednio zwizane z zakupem i przystosowaniem skadnika majtku do stanu zdatnego do uywania, cznie z kosztami transportu, jak te zaadunku i wyadunku, a pomniejszona o zmniejszenie ceny (rabaty, opusty itp.) i odzyski. Jeeli nie jest moliwe ustalenie ceny nabycia skadnika majtku, a w szczególnoci otrzymanego w formie darowizny - jego wyceny dokonuje si wedug ceny sprzeday takiego samego lub podobnego przedmiotu,
2)koszt wytworzenia skadnika majtku we wasnym zakresie obejmuje koszty bezporednie produkcji poszczególnych produktów gotowych, w toku produkcji i póproduktów oraz przypadajc na okres ich wytwarzania uzasadnion cz kosztów porednich produkcji; do kosztów wytworzenia, po których wycenia si aktywa, nie zalicza si kosztów ogólnych zarzdu, to jest kosztów dziaania jednostki jako caoci oraz zarzdzania ni, kosztów sprzeday produktów, towarów i innych rzeczowych skadników majtku, jak te pozostaych kosztów operacyjnych i kosztów operacji finansowych. Jeeli nie jest moliwe ustalenie kosztu wytworzenia skadnika majtku, jego wyceny dokonuje si wedug ceny sprzeday takiego samego lub podobnego przedmiotu, pomniejszonej o przecitnie osigany przy sprzeday produktów zysk, a w przypadku produktu w toku - take z uwzgldnieniem stopnia jego przetworzenia,
3)cena sprzeday netto skadnika majtku stanowi moliw do uzyskania w dniu bilansowym cen sprzeday bez nalenego podatku od towarów i usug, pomniejszon o rabaty i opusty, przypadajcy od sprzeday podatek akcyzowy oraz koszty zwizane z przystosowaniem skadnika majtku do sprzeday i doprowadzenia jej do skutku, a powikszon o nalen dotacj przedmiotow; cen sprzeday jest równie kurs giedowy. Jeeli nie jest moliwe ustalenie ceny sprzeday netto (kursu giedowego) danego skadnika majtku, naley oszacowa jego przypuszczaln warto rynkow netto na dzie bilansowy.
3. Cena nabycia i koszt wytworzenia inwestycji rozpocztej oraz rodków trwaych obejmuje ogó dotyczcych danej inwestycji kosztów, poniesionych przez jednostk w czasie od dnia rozpoczcia inwestycji do dnia bilansowego lub przyjcia powstaych w wyniku inwestycji rodków trwaych do uywania, w tym równie:
1)nie podlegajcy odliczeniu podatek od towarów i usug dotyczcy inwestycji rozpocztej oraz rodków trwaych,
2)naliczone za czas trwania inwestycji odsetki, prowizje i rónice kursowe od poyczek, kredytów, przedpat i zobowiza sucych sfinansowaniu zakupu lub budowy rodków trwaych.
4. Ubezpieczyciele prowadzcy ubezpieczenia na ycie wyceniaj udziay, rodki trwae, papiery wartociowe i inne skadniki majtkowe stanowice lokaty, których ryzyko ponosi ubezpieczajcy, wedug cen sprzeday netto, ustalonych na dzie bilansowy. Rónice midzy wartoci wedug cen sprzeday netto a wartoci wedug cen nabycia lub kosztu wytworzenia tych lokat odpowiednio zwikszaj lub zmniejszaj rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe na ycie, których ryzyko lokaty ponosi ubezpieczajcy. Ceny sprzeday nieruchomoci okrela biegy nie rzadziej ni raz na 5 lat. Cen sprzeday netto papierów wartociowych i poyczek jest kwota, któr ubezpieczyciel powinien otrzyma w dniu wykupu papierów wartociowych lub spaty poyczki. Jeeli nie jest moliwe wiarygodne ustalenie ceny sprzeday innych lokat ni nieruchomoci, to ich wycena nastpuje po cenach nabycia lub kosztach wytworzenia. Ceny sprzeday nieruchomoci pooonych za granic oraz zagranicznych udziaów, akcji i innych papierów wartociowych okrelaj notowania giedowe kraju, w którym znajduje si nieruchomo lub emitowano papiery wartociowe, chyba e s one notowane na giedach polskich.
5. W cigu roku obrotowego ujmuje si w ksigach rachunkowych:
1)zapasy rzeczowych skadników majtku obrotowego oraz papiery wartociowe - wedug cen nabycia lub kosztów wytworzenia,
2)nalenoci i zobowizania, w tym równie z tytuu poyczek - wedug wartoci nominalnej.
6. Przepis ust. 5 pkt 2 nie dotyczy banków.
Art. 29. 1. Jeeli zaoenie, e jednostka bdzie kontynuowaa dziaalno gospodarcz, o której mowa w art. 5 ust. 2, nie jest zasadne, to wycena udziaów w innych jednostkach oraz dugoterminowych papierów wartociowych, wartoci niematerialnych i prawnych, rodków trwaych, inwestycji rozpocztych, produktów w toku i póproduktów nastpuje po cenach sprzeday netto moliwych do uzyskania, nie wyszych od cen nabycia lub kosztów wytworzenia, pomniejszonych o dotychczasowe odpisy amortyzacyjne (umorzeniowe).
2. Wycena po cenach sprzeday netto, o której mowa w ust. 1, nastpuje w szczególnoci w przeddzie postawienia jednostki w stan likwidacji (jeeli nie jest ona spowodowana prywatyzacj przedsibiorstwa pastwowego) lub w stan upadoci, na koniec roku obrotowego przypadajcego w czasie trwania postpowania likwidacyjnego lub upadociowego, a take w przeddzie przekazania, podziau lub sprzeday jednostki, jeeli odpowiednia umowa nie przewiduje przyjcia za podstaw rozlicze wartoci majtku ustalonej przy zaoeniu, e dziaalno gospodarcza bdzie przez jednostk kontynuowana.
3. Wszczcie postpowania naprawczego lub zmiana formy prawnej jednostki nie stanowi przeszkody do uznania, e dziaalno gospodarcza bdzie kontynuowana, jeeli odpowiednia umowa nie przewiduje obnienia wartoci wykazanych w bilansie aktywów i pasywów.
Art. 30. 1. Na dzie bilansowy ujmuje si wyraone w walutach obcych:
1)udziay w innych jednostkach, dugoterminowe papiery wartociowe oraz gotówk znajdujc si w jednostkach prowadzcych kupno i sprzeda walut obcych - po kursie, po którym nastpi ich zakup, jednak w wysokoci nie wyszej od obowizujcego na dzie bilansowy redniego kursu ustalonego dla danej waluty przez Prezesa Narodowego Banku Polskiego,
2)pozostae aktywa i pasywa - po obowizujcym na dzie bilansowy rednim kursie ustalonym dla danej waluty przez Prezesa Narodowego Banku Polskiego.
2. W cigu roku obrotowego ujmuje si w ksigach rachunkowych, wyraone w walutach obcych, operacje gospodarcze dotyczce:
1)rodków pieninych, udziaów i papierów wartociowych - po kursie kupna lub sprzeday banku, z którego usug korzysta jednostka,
2)pozostaych aktywów i pasywów - po obowizujcym na dzie przeprowadzenia operacji rednim kursie ustalonym dla danej waluty przez Prezesa Narodowego Banku Polskiego, chyba e dowód odprawy celnej wyznacza inny kurs.
3. Jeeli aktywa i pasywa s wyraone w walutach, dla których Prezes Narodowego Banku Polskiego nie ustala kursu, to ich warto naley okreli w relacji do wskazanej przez jednostk waluty odniesienia, której kurs jest ustalany przez Prezesa Narodowego Banku Polskiego.
4. Rónice kursowe powstae:
1)w zwizku z wycen na dzie bilansowy rodków pieninych, udziaów oraz papierów wartociowych,
2)przy zapacie wyraonych w walutach obcych nalenoci i zobowiza oraz innych operacjach
zalicza si do przychodów lub kosztów operacji finansowych.
5. Nadwyk ujemnych rónic kursowych nad dodatnimi, dotyczc jednej waluty, powsta w zwizku z wycen na dzie bilansowy innych ni rodki pienine, udziay oraz papiery wartociowe aktywów i pasywów wyraonych lub wymagajcych zapaty w danej walucie obcej, zalicza si do kosztów operacji finansowych. Nadwyk dodatnich rónic kursowych nad ujemnymi zalicza si do przychodów przyszych okresów, a w bankach - do wyniku z pozycji wymiany.
Art. 31. 1. Warto pocztkow stanowic cen nabycia lub koszt wytworzenia rodka trwaego powikszaj koszty jego ulepszenia (przebudowy, rozbudowy, rekonstrukcji, adaptacji lub modernizacji), które powoduj, e warto uytkowa tego rodka po zakoczeniu ulepszenia przewysza posiadan przy przyjciu do uywania warto uytkow, mierzon okresem uywania, zdolnoci wytwórcz, jakoci produktów uzyskiwanych przy pomocy ulepszonego rodka trwaego, kosztami eksploatacji lub innymi miarami.
2. Warto pocztkow rodków trwaych - z wyjtkiem gruntów nie sucych wydobyciu kopalin metod odkrywkow, dzie sztuki i eksponatów muzealnych - zmniejszaj do wartoci ksigowej netto dotychczas dokonane odpisy amortyzacyjne (umorzeniowe), uwzgldniajce postp techniczno-ekonomiczny i zuycie fizyczne oraz prawne i inne ograniczenia, wpywajce na okres ich gospodarczo uzasadnionego uywania.
3. Przeznaczone do likwidacji lub wycofane z uywania rodki trwae wycenia si wedug wartoci ksigowej netto albo w cenie sprzeday netto, zalenie od tego, która z nich jest nisza. Wynikajce stad rónice zalicza si do pozostaych kosztów operacyjnych.
4. Warto pocztkowa i dotychczas dokonane od rodków trwaych odpisy amortyzacyjne (umorzeniowe) mog, na podstawie odrbnych przepisów, ulega aktualizacji wyceny. Ustalona w wyniku aktualizacji wyceny warto ksigowa netto rodka trwaego nie powinna by wysza od jego realnej wartoci, której odpisanie w przewidywanym okresie jego dalszego uywania jest ekonomicznie uzasadnione, ewentualnie powikszona na dzie aktualizacji o warto sprzeday netto pozostaoci rodka trwaego w momencie likwidacji lub wycofania z uywania.
5. Powsta na skutek aktualizacji wyceny rónic wartoci netto rodków trwaych, o której mowa w ust. 4, odnosi si na kapita (fundusz) z aktualizacji wyceny i nie moe ona by przeznaczona do podziau. Kapita (fundusz) z aktualizacji wyceny podlega zmniejszeniu o rónic z aktualizacji wyceny uprzednio zaktualizowanych zbywanych lub zlikwidowanych rodków trwaych i odniesieniu na zwikszenie kapitau (funduszu) zapasowego lub innego o podobnym charakterze.
Art. 32. 1. Podstaw dokonywania odpisów amortyzacyjnych (umorzeniowych) stanowi aktualny plan amortyzacji, okrelajcy stawki i kwoty rocznych odpisów poszczególnych rodków trwaych. Kwoty rocznych odpisów amortyzacyjnych (umorzeniowych) ustala si drog systematycznego rozoenia wartoci pocztkowej danego rodka trwaego na przewidywane lata jego uywania, proporcjonalnie do upywu czasu w równych ratach (metod liniow) lub w odniesieniu do majcych charakter produkcyjny maszyn, urzdze, rodków transportu w ratach malejcych w kolejnych latach (metod degresywn). Przy ustalaniu stawek kwot odpisów amortyzacyjnych (umorzeniowych) mona uwzgldnia:
1)liczb zmian, na których pracuje rodek trway,
2)tempo postpu techniczno-ekonomicznego,
3)wydajno rodka trwaego wyraon liczb jego godzin pracy lub liczb wytworzonych produktów,
4)prawne lub inne ograniczenia czasu uywania rodka trwaego,
5)przewidywan przy likwidacji warto sprzeday netto pozostaoci rodka trwaego,
6)stawki wynikajce z przepisów podatkowych lub opracowa branowych.
2. Dla rodków trwaych o niskiej jednostkowej wartoci pocztkowej mona ustala odpisy amortyzacyjne (umorzeniowe) w sposób uproszczony, przez dokonywanie zbiorczych odpisów dla grup rodków zblionych rodzajem i przeznaczeniem lub jednorazowo odpisujc warto tego rodzaju rodków trwaych.
3. Poprawno przyjtych do planu amortyzacji okresów uywania i innych danych powinna by przez jednostk okresowo weryfikowana, powodujc odpowiedni korekt rocznych stawek i kwot odpisów amortyzacyjnych (umorzeniowych), stosowanych w roku biecym i w nastpujcych po weryfikacji latach obrotowych.
4. Odpisów amortyzacyjnych (umorzeniowych) dokonuje si zgodnie z planem amortyzacji, poczynajc od pierwszego dnia miesica nastpujcego po miesicu, w którym przyjto do uywania rodek trway, do koca tego miesica, w którym nastpuje zrównanie wartoci odpisów amortyzacyjnych (umorzeniowych) z jego wartoci pocztkow lub w którym rodek trway przeznaczono do likwidacji, sprzedano lub stwierdzono jego niedobór.
5. W razie zmiany techniki produkcji, przeznaczenia do likwidacji, wycofania z uywania lub innych przyczyn powodujcych trwa utrat gospodarczej przydatnoci rodka trwaego, dokonuje si w ciar pozostaych kosztów operacyjnych odpowiednich, nieplanowych odpisów amortyzacyjnych (umorzeniowych), doprowadzajc warto ksigow netto rodka trwaego do jego ceny sprzeday netto. Mona równie dokona nieplanowych odpisów amortyzacyjnych (umorzeniowych) od rodków trwaych, jeeli przewiduj to odrbne przepisy.
Art. 33. 1. Do wyceny wartoci niematerialnych i prawnych oraz sposobów dokonywania od nich odpisów amortyzacyjnych (umorzeniowych), z zastrzeeniem ust. 3, stosuje si odpowiednio przepisy art. 31 ust. 2 i art. 32 ust. 1-5.
2. Koszty prac rozwojowych prowadzonych przez jednostk na wasne potrzeby, poniesione przed podjciem produkcji, mog by zaliczone do wartoci niematerialnych i prawnych, jeeli:
1)produkt lub technologia wytwarzania s cile ustalone, a dotyczce ich koszty prac rozwojowych wiarygodnie okrelone,
2)techniczna przydatno produktu lub technologii zostaa stwierdzona i odpowiednio udokumentowana i na tej podstawie jednostka podja decyzj o wytwarzaniu tych produktów lub stosowaniu technologii,
3)koszty prac rozwojowych zostan pokryte spodziewanymi przychodami ze sprzeday tych produktów lub zastosowania technologii.
3. Okres dokonywania odpisów od:
1)kosztów prac rozwojowych,
2)kosztów organizacji poniesionych przy zaoeniu lub póniejszym rozszerzeniu spóki akcyjnej
nie moe przekracza 5 lat.
4. Warto firmy stanowi rónic midzy cen nabycia okrelonej jednostki lub zorganizowanej jej czci a nisz od niej wartoci rynkow skadników majtkowych jednostki lub zorganizowanej jej czci. Jeeli cena nabycia jednostki lub zorganizowanej jej czci bya nisza od jej wartoci rynkowej, to warto zakupionych rodków trwaych, inwestycji rozpocztych, wartoci niematerialnych i prawnych oraz zapasów rzeczowych skadników majtku obrotowego ujmuje si w ksigach rachunkowych wedug cen nabycia, jednak nie niszych ni ceny sprzeday netto tych skadników. Pozosta z rozliczenia przy zakupie rónic zalicza si do przychodów przyszych okresów. Warto firmy oraz przychody przyszych okresów odpisuje si przez okres nie duszy ni 5 lat. W uzasadnionych przypadkach kierownik jednostki moe okres ten wyduy.
Art. 34. 1. Jednostki mog wycenia na dzie bilansowy:
1)materiay i towary oraz krótkoterminowe papiery wartociowe (przeznaczone do obrotu) - w cenach zakupu,
2)produkty w toku produkcji - w wysokoci bezporednich kosztów wytworzenia lub tylko materiaów bezporednich bd nie wycenia ich w ogóle,
jeeli nie znieksztaca to stanu aktywów oraz wyniku finansowego jednostki. Zasady, o których mowa w pkt 2, nie mog by stosowane do produkcji o przewidywanym czasie wykonania duszym ni trzy miesice, przeznaczonej do sprzeday lub na rzecz inwestycji rozpocztych jednostki. Nie dotyczy to jednak produkcji rolnej.
2. Skadniki rzeczowego majtku obrotowego mog by w cigu roku obrotowego ujmowane w cenach przyjtych do ewidencji, skorygowanych o rónice midzy tymi cenami a rzeczywistymi cenami ich nabycia, zakupu lub kosztami wytworzenia. Nie póniej ni na dzie bilansowy naley warto wykazywanych w cenach ewidencyjnych skadników rzeczowego majtku obrotowego doprowadzi do poziomu okrelonego w ust. 1 lub art. 28 ust. 1 pkt 4. Nie dotyczy to produktów gotowych, produkcji w toku i póproduktów, jeeli do ich ewidencji stosuje si koszty planowe (normatywne), rónice za midzy planowymi a rzeczywistymi kosztami wytworzenia s nieznaczne. Stosowane do wyceny na dzie bilansowy ceny zakupu lub planowe koszty wytworzenia nie mog by wysze od cen sprzeday netto tych skadników.
3. Wytworzone przez jednostk filmy, oprogramowanie uytkowe komputerów, projekty typowe i inne produkty wielokrotnego uytku wycenia si w cigu kolejnych 36 miesicy, jakie nastpuj od skierowania tych produktów do sprzeday, w wysokoci nadwyki kosztów ich wytworzenia nad przychodami wedug cen sprzeday netto, uzyskanymi ze sprzeday tych produktów w cigu kolejnych 36 miesicy. Nie odpisane po upywie 36 miesicy koszty wytworzenia zwikszaj pozostae koszty operacyjne.
4. Warto stanu kocowego rzeczowych skadników majtku obrotowego, jak równie krótkoterminowych papierów wartociowych (przeznaczonych do obrotu), w razie gdy ceny nabycia (zakupu) lub koszty wytworzenia jednakowych lub uznanych za jednakowe ze wzgldu na podobiestwo rodzaju i przeznaczenie skadników majtku s róne, wycenia si w zalenoci od sposobu ustalania wartoci ich rozchodu (zuycia, wydania do sprzeday):
1)wedug cen przecitnych, to jest ustalonych w wysokoci redniej waonej cen (kosztów) danego skadnika majtku,
2)przyjmujc, e rozchód skadnika majtku wycenia si kolejno po cenach (kosztach) tych skadników majtku, które jednostka najwczeniej nabya (wytworzya),
3)przyjmujc, e rozchód skadników majtku wycenia si kolejno po cenach (kosztach) tych skadników majtku, które jednostka najpóniej nabya (wytworzya),
4)w drodze szczegóowej identyfikacji rzeczywistych cen (kosztów) tych skadników majtkowych, które dotycz cile okrelonych przedsiwzi, niezalenie od daty ich zakupu lub wytworzenia.
Art. 35. 1. Warto rzeczowych skadników majtku obrotowego, które utraciy swoje cechy uytkowe lub przydatno, oraz odpadów ustala si nie póniej ni na dzie bilansowy w cenach sprzeday netto moliwych do uzyskania.
2. Warto produktów gotowych i towarów, z wyjtkiem towarów uywanych znajdujcych si w punktach sprzeday oraz towarów przewidzianych do wieloletniej sprzeday, zmniejsza si stopniowo, uwzgldniajc utrat ich wartoci rynkowej, przez okres nie duszy ni 5 lat, poczynajc od roku obrotowego nastpujcego po roku, w którym je zakupiono lub wytworzono.
3. Odpisy aktualizujce:
1)warto rzeczowych skadników majtku obrotowego, o których mowa w ust. 1 i 2, oraz wynikajce z wyceny wedug cen sprzeday netto zamiast wedug cen nabycia (zakupu) lub kosztów wytworzenia - zwikszaj pozostae koszty operacyjne,
2)warto udziaów w innych jednostkach oraz dugoterminowych papierów wartociowych (lokat) - obciaj koszty operacji finansowych; jeeli w wyniku wzrostu kursów giedowych ceny sprzeday netto dugoterminowych papierów wartociowych (lokat) s wysze od cen, po których je nabyto, to dugoterminowe papiery wartociowe (lokaty) wykazuje si wedug cen ich nabycia, odnoszc rónice midzy ich dotychczasow, nisz wycen a wartoci wedug cen nabycia na przychody z operacji finansowych.
Art. 36. 1. Kapitay (fundusze) wasne ujmuje si w ksigach rachunkowych z podziaem na ich rodzaje i wedug zasad okrelonych przepisami prawa, postanowieniami statutu lub umowy o utworzeniu jednostki.
2. Kapita zakadowy spóek z ograniczon odpowiedzialnoci, towarzystw ubezpiecze wzajemnych, kapita akcyjny spóek akcyjnych oraz fundusz udziaowy spódzielni wykazuje si w wysokoci okrelonej w umowie lub statucie i wpisanej w rejestrze handlowym. Zadeklarowane, lecz nie wniesione wkady kapitaowe ujmuje si jako nalene wkady na poczet kapitau.
3. Skadniki kapitau (funduszu) wasnego jednostek postawionych w stan likwidacji lub upadoci naley, na dzie rozpoczcia likwidacji lub postpowania upadociowego, poczy w jeden kapita (fundusz) podstawowy, zmniejszajc go:
1)we wszystkich jednostkach - o skutki wyceny, o której mowa w art. 29,
2)w spókach z ograniczon odpowiedzialnoci i towarzystwach ubezpiecze wzajemnych - o wasne udziay przeznaczone do sprzeday,
3)w spókach akcyjnych - o nalene wkady na poczet kapitau, o ile nie wezwano zainteresowanych do ich wniesienia, oraz o wasne akcje przeznaczone do sprzeday.
4. Przepis ust. 3 moe by odpowiednio stosowany przez jednostki objte postpowaniem naprawczym lub ukadowym.
Art. 37. 1. Rezerwy - z uwzgldnieniem art. 7 - tworzy si na:
1)nalenoci od duników postawionych w stan likwidacji, z wyjtkiem gdy nastpuje ona na podstawie przepisów o prywatyzacji przedsibiorstw pastwowych, lub w stan upadoci - do wysokoci nalenoci nie objtej gwarancj lub innym zabezpieczeniem nalenoci, zgoszonej likwidatorowi lub sdziemu komisarzowi w postpowaniu upadociowym,
2)nalenoci od duników w przypadku oddalenia wniosku o ogoszenie upadoci, jeeli majtek dunika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postpowania upadociowego,
3)nalenoci kwestionowane przez duników (sporne) oraz z których zapat dunik zalega, ocena za sytuacji gospodarczej i finansowej dunika wykazuje, e spata nalenoci w umownej kwocie w najbliszym póroczu nie jest prawdopodobna - do wysokoci nie pokrytej gwarancj lub innym zabezpieczeniem nalenoci,
4)pewne lub prawdopodobne straty z operacji gospodarczych w toku, a w szczególnoci z tytuu udzielonych gwarancji, porcze, operacji kredytowych, skutków toczcego si postpowania sdowego, jeeli informacja o nich wynika z waciwego dowodu lub zostanie wiarygodnie uzasadniona, a miarodajny szacunek tej straty jest moliwy - w wysokoci przewidywanej kwoty straty.
2. Rezerwy na nalenoci zalicza si do pozostaych kosztów operacyjnych, rezerwy na przewidywane straty do pozostaych kosztów operacyjnych lub kosztów operacji finansowych - zalenie od okolicznoci, z któr strata si wie.
3. Na koniec roku obrotowego tworzy si równie rezerwy - z uwzgldnieniem art. 7 - na przejciow rónic z tytuu podatku dochodowego od osób prawnych lub osób fizycznych, spowodowan odmiennoci momentu uznania przychodu za osignity lub kosztu za poniesiony w myl ustawy i przepisów podatkowych. Dodatni rónic zalicza si do obowizkowych obcie wyniku finansowego netto jako rezerw na podatek dochodowy. Ujemn rónic mona zaliczy do czynnych rozlicze midzyokresowych, jeeli istnieje pewno jej rozliczenia w cigu nastpnego roku obrotowego i kolejnych lat obrotowych. Przy ustalaniu dodatniej lub ujemnej rónicy naley uwzgldni stan rozlicze rónic na ostatni dzie roku obrotowego.
4. Nalenoci umorzone, przedawnione lub niecigalne, powstae straty oraz zobowizania z tytuu podatku dochodowego od osób prawnych lub osób fizycznych - zmniejszaj utworzone uprzednio na te cele rezerwy.
5. Nie wykorzystane rezerwy zwikszaj bieco, nie póniej jednak ni na dzie bilansowy, pozostae przychody operacyjne lub przychody z operacji finansowych.
6. Banki zaliczaj do kosztów take rezerwy na ryzyko zwizane z dziaalnoci bankow, a zwaszcza na:
1)nalenoci zagroone,
2)gwarancje zagroone,
w wysokoci zapewniajcej bezpieczestwo tej dziaalnoci, przy uwzgldnieniu posiadanych zabezpiecze.
Art. 38. 1. Ubezpieczyciele zaliczaj do kosztów operacyjnych rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe, które powinny zapewni pene pokrycie biecych i przyszych zobowiza, jakie mog wynika z umów ubezpieczeniowych.
2. Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe ustala si nie póniej ni na dzie bilansowy.
Art. 39. 1. Jednostki dokonuj czynnych rozlicze midzyokresowych kosztów, jeeli wydatki lub zuycie skadników majtkowych dotycz miesicy nastpujcych po miesicu, w którym je poniesiono.
2. Jednostki dokonuj biernych rozlicze midzyokresowych kosztów w wysokoci przypadajcych na biecy miesic:
1)cile oznaczonych wiadcze wykonanych na rzecz jednostki, lecz jeszcze nie stanowicych zobowizania,
2)prawdopodobnych kosztów, których kwota bd data powstania zobowizania z ich tytuu nie s jeszcze znane, a w szczególnoci z tytuu napraw gwarancyjnych i rkojmi za sprzedane, zoone produkty dugotrwaego uytku. wiadczenia zaliczane do biernych rozlicze midzyokresowych kosztów i zasady ustalania ich wysokoci powinny by uzasadnione ryzykiem gospodarczym i zwyczajami handlowymi.
3. Odpisy czynnych i biernych rozlicze midzyokresowych kosztów mog nastpowa stosownie do upywu czasu lub wielkoci wiadcze. Czas i sposób rozliczenia powinien by uzasadniony charakterem rozliczanych kosztów, z zachowaniem zasady ostronej wyceny.
4. Jeeli zgodnie z umow warto otrzymanych finansowych skadników majtkowych jest nisza od zobowizania zapaty za nie, w tym równie z tytuu emitowanych przez jednostk papierów wartociowych, to rónica stanowi czynne rozliczenie midzyokresowe kosztów, które odpisuje si w koszty operacji finansowych w równych ratach, w cigu okresu, na jaki zacignito zobowizanie.
5. Przewidywane, lecz nie poniesione wydatki objte biernymi rozliczeniami midzyokresowymi zmniejszaj bieco koszty, nie póniej ni do koca roku obrotowego nastpujcego po roku ich ustalenia.
Art. 40. Dotacje, subwencje i dopaty do inwestycji oraz prac rozwojowych ujmuje si jako przychody przyszych okresów w wysokoci kwot rzeczywicie otrzymanych na nabycie lub wytworzenie rodków trwaych albo finansowanie prac rozwojowych, jeeli stosownie do innych ustaw nie zwikszaj one funduszy wasnych. Ujte na przychodach przyszych okresów kwoty zwikszaj stopniowo pozostae przychody operacyjne, równolegle do odpisów amortyzacyjnych (umorzeniowych) od rodków trwaych lub kosztów prac rozwojowych sfinansowanych z tych róde.
Art. 41. 1. Przychody przyszych okresów - z uwzgldnieniem art. 7 - ujmuje si w wysokoci:
1)otrzymanej od kontrahentów zapaty przyszych wiadcze,
2)kwot podwyszajcych nalenoci lub roszczenia - na które uprzednio utworzono rezerw - do czasu ich otrzymania (zapaty) lub odpisania,
3)nadwyki dodatnich rónic kursowych nad ujemnymi, ustalonej przy wycenie na dzie bilansowy innych ni rodki pienine i krótkoterminowe papiery wartociowe (przeznaczone do obrotu) aktywów i pasywów wyraonych w walutach obcych - do czasu ich rozliczenia lub odpisania,
4)nie rozliczonej rónicy wartoci firmy, o której mowa w art. 33 ust. 4,
5)dotacji, subwencji i dopat, o których mowa w art. 40.
2. Przepis ust. 1 pkt 3 nie ma zastosowania do banków.
3. Banki wykazuj jako przychody przyszych okresów równie nalene im odsetki skapitalizowane oraz od nalenoci zagroonych - do czasu ich otrzymania (zapaty) lub odpisania.
Art. 42. 1. W jednostkach innych ni banki i ubezpieczyciele na wykazywany w ksigach rachunkowych wynik finansowy netto (zysk/strata) skadaj si:
1)wynik dziaalnoci operacyjnej (w tym na operacjach finansowych),
2)wynik na operacjach nadzwyczajnych,
3)obowizkowe obcienia wyniku finansowego z tytuu podatku dochodowego od osób prawnych lub osób fizycznych i patnoci z nim zrównanych na podstawie odrbnych przepisów.
2. Wynik dziaalnoci operacyjnej stanowi rónic midzy sum nalenych przychodów ze sprzeday produktów, towarów i innych skadników majtku wyraonych w rzeczywistych cenach sprzeday, z uwzgldnieniem dotacji, opustów, rabatów i innych zwiksze lub zmniejsze, bez podatku od towarów i usug, oraz zrealizowanych pozostaych przychodów operacyjnych a wartoci sprzedanych produktów, towarów i innych skadników majtku wycenionych w kosztach wytworzenia lub cenach nabycia (zakupu), powikszon o przypadajce od sprzeday podatki obciajce sprzedawc oraz o cao poniesionych od pocztku roku obrotowego kosztów ogólnego zarzdu, sprzeday produktów, towarów i innych skadników majtku oraz pozostaych kosztów operacyjnych.
3. Wynik na operacjach finansowych stanowi rónic midzy nalenymi przychodami z operacji finansowych, a w szczególnoci z posiadania udziaów w innych jednostkach, papierów wartociowych, odsetek od poyczek i nalenoci, w tym take odsetek za zwok w zapacie, z rozwizania rezerwy, otrzymania dyskonta, zysków ze sprzeday papierów wartociowych, uzyskania dodatnich rónic kursowych, oprocentowania lokat i rachunków bankowych a kosztami operacji finansowych, na które skadaj si w szczególnoci odsetki, w tym take za zwok w zapacie, prowizje od poyczek i zobowiza, pacone dyskonto, straty na sprzeday papierów wartociowych, ujemne rónice kursowe, z wyjtkiem odsetek, prowizji, dodatnich i ujemnych rónic kursowych, o których mowa w art. 28 ust. 3 pkt 2.
4. Wynik na operacjach nadzwyczajnych stanowi rónic midzy zrealizowanymi zyskami nadzwyczajnymi a poniesionymi stratami nadzwyczajnymi.
Art. 43. 1. W bankach na wykazywany w ksigach rachunkowych wynik finansowy netto (zysk/strata) skadaj si:
1)wynik z dziaalnoci operacyjnej (w tym na dziaalnoci bankowej),
2)wynik na operacjach nadzwyczajnych,
3)obowizkowe obcienia wyniku finansowego z tytuu podatku dochodowego od osób prawnych i patnoci z nim zrównanych na podstawie odrbnych przepisów.
2. Wynik na dziaalnoci bankowej obejmuje: wynik z tytuu odsetek, prowizji, przychody z akcji, udziaów i innych papierów wartociowych, wynik na operacjach finansowych, wynik z pozycji wymiany.
3. Wynik z dziaalnoci operacyjnej obejmuje wynik na dziaalnoci bankowej skorygowany o rónic midzy pozostaymi przychodami operacyjnymi a pozostaymi kosztami operacyjnymi, koszty dziaania banku, amortyzacj rodków trwaych oraz wartoci niematerialnych i prawnych, wynik na wartoci rezerw z aktualizacji.
4. Do wyniku na operacjach nadzwyczajnych stosuje si przepis art. 42 ust. 4.
Art. 44. 1. U ubezpieczycieli na wykazywany w ksigach rachunkowych wynik finansowy netto (zysk/strata) skadaj si:
1)wynik techniczny ubezpiecze,
2)rónica midzy innymi przychodami operacyjnymi a innymi kosztami operacyjnymi,
3)wynik na operacjach nadzwyczajnych,
4)obowizkowe obcienia wyniku finansowego z tytuu podatku dochodowego od osób prawnych i patnoci z nim zrównanych na podstawie odrbnych przepisów.
2. Wynik techniczny ubezpiecze stanowi rónic midzy nalenymi przychodami ze skadek a wypaconymi wiadczeniami i zmianami stanu rezerw techniczno-ubezpieczeniowych na pokrycie przyszych wiadcze (z uwzgldnieniem udziau reasekuratorów w przychodach ze skadek i wypatach wiadcze) oraz kosztami dziaalnoci ubezpieczeniowej. Jeeli wyniki finansowe lokaty funduszu ubezpieczeniowego s:
1)wkalkulowane w skadk jako jej obnienie,
2)uwzgldniane przy obliczaniu rezerw techniczno-ubezpieczeniowych metodami matematycznymi,
3)rozliczane z ubezpieczonym stosownie do umów ubezpieczenia
-to przychody z tych lokat i koszty ich obsugi, cznie z wynikiem ze sprzeday lokat, wpywaj na wynik techniczny ubezpiecze.
3. Na rónic midzy innymi przychodami operacyjnymi a innymi kosztami operacyjnymi skada si w szczególnoci rónica midzy:
1)przychodami z lokat rzeczowych i finansowych a kosztami ich obsugi, cznie z wynikiem ze sprzeday lokat w czci, w której nie wpywa ona na wynik techniczny ubezpiecze,
2)przychodami i kosztami z tytuu penienia czynnoci komisarza awaryjnego,
3)zrealizowanymi pozostaymi przychodami operacyjnymi a poniesionymi pozostaymi kosztami operacyjnymi.
4. Do wyniku na operacjach nadzwyczajnych stosuje si przepisy art. 42 ust. 4.
Rozdzia 5
Sprawozdania finansowe jednostki
Art. 45. 1. Sprawozdanie finansowe sporzdza si na dzie zamknicia ksig rachunkowych, o którym mowa w art. 12 ust. 2, oraz na inny dzie bilansowy.
2. Sprawozdanie finansowe skada si z:
1)bilansu,
2)rachunku zysków i strat,
3)informacji dodatkowej
-sporzdzonych wedug wzorów stanowicych zaczniki do ustawy.
3. Sprawozdanie finansowe dla jednostek okrelonych w art. 64 ust. 1 obejmuje równie sprawozdanie z przepywu rodków pieninych.
4. Do rocznego sprawozdania finansowego docza si sprawozdanie z dziaalnoci jednostki w roku obrotowym, jeeli obowizek jego sporzdzania wynika z ustawy lub odrbnych przepisów.
Art. 46. 1. W bilansie wykazuje si stany aktywów i pasywów na dzie zamknicia ksig rachunkowych poprzedniego i biecego roku obrotowego.
2. Wykazana w aktywach bilansu warto poszczególnych grup skadników majtku wynika z ich wartoci ksigowej, pomniejszonej o:
1)dotychczas dokonane odpisy amortyzacyjne (umorzeniowe) rodków trwaych oraz wartoci niematerialnych i prawnych,
2)odpisy aktualizujce warto udziaów w innych jednostkach, rzeczowych skadników majtku obrotowego oraz papierów wartociowych, o których mowa w art. 35 ust. 3,
3)rezerwy wyraajce prawdopodobne zmniejszenie nalenoci i roszcze wobec ostronej ich wyceny. Rezerwy, o których mowa w art. 37 ust. 1 pkt 4 i ust. 3, wykazuje si w oddzielnej pozycji pasywów.
3. Jeeli w myl odrbnych przepisów w cigu roku dokonywane s odpisy z wyniku finansowego biecego roku obrotowego, to naley je wykaza ze znakiem ujemnym w odrbnej pozycji pasywów "Kapita (fundusz) wasny", pod pozycj "Wynik finansowy netto roku obrotowego".
4. Zakadowy fundusz wiadcze socjalnych oraz inne fundusze tworzone na podstawie odrbnych przepisów, nie zaliczone do kapitaów (funduszów) wasnych, wykazuje si w pasywach bilansu w grupie zobowiza jako fundusze specjalne.
5. Skadniki aktywów i pasywów bilansu wykazuje si w kolejnoci i sposób okrelony:
1)dla innych jednostek ni banki i ubezpieczyciele - w zaczniku nr 1 do ustawy,
2)dla banków - w zaczniku nr 2 do ustawy,
3)dla ubezpieczycieli - w zaczniku nr 3 do ustawy.
Art. 47. 1. W rachunku zysków i strat wykazuje si oddzielnie przychody, koszty, zyski i straty nadzwyczajne oraz obowizkowe obcienia wyniku finansowego za biecy i poprzedni rok obrotowy.
2. Przychody, koszty, straty i zyski oraz obowizkowe obcienia wyniku finansowego wykazuje si w kolejnoci i w sposób okrelony:
1)dla innych jednostek ni banki i ubezpieczyciele - w zaczniku nr 4 do ustawy,
2)dla banków - w zaczniku nr 5 do ustawy,
3)dla ubezpieczycieli - w zaczniku nr 6 do ustawy.
Art. 48. 1. W informacji dodatkowej podaje si nie ujte w bilansie oraz rachunku zysków i strat dane oraz wyjanienia niezbdne do tego, aby sprawozdanie finansowe przedstawiao rzetelnie i jasno sytuacj majtkow i finansow, wynik finansowy oraz rentowno jednostki, a w szczególnoci:
1)objanienia stosowanych metod wyceny i sporzdzenia sprawozdania finansowego oraz przedstawienie przyczyn ich ewentualnych zmian w stosunku do roku poprzedzajcego,
2)uzupeniajce dane o aktywach i pasywach bilansu oraz elementach rachunku zysków i strat,
3)wszelkie inne znaczce informacje niezbdne do zrozumienia pozycji bilansowych oraz rachunku zysków i strat,
4)proponowany podzia zysku lub pokrycia straty,
5)podstawowe informacje dotyczce pracowników i organów jednostki.
2. Szczegóowy wykaz informacji dodatkowych, podawanych przez inne jednostki ni banki i ubezpieczyciele, okrela zacznik nr 7 do ustawy.
3. Sprawozdanie z przepywu rodków pieninych sporzdza si w sposób okrelony:
1)dla innych jednostek ni banki i ubezpieczyciele - w zaczniku nr 8 do ustawy,
2)dla banków - w zaczniku nr 9 do ustawy,
3)dla ubezpieczycieli - w zaczniku nr 10 do ustawy z podziaem na przepywy rodków pieninych z dziaalnoci operacyjnej, inwestycyjnej i finansowej, uwzgldniajc wszystkie wpywy i rozchody rodków pieninych jednostki lub grupy kapitaowej, o której mowa w rozdziale 6, z wyjtkiem wpywów i rozchodów bdcych rezultatem zakupu lub sprzeday rodków pieninych.
Art. 49. 1. Zarzdy spóek z ograniczon odpowiedzialnoci, towarzystw ubezpiecze wzajemnych, spóek akcyjnych oraz spódzielni sporzdzaj wraz z rocznym sprawozdaniem finansowym sprawozdanie z dziaalnoci jednostki w roku obrotowym.
2. Sprawozdanie z dziaalnoci jednostki w roku obrotowym powinno obejmowa informacje w szczególnoci o:
1)waniejszych zdarzeniach, w tym równie inwestycjach, majcych istotny wpyw na dziaalno jednostki, które nastpiy w roku obrotowym lub s przewidywane w dalszych latach,
2)przewidywanym rozwoju jednostki,
3)waniejszych osigniciach w dziedzinie bada i rozwoju technicznego,
4)aktualnej i przewidywanej sytuacji finansowej.
Art. 50. 1. Pozycje bilansu oraz rachunku zysków i strat mog by wykazywane ze szczegóowoci wiksz ni okrelona w zacznikach nr 1-6 do ustawy, stosownie do potrzeb i wielkoci jednostki. W przypadku gdy informacje dotyczce poszczególnych pozycji bilansu oraz rachunku zysków i strat nie wystpiy w jednostce zarówno w roku obrotowym, jak i za rok poprzedzajcy rok obrotowy, to przy sporzdzaniu bilansu oraz rachunku zysków i strat pozycje te pomija si.
2. Jednostka, która w roku obrotowym, za który sporzdza sprawozdanie finansowe, nie osigna dwóch z nastpujcych trzech wielkoci:
1)rednioroczne zatrudnienie - 50 osób,
2)suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego - równowarto w walucie polskiej 1.000.000 EURO (12),
3)przychód netto ze sprzeday towarów i produktów oraz operacji finansowych - równowarto w walucie polskiej 2.000.000 EURO (13)
moe sporzdzi uproszczony bilans oraz rachunek zysków i strat, wykazujc w nich tylko dane dotyczce pozycji oznaczonych w zacznikach do ustawy literami i cyframi rzymskimi. Informacj dodatkow sporzdza si odpowiednio w formie uproszczonej.
3. Przepisów ust. 2 nie stosuje si do banków i ubezpieczycieli.
Art. 51. 1. Sprawozdania finansowe jednostek, w których skad wchodz wewntrzne jednostki organizacyjne sporzdzajce samodzielne sprawozdania finansowe, obejmuj:
1)odrbne sprawozdanie finansowe kadego wyodrbnionego organizacyjnie oddziau (zakadu), w tym take tego, który swoje rzeczowe lub pienine skadniki majtku wydzieli innym oddziaom (zakadom),
2)czne sprawozdanie finansowe jednostki.
2. W cznym sprawozdaniu finansowym, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, bdcym sum sprawozda finansowych jednostki i wszystkich jej oddziaów (zakadów) wycza si odpowiednio:
1)rodki i fundusze wydzielone,
2)wzajemne nalenoci i zobowizania,
3)odpowiednie czci wyniku finansowego, wynikajce ze wzajemnych rozlicze operacji gospodarczych.
3. Do cznego sprawozdania finansowego jednostek, w których skad wchodz oddziay (zakady) znajdujce si poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i tam sporzdzajce sprawozdania finansowe, wcza si odpowiednie dane wynikajce z bilansów tych oddziaów (zakadów), wyraone w walutach obcych, przeliczone na walut polsk po obowizujcym na dzie bilansowy rednim kursie ustalonym dla danej waluty przez Prezesa Narodowego Banku Polskiego, natomiast z rachunku zysków i strat - po kursie stanowicym redni arytmetyczn rednich kursów na dzie koczcy kady miesic roku obrotowego, ustalonych dla danej waluty przez Prezesa Narodowego Banku Polskiego. Powstae przy tych przeliczeniach rónice wykazuje si jako skadnik kapitau (funduszu) wasnego w odrbnej pozycji (dodatniej lub ujemnej) cznego sprawozdania finansowego jednostki.
Art. 52. 1. Kierownik jednostki zapewnia sporzdzenie rocznego sprawozdania finansowego nie póniej ni w cigu 3 miesicy od dnia bilansowego i przedstawia je waciwym organom, zgodnie z obowizujcymi jednostk przepisami prawa, postanowieniami statutu lub umowy.
2. Sprawozdanie finansowe podpisuje - podajc zarazem dat podpisu - osoba, której powierzono prowadzenie ksig rachunkowych, i kierownik jednostki, a jeeli jednostk kieruje organ wieloosobowy - wszyscy czonkowie tego organu. Odmowa podpisu wymaga pisemnego uzasadnienia doczonego do sprawozdania finansowego.
3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje si odpowiednio równie do:
1)sprawozda finansowych sporzdzanych na dzie okrelony w art. 12 ust. 2,
2)sprawozdania z dziaalnoci jednostki okrelonego w art. 49, z tym e nie podpisuje go osoba, której powierzono prowadzenie ksig rachunkowych.
Art. 53. 1. Roczne sprawozdanie finansowe jednostki podlega zatwierdzeniu przez organ zatwierdzajcy, nie póniej ni 6 miesicy od dnia bilansowego. Przed zatwierdzeniem roczne sprawozdanie finansowe jednostek, o których mowa w art. 64, podlega badaniu zgodnie z zasadami okrelonymi w rozdziale 7.
2. Roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe grupy kapitaowej podlega zatwierdzeniu przez organ zatwierdzajcy, nie póniej ni 8 miesicy od dnia bilansowego, zgodnie z art. 63 ust. 3. Przed zatwierdzeniem roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe grupy kapitaowej podlega badaniu zgodnie z zasadami okrelonymi w rozdziale 7.
3. Podzia wyniku finansowego (zysku netto) osób prawnych zobowizanych zgodnie z art. 64 ust. 1 do poddania badaniu rocznego sprawozdania finansowego, moe nastpi dopiero po wyraeniu przez biegego rewidenta opinii bez zastrzee lub z zastrzeeniami. Podzia wyniku finansowego (zysku netto) dokonany bez spenienia tego warunku jest niewany z mocy prawa.
Art. 54. 1. Jeeli po sporzdzeniu rocznego sprawozdania finansowego jednostka otrzymaa informacje o zdarzeniach majcych istotny wpyw na tre jeszcze nie zatwierdzonego sprawozdania finansowego, to powinna ona sprawozdanie to odpowiednio zmieni, dokonujc jednoczenie odpowiednich zapisów w ksigach rachunkowych roku obrotowego, którego sprawozdanie finansowe dotyczy, oraz powiadomi o tym biegego rewidenta, który sprawozdanie to bada lub bada.
2. Jeeli po zatwierdzeniu rocznego sprawozdania finansowego jednostka otrzymaa informacje o zdarzeniach dotyczcych lat ubiegych, to ujmuje je odpowiednio w ksigach rachunkowych roku obrotowego, w którym informacje te otrzymaa.
Rozdzia 6
Sprawozdania finansowe grupy kapitaowej
Art. 55. 1. Grupa kapitaowa, obejmujca jednostk dominujc oraz jednostki od niej zalene lub stowarzyszone, sporzdza, na podstawie sprawozda finansowych jednostek wchodzcych w skad grupy, skonsolidowane sprawozdanie finansowe zestawione w taki sposób, jakby grupa stanowia jedn jednostk. Na skonsolidowane sprawozdanie finansowe skadaj si: skonsolidowany bilans, skonsolidowany rachunek zysków i strat, skonsolidowane sprawozdanie z przepywu rodków pieninych, informacja dodatkowa oraz sprawozdanie z dziaalnoci grupy kapitaowej za rok obrotowy.
2. Jednostki dominujce, majce siedzib lub miejsce sprawowania zarzdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, s obowizane do corocznego sporzdzania skonsolidowanego sprawozdania finansowego obejmujcego jednostk dominujc i jednostki od niej zalene lub stowarzyszone wszystkich szczebli, bez wzgldu na to, w jakim pastwie znajduje si ich siedziba, wedug zasad okrelonych w niniejszym rozdziale.
3. Jeeli przepisy niniejszego rozdziau nie stanowi inaczej, to do sporzdzania skonsolidowanego sprawozdania finansowego stosuje si przepisy rozdziau 4 i 5.
Art. 56. 1. Skonsolidowanego sprawozdania finansowego nie sporzdza si, jeeli czna wielko sum bilansowych, przychodów netto ze sprzeday towarów i produktów oraz operacji finansowych, bez dokonywania wycze-kompensacji, o których mowa w art. 58, oraz czne rednioroczne zatrudnienie jednostki dominujcej i jednostek zalenych oraz stowarzyszonych za rok obrotowy nie przekracza trzykrotnoci dwóch z trzech wielkoci okrelonych w art. 50 ust. 2.
2. Skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym nie obejmuje si jednostki zalenej lub stowarzyszonej, jeeli:
1)nabycie tej jednostki ma na celu wycznie jej odsprzeda,
2)wielkoci wykazane w sprawozdaniu finansowym tej jednostki s nieznaczne w stosunku do danych sprawozdania finansowego jednostki dominujcej. W szczególnoci za nieznaczn uznaje si sum bilansow oraz przychody netto ze sprzeday towarów i produktów oraz operacji finansowych jednostki, które za rok obrotowy s nisze od 10% sumy bilansowej i przychodu jednostki dominujcej. czna kwota sum bilansowych i przychodów jednostek nie objtych konsolidacj nie moe jednak przekracza 20% odpowiednich wielkoci skonsolidowanego sprawozdania finansowego, ustalonych przy zaoeniu, e w jego zakres wchodz wszystkie jednostki zalene lub stowarzyszone bez dokonywania wycze,
3)sprawowanie kontroli nad jednostk nie jest trwae, gdy wedug przewidywa bdzie trwao krócej ni rok liczc od dnia bilansowego lub jest w istotnym stopniu ograniczone.
3. Jednostka dominujca, zalena od innej jednostki, moe nie sporzdza skonsolidowanego sprawozdania finansowego, jeeli jednostka dominujca wyszego szczebla posiada co najmniej 90% udziaów (akcji) tej jednostki, a wszyscy pozostali udziaowcy lub akcjonariusze wyrazili zgod na takie zwolnienie. W takim przypadku jednostka dominujca wyszego szczebla jest obowizana do objcia konsolidacj zarówno zalenej od niej jednostki dominujcej, jak i wszystkich jednostek zalenych od jednostki dominujcej zwolnionej od sporzdzania skonsolidowanego sprawozdania finansowego lub z ni stowarzyszonych.
4. (14) Minister Finansów moe okreli, w drodze rozporzdzenia, celem zapewnienia inwestorom informacji w zakresie umoliwiajcym ocen sytuacji finansowej emitentów papierów wartociowych na rynku kapitaowym, ostrzejsze kryteria od zawartych w ust. 1-3, w odniesieniu do jednostek bdcych emitentami papierów wartociowych dopuszczonych do publicznego obrotu lub emitentami papierów wartociowych ubiegajcymi si o ich dopuszczenie do publicznego obrotu.
Art. 57. 1. Jednostk zalen od jednostki dominujcej obejmuje si konsolidacj pen. Jednostk stowarzyszon obejmuje si konsolidacj metod praw wasnoci.
2. Sprawozdanie finansowe jednostki zalenej, które ze wzgldu na cakowicie odmienny rodzaj dziaalnoci tej jednostki mogoby znieksztaci obraz caej grupy, wcza si do sprawozdania skonsolidowanego metod praw wasnoci.
Art. 58. 1. Konsolidacja pena polega na sporzdzeniu skonsolidowanego bilansu, skonsolidowanego rachunku zysków i strat oraz skonsolidowanego sprawozdania z przepywu rodków pieninych przez sumowanie poszczególnych pozycji odpowiednich sprawozda finansowych jednostki dominujcej i wchodzcych w skad grupy kapitaowej jednostek zalenych i dokonaniu wycze, o których mowa w ust. 2 i 3.
2. Wyczeniu podlega warto nabycia udziaów (akcji) posiadanych przez jednostk dominujc w jednostkach zalenych i cz aktywów netto jednostek zalenych wedug ich wartoci rynkowej, odpowiadajca udziaowi jednostki dominujcej we wasnoci tych jednostek. Jeeli warto nabycia udziaów i odpowiadajca im cz aktywów netto jednostek zalenych wedug ich wartoci rynkowej róni si, to:
1)nadwyk wartoci nabycia udziau nad odpowiadajc im czci aktywów netto wedug ich wartoci rynkowej wykazuje si w aktywach skonsolidowanego bilansu, w pozycji wartoci niematerialne i prawne, jako "Warto firmy skonsolidowanej",
2)nadwyk odpowiedniej czci aktywów netto wedug ich wartoci rynkowej nad wartoci nabycia udziaów wykazuje si w pasywach skonsolidowanego bilansu w pozycji "Rezerwa kapitaowa z konsolidacji".
3. Wyczeniu podlegaj równie:
1)wzajemne nalenoci i zobowizania jednostek objtych konsolidacj,
2)przychody i koszty dotyczce operacji dokonywanych midzy jednostkami objtymi konsolidacj,
3)zyski lub straty powstae na operacjach dokonanych midzy jednostkami objtymi konsolidacj, zawarte w wartoci podlegajcych konsolidacji aktywów i pasywów,
4)dywidendy wypacone przez jednostki zalene jednostce dominujcej i otrzymane przez ni.
4. Mona zaniecha wycze, o których mowa w ust. 3 pkt 2 i 3, jeeli wzajemne operacje gospodarcze nie spowoduj istotnego znieksztacenia obrazu, jakiego dostarcza skonsolidowane sprawozdanie finansowe.
5. Od wartoci firmy skonsolidowanej lub rezerwy kapitaowej z konsolidacji dokonuje si odpisów przez okres nie duszy ni 5 lat. Odpisy te wykazuje si w oddzielnych pozycjach skonsolidowanego rachunku zysków i strat.
6. Jeeli w cigu roku obrotowego nastpi sprzeda udziaów (akcji) w jednostce zalenej, to w skonsolidowanym rachunku zysków i strat wykazuje si:
1)wyniki dziaalnoci osignite przez t jednostk zalen do dnia sprzeday udziaów (akcji) przez jednostk dominujc,
2)wynik ze sprzeday jednostki zalenej, ustalony jako rónica midzy przychodem ze sprzeday udziaów (akcji) a czci aktywów netto jednostki zalenej wedug ich wartoci rynkowej, odpowiadajc udziaowi jednostki dominujcej w kapitale wasnym jednostki zalenej, skorygowana o nie odpisan cz "Wartoci firmy skonsolidowanej" lub "Rezerwy kapitaowej z konsolidacji", dotyczc sprzedanej jednostki zalenej.
7. Udziay (akcje) w kapitale wasnym jednostek zalenych, nalece do innych jednostek ni wchodzce w skad grupy kapitaowej, wykazuje si w odrbnej pozycji pasywów skonsolidowanego bilansu, po kapitaach wasnych grupy, w wysokoci udziaów (akcji) tych innych jednostek w kapitale wasnym jednostek wchodzcych w skad grupy jako "Kapitay mniejszoci". Przypadajce na inne jednostki ni jednostki wchodzce w skad grupy kapitaowej zyski lub straty wykazuje si w skonsolidowanym rachunku zysków i strat po pozycji "Wynik finansowy netto" jako "Zyski lub straty mniejszoci".
Art. 59. 1. Przy konsolidacji metod praw wasnoci w aktywach skonsolidowanego bilansu wyodrbnia si pozycj "Udziay w jednostkach stowarzyszonych", wykazujc j:
1)w sporzdzanym po raz pierwszy bilansie skonsolidowanym - w wysokoci ceny nabycia udziaów wynikajcej z bilansu jednostki dominujcej, skorygowanej o rónic midzy wartoci nabycia udziaów przez jednostk dominujc a wartoci udziau w kapitale wasnym jednostki stowarzyszonej. Rónice te wykazuje si w odrbnej pozycji bilansu skonsolidowanego jako "Warto firmy skonsolidowanej" lub "Rezerwa kapitaowa z konsolidacji",
2)w sporzdzanych za kolejne lata bilansach skonsolidowanych skorygowan cen nabycia, o której mowa w pkt 1, powiksza lub pomniejsza si o przypadajce na rzecz jednostki dominujcej zwikszenia lub zmniejszenia kapitau wasnego jednostki stowarzyszonej, jakie nastpiy w cigu roku obrotowego, pomniejszone o przypadajce od udziau dywidendy.
2. Przy konsolidacji metod praw wasnoci w skonsolidowanym rachunku zysków i strat wykazuje si w oddzielnej pozycji udzia jednostki dominujcej w wyniku finansowym jednostki stowarzyszonej.
Art. 60. 1. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe sporzdza si na ten sam dzie bilansowy i za ten sam rok obrotowy co sprawozdanie finansowe jednostki dominujcej. Jeeli jednakowy dzie bilansowy nie moe by zachowany w caej grupie kapitaowej, to konsolidacj mona obj sprawozdania sporzdzone za inny okres roczny ni rok obrotowy, pod warunkiem, e dzie bilansowy tych sprawozda finansowych nie jest odlegy od dnia bilansowego przyjtego dla grupy kapitaowej wicej ni o 3 miesice.
2. Jednostki objte konsolidacj powinny stosowa jednakowe metody wyceny i sporzdzania sprawozda finansowych. Jeeli z wanych przyczyn stosowanie jednakowych metod wyceny i sporzdzania sprawozda nie jest moliwe, naley dokona odpowiednich przeksztace sprawozda finansowych jednostek zalenych.
3. Jeeli podlegajce konsolidacji sprawozdania finansowe wyraone s w walutach obcych, to ich przeliczenie na walut polsk nastpuje wedug zasad okrelonych w art. 51 ust. 3.
4. Jeeli skad grupy kapitaowej, dla której sporzdza si skonsolidowane sprawozdanie finansowe, uleg w cigu roku obrotowego istotnym zmianom, to naley poda w informacji dodatkowej dane dotyczce zysku netto lub straty netto oraz kapitaów (funduszy) wasnych jednostek, które nie wchodziy w skad grupy kapitaowej przez cay rok obrotowy.
Art. 61. Informacja dodatkowa do skonsolidowanego sprawozdania finansowego powinna, oprócz informacji wyszczególnionych w zaczniku nr 7 do ustawy, zawiera:
1)wykaz jednostek wchodzcych w skad grupy kapitaowej, z podaniem ich nazwy i siedziby, kapitau wasnego, udziau jednostek wchodzcych w skad grupy kapitaowej w kapitaach innych jednostek ni dominujca, z wyodrbnieniem jednostek nie objtych konsolidacj i uzasadnieniem przyczyn odstpienia od konsolidacji oraz podaniem kwoty ich przychodów ze sprzeday towarów i produktów oraz operacji finansowych za rok obrotowy,
2)omówienie zastosowanych metod wyceny i przeliczenia pozycji objtych skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym oraz ich wpyw na wynik finansowy,
3)podzia przychodów ze sprzeday wedug dziedzin dziaalnoci oraz okrelonych geograficznie rynków, jeeli - przy uwzgldnieniu organizacji sprzeday towarów i produktów (usug) typowych dla normalnej dziaalnoci gospodarczej grupy - dziedziny dziaalnoci lub okrelone geograficznie rynki róni si midzy sob znacznie,
4)przedstawienie skutków zmian skadu grupy kapitaowej; w zwizku z tym naley osobno wykaza sum aktywów pomniejszon o zobowizania oraz wynik finansowy za rok obrotowy poprzedzajcy rok sprawozdawczy tych jednostek zalenych, które w roku obrotowym nie wchodz ju w skad grupy kapitaowej.
Art. 62. Do sprawozdania z dziaalnoci grupy kapitaowej stosuje si odpowiednio przepisy art. 49.
Art. 63. 1. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe podpisuje kierownik jednostki dominujcej, stosujc odpowiednio przepisy art. 52 ust. 2.
2. Jednostka dominujca sporzdza skonsolidowane sprawozdanie finansowe nie póniej ni w cigu dwóch miesicy od daty obowizujcej dla sporzdzenia jednostkowego sprawozdania finansowego. Jeeli konsolidacja nastpuje take na szczeblu jednostek zalenych, termin ten przedua si o kolejny miesic.
3. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe podlega zatwierdzeniu przez organ zatwierdzajcy jednostki dominujcej, nie póniej ni 8 miesicy od dnia bilansowego, na który naleao sporzdzi sprawozdanie finansowe jednostki dominujcej.
Rozdzia 7
Badanie i ogaszanie sprawozda finansowych
Art. 64. 1. Badaniu i ogaszaniu podlegaj roczne skonsolidowane sprawozdania finansowe grup kapitaowych oraz roczne sprawozdania finansowe kontynuujcych dziaalno:
1)banków oraz ubezpieczycieli,
2)(15) jednostek dziaajcych na podstawie Prawa o publicznym obrocie papierami wartociowymi i funduszach powierniczych oraz przepisów o funduszach inwestycyjnych,
2a)(16) jednostek dziaajcych na podstawie przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych,
3)spóek akcyjnych,
4)pozostaych jednostek, które w poprzedzajcym roku obrotowym, za który sporzdzono sprawozdanie finansowe, osigny lub przekroczyy granic dwóch z trzech nastpujcych wielkoci:
a)rednioroczne zatrudnienie - 50 osób,
b)suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego - równowarto w walucie polskiej 1.000.000 EURO (17),
c)przychód netto ze sprzeday towarów i produktów oraz operacji finansowych za rok obrotowy - równowarto w walucie polskiej 3.000.000 EURO (18).
2. Obowizek badania i ogaszania rocznych sprawozda finansowych, okrelony w ust. 1, dotyczy równie cznych rocznych sprawozda finansowych jednostek, w których skad wchodz jednostki organizacyjne sporzdzajce samodzielny bilans oraz rachunek zysków i strat, o których mowa w art. 51 ust. 1.
3. Badaniu podlegaj równie:
1)(19) roczne sprawozdania finansowe innych ni spódzielnie jednostek, które nie speniaj warunków okrelonych w ust. 1 - raz na 3 lata z zastrzeeniem ust. 5,
2)sprawozdania finansowe spóek akcyjnych, sporzdzone na dzie poczenia z inn jednostk lub przejcia innej jednostki.
4. (20) Badaniu i ogaszaniu podlegaj równie póroczne sprawozdania finansowe funduszy inwestycyjnych.
5. (21) Roczne sprawozdanie finansowe, o którym mowa w ust. 3 pkt 1, podlega pierwszemu badaniu w okresie od dnia wejcia w ycie ustawy do dnia 31 grudnia 2000 r.
Art. 65. 1. Celem badania sprawozdania finansowego jest przedstawienie jednostce pisemnej opinii biegego rewidenta wraz z jego raportem o tym, czy sprawozdanie finansowe jest prawidowe oraz rzetelnie i jasno przedstawia sytuacj majtkow i finansow, wynik finansowy oraz rentowno badanej jednostki.
2. Opinia, o której mowa w ust. 1, powinna w szczególnoci stwierdza, czy badane sprawozdanie finansowe:
1)zostao sporzdzone na podstawie prawidowo prowadzonych ksig rachunkowych,
2)zostao sporzdzone zgodnie z okrelonymi ustaw zasadami rachunkowoci stosowanymi w sposób cigy,
3)jest zgodne co do formy i treci z obowizujcymi jednostk przepisami prawa, statutem lub umow,
4)przedstawia rzetelnie i jasno wszystkie istotne dla oceny jednostki informacje, a w odniesieniu do sprawozdania z dziaalnoci jednostki, czy informacje zawarte w tym sprawozdaniu s zgodne z informacjami zawartymi w rocznym sprawozdaniu finansowym.
3. Opinia powinna w sposób jednoznaczny wskazywa powody wyraenia zastrzee do sprawozdania finansowego, wyraania opinii negatywnej lub odmowy wyraenia opinii z uwagi na zaistnienie okolicznoci uniemoliwiajcych jej sformuowanie. Zastrzeenia naley wyrazi w sposób wskazujcy na ich zasig.
4. Raport, o którym mowa w ust. 1, powinien przedstawia w szczególnoci:
1)ogóln charakterystyk jednostki (dane identyfikujce jednostk),
2)stwierdzenie uzyskania od jednostki danych informacji, wyjanie i owiadcze,
3)ocen prawidowoci stosowanego systemu rachunkowoci i dziaania powizanej z nim kontroli wewntrznej,
4)charakterystyk kadej pozycji lub grupy bilansu oraz rachunku zysków i strat,
5)stwierdzenie stosowania si przez bank do obowizujcych zasad w zakresie ostronoci okrelonych w odrbnych przepisach,
6)stwierdzenie utworzenia przez ubezpieczyciela rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w wysokoci zapewniajcej pene wywizanie si z biecych i przyszych zobowiza, wynikajcych z zawartych umów ubezpieczenia, oraz zabezpieczenie tych rezerw lokatami, zgodnie z przepisami o dziaalnoci ubezpieczeniowej, a take prawidowoci wyliczenia marginesu wypacalnoci i posiadania finansowego pokrycia tego marginesu,
7)przedstawienie sytuacji majtkowej i finansowej, wyniku finansowego oraz rentownoci jednostki, ze wskazaniem na zjawiska, które w porównaniu z okresami poprzednimi w istotny sposób wpywaj negatywnie na t sytuacj, a zwaszcza zagraaj kontynuowaniu dziaalnoci przez jednostk. Jeeli w toku badania jednostki biegy rewident stwierdzi naruszenie prawa, statutu lub umowy spóki, to powinien o tym poinformowa w raporcie.
5. Opinia i raport powinny wynika z zebranej i opracowanej w toku badania dokumentacji rewizyjnej. Powinny one umoliwi biegemu rewidentowi, nie biorcemu udziau w badaniu, przeledzenie jego przebiegu i znalezienie uzasadnienia dla opinii wyraonej o badanym sprawozdaniu finansowym.
Art. 66. 1. Badanie sprawozdania finansowego przeprowadza biegy rewident speniajcy warunki do wyraenia bezstronnej i niezalenej opinii o tym sprawozdaniu.
2. Bezstronno i niezaleno nie jest zachowana, jeeli biegy rewident:
1)posiada udziay, akcje lub inne tytuy wasnoci w jednostce lub w jednostce z ni stowarzyszonej, dominujcej lub zalenej, z wyczeniem udziau w spódzielni mieszkaniowej,
2)jest lub by w ostatnich 3 latach przedstawicielem prawnym (penomocnikiem), czonkiem organów nadzorczych lub pracownikiem jednostki albo jednostki z ni stowarzyszonej, dominujcej lub zalenej,
3)w ostatnich 3 latach uczestniczy w prowadzeniu ksig rachunkowych, sporzdzaniu sprawozda finansowych, stanowicych przedmiot badania,
4)osign chociaby w jednym roku w cigu ostatnich 5 lat ponad 50% przychodu rocznego z tytuu wykonywania usug na rzecz danej jednostki lub jednostek, w których posiada on wicej ni 20% udziaów; nie dotyczy to pierwszego roku dziaalnoci biegego rewidenta,
5)jest maonkiem, krewnym lub powinowatym w linii prostej do drugiego stopnia lub jest zwizany z tytuu opieki, przysposobienia lub kurateli z osob zarzdzajc lub bdc w organach nadzorczych jednostki albo zatrudnia przy prowadzeniu badania takie osoby,
6)z innych powodów nie moe sporzdzi bezstronnej i niezalenej opinii.
3. Biegego rewidenta przeprowadzajcego badanie sprawozdania finansowego wybiera organ zatwierdzajcy sprawozdanie finansowe jednostki, chyba e statut, umowa lub inne wice jednostk przepisy prawa stanowi inaczej.
4. Jednostka zawiera z biegym rewidentem umow o badanie, w terminie umoliwiajcym mu udzia w inwentaryzacji znaczcych skadników majtkowych. Koszty badania sprawozdania finansowego ponosi badana jednostka.
5. Badanie przeprowadzone z naruszeniem przepisu ust. 1 lub ust. 3 jest niewane z mocy prawa.
Art. 67. 1. Kierownik badanej jednostki udostpnia biegemu rewidentowi, przeprowadzajcemu badanie sprawozdania finansowego, ksigi rachunkowe oraz dokumenty stanowice podstaw dokonanych w nich zapisów oraz wszelkie dokumenty mogce mie wpyw na sformuowanie oceny biegego rewidenta o sytuacji majtkowej i finansowej badanej jednostki, jak równie udziela wyczerpujcych informacji, wyjanie i owiadcze, niezbdnych do sporzdzenia raportu i wyraenia opinii.
2. Biegy rewident jest uprawniony do uzyskania informacji zwizanych z przebiegiem badania od kontrahentów badanej jednostki, w tym take od banków i jej doradców prawnych - z upowanienia kierownika badanej jednostki.
3. Jeeli przedmiotem badania jest sprawozdanie finansowe jednostki dominujcej, to uprawnienia biegego rewidenta, o których mowa w ust. 1 i 2, przysuguj take wobec jednostek zalenych i stowarzyszonych.
4. Biegli rewidenci, którzy przeprowadzili badanie sprawozdania finansowego:
1)jednostki za rok poprzedzajcy rok obrotowy,
2)jednostek zalenych lub stowarzyszonych - za rok obrotowy
s obowizani do udzielenia odpowiednich informacji i wyjanie biegemu rewidentowi, badajcemu za rok obrotowy sprawozdanie finansowe jednostki, w tym jednostki dominujcej.
Art. 68. Spóki z ograniczon odpowiedzialnoci, towarzystwa ubezpiecze wzajemnych, spóki akcyjne oraz spódzielnie s obowizane do udostpnienia wspólnikom, akcjonariuszom lub czonkom rocznego sprawozdania finansowego i sprawozdania z dziaalnoci jednostki, a jeeli sprawozdanie finansowe podlega obowizkowi badania - take opinii wraz z raportem biegego rewidenta - najpóniej na 15 dni przed zgromadzeniem wspólników, walnym zgromadzeniem akcjonariuszy lub walnym zgromadzeniem czonków albo przedstawicieli czonków spódzielni. Spóka akcyjna udostpnia ponadto akcjonariuszom sprawozdanie rady nadzorczej i komisji rewizyjnej.
Art. 69. 1. Kierownik jednostki skada w sdzie lub innym organie prowadzcym rejestr lub ewidencj dziaalnoci gospodarczej danej jednostki roczne sprawozdanie finansowe, opini biegego rewidenta, jeeli podlegao ono badaniu zgodnie z przepisami art. 64 ust. 1, odpis uchway bd postanowienia organu zatwierdzajcego o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego i podziale zysku lub pokryciu straty, a w przypadku spóek z ograniczon odpowiedzialnoci, towarzystw ubezpiecze wzajemnych, spóek akcyjnych oraz spódzielni - take sprawozdanie z dziaalnoci jednostki - w cigu 15 dni od dnia zatwierdzenia sprawozdania finansowego, nie póniej jednak ni 9 miesicy od dnia bilansowego, a jeeli nie zostao ono zatwierdzone w tym terminie, to naley zoy je w cigu 15 dni od dnia zatwierdzenia sprawozdania finansowego.
2. Jeeli sprawozdanie finansowe nie zostao zatwierdzone w terminie 9 miesicy, to naley je zoy w sdzie lub innym organie, o których mowa w ust. 1, w cigu 15 dni po tym terminie.
Art. 70. (22) 1. Kierownik jednostki, o której mowa w art. 64 ust. 1, obowizany jest zoy bilans, rachunek zysków i strat oraz sprawozdanie z przepywu rodków pieninych za rok obrotowy do ogoszenia w cigu 15 dni od dnia ich zatwierdzenia, wraz z opini biegego rewidenta oraz odpisem uchway bd postanowienia organu zatwierdzajcego o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego i podziale zysku lub pokryciu straty. Zakres rocznego i pórocznego sprawozdania finansowego funduszy inwestycyjnych oraz termin ich zoenia do ogoszenia okrelaj odrbne przepisy.
2. Ogoszenie, o którym mowa w ust. 1 i art. 64 ust. 4, nastpuje w Monitorze Polskim B.
Rozdzia 8
Ochrona danych
Art. 71. 1. Dokumentacj przyjtych zasad rachunkowoci, o której mowa w art. 10 ust. 1, ksigi rachunkowe, dowody ksigowe, dokumenty inwentaryzacyjne i sprawozdania finansowe, zwane dalej take "zbiorami", naley przechowywa w naleyty sposób i chroni przed niedozwolonymi zmianami, nieupowanionym rozpowszechnianiem, uszkodzeniem lub zniszczeniem.
2. Przy prowadzeniu ksig rachunkowych przy uyciu komputera ochrona danych powinna polega na stosowaniu odpornych na zagroenia noników danych, na doborze stosownych rodków ochrony zewntrznej, na systematycznym tworzeniu rezerwowych kopii zbiorów danych zapisanych na nonikach magnetycznych oraz na zapewnieniu ochrony przed nieupowanionym dostpem do programów komputerowych.
Art. 72. 1. Ksigi rachunkowe prowadzone przy uyciu komputera mog mie posta zapisów lub zbiorów utrwalonych na nonikach magnetycznych tylko w okresie poprzedzajcym przeniesienie zapisów na nonik trway.
2. Zapisy ksigowe utrwalone na magnetycznych nonikach danych powinny by wydrukowane lub przeniesione na inny trway nonik danych, w terminach przewidzianych ustaw w art. 14 ust. 4 pkt 4, art. 15 ust. 3 i art. 18.
Art. 73. 1. Dowody ksigowe i dokumenty inwentaryzacyjne przechowuje si w siedzibie zarzdu lub oddziau (zakadu) jednostki w oryginalnej postaci, w ustalonym porzdku dostosowanym do sposobu prowadzenia ksig rachunkowych, w podziale na miesice, w sposób pozwalajcy na ich atwe odszukanie. Roczne zbiory dowodów ksigowych i dokumentów inwentaryzacyjnych oznacza si okreleniem nazwy ich rodzaju oraz symbolem kocowych lat i kocowych numerów w zbiorze.
2. Z wyczeniem dokumentów dotyczcych przeniesienia praw majtkowych do nieruchomoci, list pac, powierzenia odpowiedzialnoci za skadniki majtkowe, znaczcych umów i innych wanych dokumentów okrelonych przez kierownika jednostki, po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego tre dowodów ksigowych moe by przeniesiona na noniki optyczne (laserowe) oraz odpowiednie do tego mikrofilmy, pozwalajce zachowa w trwaej postaci zawarto dowodów. Warunkiem stosowania tej metody przechowywania danych jest posiadanie urzdze pozwalajcych na odtworzenie dowodów w postaci wydruku.
3. Po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego za dany rok obrotowy, dokumentacj przyjtych zasad rachunkowoci, ksigi rachunkowe oraz sprawozdania finansowe, w tym równie sprawozdanie z dziaalnoci jednostki, przechowuje si odpowiednio w sposób okrelony w ust. 1.
Art. 74. 1. Zatwierdzone roczne sprawozdania finansowe podlegaj trwaemu przechowywaniu.
2. Pozostae zbiory przechowuje si co najmniej przez okres:
1)ksigi rachunkowe - 5 lat,
2)karty wynagrodze pracowników bd ich odpowiedniki - przez okres wymaganego dostpu do tych informacji, wynikajcy z przepisów emerytalnych, rentowych oraz podatkowych, nie krócej jednak ni 5 lat,
3)dowody ksigowe dotyczce wpywów ze sprzeday detalicznej - do dnia zatwierdzenia sprawozdania finansowego za dany rok obrotowy, nie krócej jednak ni do dnia rozliczenia osób, którym powierzono skadniki majtku objte sprzeda detaliczn,
4)dowody ksigowe dotyczce wieloletnich inwestycji rozpocztych, poyczek, kredytów oraz umów handlowych, roszcze dochodzonych w postpowaniu cywilnym lub objtym postpowaniem karnym albo podatkowym - przez 5 lat od pocztku roku nastpujcego po roku obrotowym, w którym operacje, transakcje i postpowanie zostay ostatecznie zakoczone, spacone, rozliczone lub przedawnione,
5)dokumentacj przyjtego sposobu prowadzenia rachunkowoci - przez okres jej wanoci i dodatkowo przez 3 lata po tym okresie,
6)dokumenty dotyczce rkojmi i reklamacji - 1 rok po terminie upywu rkojmi lub rozliczeniu reklamacji,
7)dokumenty inwentaryzacyjne - 5 lat,
8)pozostae dowody ksigowe i dokumenty - 5 lat.
3. Okresy przechowywania ustalone w ust. 2 oblicza si od pocztku roku nastpujcego po roku obrotowym, którego dane zbiory dotycz.
Art. 75. Udostpnienie osobie trzeciej zbiorów lub ich czci:
1)do wgldu na terenie jednostki - wymaga zgody kierownika jednostki lub osoby przez niego upowanionej,
2)poza siedzib zarzdu (oddziau) jednostki - wymaga pisemnej zgody kierownika jednostki oraz pozostawienia w jednostce potwierdzonego spisu przejtych dokumentów,
chyba e odrbne przepisy stanowi inaczej.
Art. 76. 1. Zbiory jednostek, które:
1)zakoczyy swoj dziaalno w wyniku poczenia z inn jednostk lub przeksztacenia formy prawnej - przechowuje jednostka kontynuujca dziaalno,
2)zostay zlikwidowane - przechowuje wyznaczona osoba lub jednostka; o miejscu przechowywania kierownik, likwidator jednostki lub syndyk masy upadociowej informuje waciwy sd lub inny organ prowadzcy rejestr lub ewidencj dziaalnoci gospodarczej oraz urzd skarbowy.
2. W sprawach, o których mowa w ust. 1, przepisy art. 72-74 stosuje si odpowiednio.
Rozdzia 9
Odpowiedzialno karna
Art. 77. (23) 1. (24) (uchylony).
2. Kto bdc odpowiedzialny za sporzdzenie sprawozdania finansowego zgodnie z przepisami niniejszej ustawy dopuszcza do niesporzdzenia takiego sprawozdania, sporzdzenia go niezgodnie z przepisami ustawy lub zawarcia w tym sprawozdaniu nierzetelnych danych,
podlega grzywnie lub karze pozbawienia wolnoci do lat 2 albo obu tym karom cznie.
Art. 78. (25) 1. Biegy rewident, który sporzdza niezgodn ze stanem faktycznym opini o sprawozdaniu finansowym i stanowicych podstaw jego sporzdzenia ksigach rachunkowych jednostki lub sytuacji finansowo-majtkowej tej jednostki,
podlega grzywnie lub karze pozbawienia wolnoci do lat 2 albo obu tym karom cznie.
2. Jeeli sprawca czynu okrelonego w ust. 1 dziaa nieumylnie,
podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolnoci.
Art. 79. (26) Kto wbrew przepisom ustawy:
1)nie poddaje rocznego sprawozdania finansowego badaniu przez biegego rewidenta,
2)nie udziela lub udziela niezgodnych ze stanem faktycznym informacji, wyjanie, owiadcze biegemu rewidentowi albo nie dopuszcza go do penienia obowizków,
3)nie skada rocznego sprawozdania finansowego do ogoszenia,
4)nie skada rocznego sprawozdania finansowego w sdzie lub w innym organie prowadzcym rejestr lub ewidencj dziaalnoci gospodarczej jednostki,
5)nie udostpnia sprawozdania finansowego i innych dokumentów, o których mowa w art. 68
-podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolnoci.
Rozdzia 10
Przepisy szczególne i przejciowe
Art. 80. 1. Do jednostek, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 4, nie stosuje si rozdziau 5 i 6.
2. Minister Finansów moe w drodze rozporzdzenia wprowadzi obowizek badania sprawozda finansowych jednostek, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 4.
3. (27) Jednostki nie bdce spókami prawa handlowego, jeeli nie prowadz dziaalnoci gospodarczej, nie stosuj przepisów rozdziau 6 i 7 ustawy.
Art. 81. 1. (28) Komisja Nadzoru Bankowego okreli:
1)w porozumieniu z Ministrem Finansów szczególne zasady rachunkowoci banków, sporzdzania informacji dodatkowej oraz sporzdzania skonsolidowanych sprawozda finansowych banków,
2)po zasigniciu opinii Ministra Finansów zasady tworzenia rezerw na ryzyko zwizane z dziaalnoci banków i sporzdzania innych sprawozda.
2. (29) Minister Finansów okreli, w drodze rozporzdzenia, celem zapewnienia inwestorom informacji w zakresie umoliwiajcym ocen sytuacji finansowej emitentów papierów wartociowych oraz zapewnienia informacji o sytuacji finansowej i ekonomicznej podmiotów funkcjonujcych na rynku kapitaowym w zakresie umoliwiajcym realizowanie w interesie inwestorów efektywnego nadzoru nad tymi podmiotami:
1)szczególne zasady rachunkowoci, w tym równie wzory skadników sprawozda finansowych funduszy powierniczych,
2)zakres dodatkowych informacji podawanych w sprawozdaniach finansowych innych ni banki jednostek bdcych emitentami papierów wartociowych dopuszczonych do publicznego obrotu lub emitentami papierów wartociowych ubiegajcymi si o ich dopuszczenie do publicznego obrotu,
3)zakres informacji podawanych w skonsolidowanych sprawozdaniach finansowych jednostek bdcych emitentami papierów wartociowych dopuszczonych do publicznego obrotu lub emitentami papierów wartociowych ubiegajcymi si o ich dopuszczenie do publicznego obrotu,
4)szczególne zasady rachunkowoci funduszy inwestycyjnych, w tym równie wzory skadników sprawozdania finansowego, terminy sporzdzania i zoenia do ogoszenia rocznych i pórocznych sprawozda finansowych oraz termin zatwierdzania rocznego sprawozdania finansowego,
5)szczególne zasady rachunkowoci, w tym równie wzory skadników sprawozda finansowych oraz odpowiednio skonsolidowanych sprawozda finansowych, w odniesieniu do domów maklerskich i jednostek organizacyjnych banków, w ramach których prowadzona jest dziaalno maklerska,
6)zakres dodatkowych informacji podawanych w sprawozdaniach finansowych banków oraz w skonsolidowanych sprawozdaniach finansowych banków bdcych emitentami papierów wartociowych dopuszczonych do publicznego obrotu lub emitentami papierów wartociowych ubiegajcymi si o ich dopuszczenie do publicznego obrotu.
3. Minister Finansów okreli w drodze rozporzdzenia:
1)szczegóowe zasady rachunkowoci ubezpieczycieli, w tym równie tworzenia rezerw techniczno-ubezpieczeniowych oraz sporzdzania informacji dodatkowej i innych skadników sprawozda finansowych,
2)szczegóowe zasady sporzdzania przez inne jednostki ni banki skonsolidowanych sprawozda finansowych,
3)(30) (skrelony),
4)kwalifikacje i inne wymagania, których spenienie przez osoby fizyczne, osoby prawne lub jednostki nie posiadajce osobowoci prawnej uprawnia do usugowego prowadzenia ksig rachunkowych, o których mowa w art. 11 ust. 3,
4a)(31) organizacj i tryb dziaania Komisji Egzaminacyjnej powoywanej przez Ministra Finansów dla sprawdzenia kwalifikacji osób, o których mowa w pkt 4, oraz wzór wiadectwa stwierdzajcego ich kwalifikacje i wymagania,
5)(32) w porozumieniu z Prezesem Urzdu Nadzoru nad Funduszami Emerytalnymi szczególne zasady rachunkowoci funduszy emerytalnych, w tym równie wzory bilansu, rachunku zysków i strat, informacji dodatkowej i innych skadników sprawozdania finansowego, terminy sporzdzania i zoenia do ogoszenia rocznych sprawozda finansowych, zakres ogaszanych rocznych sprawozda finansowych oraz termin zatwierdzania rocznego sprawozdania finansowego.
4. (33) (skrelony).
Art. 82. Minister Finansów moe w drodze rozporzdzenia:
1)ograniczy moliwo dokumentowania okrelonych rodzajów operacji gospodarczych dowodami wasnymi,
2)rozszerzy obowizek sporzdzania skonsolidowanych sprawozda finansowych na jednostki sprawujce kontrol nad spókami z udziaem Skarbu Pastwa wyszym ni 50%,
3)(34) okreli dla niektórych jednostek, o których mowa w art. 80 ust. 3, szczególne zasady rachunkowoci.
Art. 83. 1. W celu ujednolicenia zasad grupowania operacji gospodarczych i ograniczenia nakadu pracy zwizanego z ustaleniem zakadowych planów kont mog by stosowane wzorcowe plany kont.
2. Wzorcowe plany kont mog ustali:
1)Prezes Narodowego Banku Polskiego - dla banków,
2)Przewodniczcy Komisji Papierów Wartociowych - dla jednostek dziaajcych na podstawie przepisów prawa o publicznym obrocie papierami wartociowymi i funduszach powierniczych, a w porozumieniu z Prezesem Narodowego Banku Polskiego - dla wydzielonych w ramach banku organizacyjnie i finansowo wewntrznych jednostek organizacyjnych prowadzcych dziaalno maklersk,
3)Minister Finansów - dla pozostaych jednostek.
Rozdzia 11
Zmiany w przepisach obowizujcych, przepisy kocowe
Art. 84. 1. W ustawie z dnia 31 stycznia 1989 r. o Narodowym Banku Polskim (Dz. U. z 1992 r. Nr 72, poz. 360, z 1993 r. Nr 6, poz. 29 oraz z 1994 r. Nr 1, poz. 2 i Nr 80, poz. 369) w art. 52 w pkt 1 wyrazy "jednolite zasady rachunkowoci, typowy plan kont dla banków oraz" skrela si.
2. W rozporzdzeniu Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 27 czerwca 1934 r. - Kodeks handlowy (Dz. U. Nr 57, poz. 502, z 1946 r. Nr 57, poz. 321, z 1950 r. Nr 34, poz. 312, z 1964 r. Nr 16, poz. 94, z 1969 r. Nr 13, poz. 95, z 1988 r. Nr 41, poz. 326, z 1990 r. Nr 17, poz. 98 i Nr 51, poz. 298 oraz z 1991 r. Nr 35, poz. 155, Nr 94, poz. 418 i Nr 111, poz. 480) wprowadza si nastpujce zmiany:
1)w art. 178 dodaje si § 5 w brzmieniu:
"§ 5.Po powziciu uchway wspólników zarzdzajcej dopaty, roszczenia o dopaty ujmuje si w odrbnej pozycji aktywów, a ich równowarto - pasywów bilansu. Dopaty wykazuje si jako skadnik kapitau zapasowego dopóty, dopóki nie bd uyte w sposób uzasadniajcy ich odpisanie.",
2)w art. 390 w § 1 wyraz "czterech" zastpuje si wyrazem "szeciu" oraz zdanie ostatnie skrela si.
3. W ustawie z dnia 28 lipca 1990 r. o dziaalnoci ubezpieczeniowej (Dz. U. Nr 59, poz. 344, z 1993 r. Nr 5, poz. 21 i Nr 44, poz. 201 oraz z 1994 r. Nr 4, poz. 17) w art. 42 w ust. 7 i w art. 50 w ust. 1 wyrazy "wynikajcych z dziaalnoci ubezpieczeniowej" zastpuje si wyrazami "jakie mog wynikn z zawartych umów ubezpieczenia".
4. W ustawie z dnia 5 stycznia 1991 r. - Prawo budetowe (Dz. U. z 1993 r. Nr 72, poz. 344 i z 1994 r. Nr 76, poz. 344) wprowadza si nastpujce zmiany:
1)art. 51 otrzymuje brzmienie:
"Art. 51.Minister Finansów okreli, w porozumieniu z Prezesem Gównego Urzdu Statystycznego, zasady i terminy sporzdzania sprawozdawczoci budetowej.",
2)po art. 51 dodaje si art. 51a w brzmieniu:
"Art. 51a. 1. Zasady prowadzenia rachunkowoci pastwowych i gminnych jednostek budetowych i ich gospodarstw pomocniczych, zakadów budetowych, pastwowych i gminnych funduszy celowych oraz gmin i ich zwizków okrela odrbna ustawa, z zastrzeeniem ust. 2.
2.Minister Finansów okreli szczególne zasady prowadzenia rachunkowoci oraz jednolite plany kont dla jednostek wymienionych w ust. 1.
3.Minister Finansów okreli zasady rachunkowoci i plan kont dla organów podatkowych."
Art. 85. 1. Trac moc, z zastrzeeniem ust. 2:
1)art. 244-252, 418-420, 422-426 oraz art. 428 rozporzdzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 27 czerwca 1934 r. - Kodeks handlowy,
2)art. 26a ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o zasadach prowadzenia na terytorium Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej dziaalnoci gospodarczej w zakresie drobnej wytwórczoci przez zagraniczne osoby prawne (Dz. U. z 1989 r. Nr 27, poz. 148 i Nr 74, poz. 442 oraz z 1991 r. Nr 60, poz. 253 i Nr 111, poz. 480),
3)art. 39 i 40 ustawy z dnia 10 lipca 1985 r. o przedsibiorstwach mieszanych (Dz. U. Nr 32, poz. 142, z 1986 r. Nr 12, poz. 72 i z 1987 r. Nr 33, poz. 181),
4)art. 20 ust. 2 ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. o gospodarce finansowej przedsibiorstw pastwowych (Dz. U. z 1992 r. Nr 6, poz. 27 i z 1993 r. Nr 18, poz. 82),
5)art. 481 ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. - Prawo bankowe (Dz. U. z 1992 r. Nr 72, poz. 359, z 1993 r. Nr 6, poz. 29, Nr 28, poz. 127 i Nr 134, poz. 646 oraz z 1994 r. Nr 80, poz. 369),
6)art. 14 ustawy z dnia 13 lipca 1990 r. o prywatyzacji przedsibiorstw pastwowych (Dz. U. Nr 51, poz. 298 oraz z 1991 r. Nr 60, poz. 253 i Nr 111, poz. 480),
7)art. 41 ust. 3, art. 47, art. 58 pkt 1 i art. 59 ustawy z dnia 28 lipca 1990 r. o dziaalnoci ubezpieczeniowej,
8)art. 29 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 12 wrzenia 1990 r. o szkolnictwie wyszym (Dz. U. Nr 65, poz. 385, z 1992 r. Nr 54, poz. 254 i Nr 63, poz. 314 oraz z 1994 r. Nr 1, poz. 3, Nr 43, poz. 163 i Nr 105, poz. 509),
9)art. 30 ust. 2 ustawy z dnia 25 padziernika 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu dziaalnoci kulturalnej (Dz. U. Nr 114, poz. 493),
10)art. 32 § 3 i art. 95 ustawy z dnia 22 marca 1991 r. - Prawo o publicznym obrocie papierami wartociowymi i funduszach powierniczych (Dz. U. z 1994 r. Nr 58, poz. 239 i Nr 71, poz. 313),
11)art. 61 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakadach opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 91, poz. 408 i z 1992 r. Nr 63, poz. 315).
2. Przepisy, o których mowa w ust. 1, zachowuj moc w stosunku do jednostek, których rok obrotowy nie pokrywa si z rokiem kalendarzowym, do czasu zakoczenia przez te jednostki roku obrotowego, nie duej jednak ni do dnia 31 grudnia 1995 r.
Art. 86. Ustawa wchodzi w ycie z dniem 1 stycznia 1995 r. i ma zastosowanie po raz pierwszy do sprawozda finansowych za rok obrotowy rozpoczynajcy si w 1995 r.
Zaczniki
Zacznik nr 1
BILANS JEDNOSTEK, Z WYCZENIEM BANKÓW I UBEZPIECZYCIELI
Aktywa
A. Majtek trway
I. Wartoci niematerialne i prawne
1.Koszty organizacji poniesione przy zaoeniu lub póniejszym rozszerzeniu spóki akcyjnej
2.Koszty prac rozwojowych
3.Warto firmy
4.Inne wartoci niematerialne i prawne
5.Zaliczki na poczet wartoci niematerialnych i prawnych
II. Rzeczowy majtek trway
1.Grunty wasne
2.Budynki i budowle
3.Urzdzenia techniczne i maszyny
4.rodki transportu
5.Pozostae rodki trwae
6.Inwestycje rozpoczte
7.Zaliczki na poczet inwestycji
III. Finansowy majtek trway
1.Udziay i akcje
2.Papiery wartociowe
3.Udzielone poyczki dugoterminowe
4.Inne skadniki finansowego majtku trwaego
IV. Nalenoci dugoterminowe
B. Majtek obrotowy
I. Zapasy
1.Materiay
2.Póprodukty i produkty w toku
3.Produkty gotowe
4.Towary
5.Zaliczki na poczet dostaw
II. Nalenoci i roszczenia
1.Nalenoci z tytuu dostaw i usug
2.Nalenoci z tytuu podatków, dotacji i ubezpiecze spoecznych
3.Nalenoci wewntrzzakadowe
4.Pozostae nalenoci
5.Nalenoci dochodzone na drodze sdowej
III. Papiery wartociowe przeznaczone do obrotu
1.Udziay lub akcje wasne do zbycia
2.Inne papiery wartociowe
IV. rodki pienine
1.rodki pienine w kasie
2.rodki pienine w banku
3.Inne rodki pienine (weksle, czeki obce itp.)
C. Rozliczenia midzyokresowe
1.Czynne rozliczenia midzyokresowe kosztów
2.Inne rozliczenia midzyokresowe
Suma aktywów
Pasywa
A. Kapita (fundusz) wasny
I. Kapita (fundusz) podstawowy
II. Nalene, lecz nie wniesione wkady na poczet kapitau podstawowego (wielko ujemna)
III. Kapita (fundusz) zapasowy
1.Ze sprzeday akcji powyej ich wartoci nominalnej
2.Tworzony ustawowo
3.Tworzony zgodnie ze statutem lub umow
4.Z dopat wspólników
5.Inny
IV. Kapita (fundusz) rezerwowy z aktualizacji wyceny
V. Pozostae kapitay (fundusze) rezerwowe
VI. Nie podzielony wynik finansowy z lat ubiegych
1.Zysk (wielko dodatnia)
2.Strata (wielko ujemna)
VII. Wynik finansowy netto roku obrotowego
1.Zysk netto (wielko dodatnia)
2.Strata netto (wielko ujemna)
3.Odpisy z wyniku finansowego biecego roku obrotowego
B. Rezerwy
1.Rezerwy na podatek dochodowy od osób prawnych lub osób fizycznych
2.Pozostae rezerwy
C. Zobowizania dugoterminowe
1.Dugoterminowe poyczki, obligacje i inne papiery wartociowe
2.Dugoterminowe kredyty bankowe
3.Pozostae zobowizania dugoterminowe
D. Zobowizania krótkoterminowe i fundusze specjalne
I. Zobowizania krótkoterminowe
1.Poyczki, obligacje i papiery wartociowe
2.Kredyty bankowe
3.Zaliczki otrzymane na poczet dostaw
4.Zobowizania z tytuu dostaw i usug
5.Zobowizania wekslowe
6.Zobowizania z tytuu podatków, ce, ubezpiecze spoecznych
7.Zobowizania z tytuu wynagrodze
8.Zobowizania wewntrzzakadowe
9.Pozostae zobowizania krótkoterminowe
II. Fundusze specjalne
E. Rozliczenia midzyokresowe i przychody przyszych okresów
1.Bierne rozliczenia midzyokresowe kosztów
2.Przychody przyszych okresów
Suma pasywów
Zacznik nr 2
BILANS BANKU
Aktywa
I. Kasa, rodki w Banku Centralnym
1.A vista
2.Rezerwa obowizkowa
3.Inne rodki
II. Dune papiery wartociowe uprawnione do redyskontowania w Banku Centralnym
III. Nalenoci od innych instytucji finansowych
1.A vista
2.Terminowe
IV. Nalenoci od klientów i sektora budetowego
V. Dune papiery wartociowe
1.Emitentów pastwowych
2.Innych emitentów (w tym odkupione, wasne)
VI. Akcje, udziay i inne papiery wartociowe o zmiennej kwocie dochodu
VII. Akcje i udziay w jednostkach zalenych
1.W instytucjach finansowych
2.W pozostaych jednostkach
VIII. Akcje i udziay w jednostkach stowarzyszonych
1.W instytucjach finansowych
2.W pozostaych jednostkach
IX. Akcje i udziay w innych jednostkach o staej kwocie dochodu
1.W instytucjach finansowych
2.W pozostaych jednostkach
X. Wartoci niematerialne i prawne
1.Koszty organizacji poniesione przy zaoeniu lub póniejszym rozszerzeniu spóki akcyjnej
2.Warto firmy
3.Inne wartoci niematerialne i prawne
4.Zaliczki na poczet wartoci niematerialnych i prawnych
XI. Rzeczowy majtek trway
1.Nieruchomoci
2.Pozostae rodki trwae
3.Inwestycje rozpoczte
4.Zaliczki na poczet inwestycji
XII. Akcje wasne i udziay do zbycia
XIII. Inne aktywa
1.Przyjte aktywa - do zbycia
2.Pozostae
XIV. Rozliczenia midzyokresowe
Suma aktywów
Pasywa
I. Zobowizania wobec Banku Centralnego
II. Zobowizania wobec instytucji finansowych
1.A vista
2.Terminowe
III. Zobowizania wobec klientów i sektora budetowego
1.Lokaty oszczdnociowe:
a)a vista,
b)terminowe
2.Pozostae:
a)a vista,
b)terminowe
IV. Zobowizania z tytuu papierów wartociowych
1.Wasnych obligacji
2.Pozostae
V. Fundusze specjalne i inne pasywa
1.Fundusze specjalne
2.Inne pasywa
VI. Rozliczenia midzyokresowe i przychody przyszych okresów
1.Rozliczenia midzyokresowe
2.Przychody przyszych okresów
VII. Rezerwy
1.Rezerwy na podatek dochodowy od osób prawnych
2.Pozostae rezerwy
VIII. Zobowizania podporzdkowane
IX. Kapita (fundusz) podstawowy
X. Zadeklarowane, lecz nie wniesione wkady na poczet kapitau podstawowego (wielko ujemna)
XI. Kapita (fundusz) zapasowy
1.Ze sprzeday akcji powyej ich wartoci nominalnej
2.Tworzony ustawowo
3.Tworzony zgodnie ze statutem
4.Inny
XII. Kapita (fundusz) rezerwowy
1.Z aktualizacji wyceny
2.Na ogólne ryzyko bankowe
3.Pozostae
XIII. Nie podzielony wynik finansowy z lat ubiegych
1.Zysk (wielko dodatnia)
2.Strata (wielko ujemna)
XIV. Wynik finansowy netto roku obrotowego
1.Zysk netto (wielko dodatnia)
2.Strata netto (wielko ujemna)
Suma pasywów
Pozycje pozabilansowe
I. Zobowizania warunkowe z tytuu:
1.Weksli akceptowanych i indosowanych, czeków, akredytyw itp.
2.Udzielonych gwarancji i porcze
3.Pozostae
II. Zobowizania wynikajce z tytuu operacji kupna/sprzeday z klauzul odkupu
III. Ryzyko kredytowe wywoane nieodwoalnymi zobowizaniami.
Zacznik nr 3
BILANS UBEZPIECZYCIELI
Aktywa
A. Wartoci niematerialne i prawne
1.Koszty organizacji poniesione przy zaoeniu lub póniejszym rozszerzeniu spóki akcyjnej
2.Warto firmy
3.Inne wartoci niematerialne i prawne
4.Zaliczki na poczet wartoci niematerialnych i prawnych
B. Lokaty
I. Nieruchomoci
1.Grunty wasne
2.Budynki i budowle
3.Inwestycje budowlane i zaliczki na poczet tych inwestycji
II. Lokaty w jednostkach zalenych i stowarzyszonych
1.Akcje i udziay w jednostkach zalenych i stowarzyszonych
2.Poyczki dla jednostek zalenych i stowarzyszonych oraz dune papiery wartociowe emitowane przez te jednostki
3.Pozostae udziay i akcje
4.Poyczki dla jednostek, w których ubezpieczyciel posiada udziay i akcje oraz dune papiery wartociowe tych jednostek
III. Inne lokaty finansowe
1.Akcje, udziay, inne papiery wartociowe o zmiennej kwocie dochodu oraz jednostki uczestnictwa w funduszach powierniczych
2.Dune papiery wartociowe i inne papiery wartociowe o staej kwocie dochodu
3.Udziay we wspólnych przedsiwziciach lokacyjnych
4.Poyczki hipoteczne
5.Pozostae poyczki
6.Lokaty terminowe w instytucjach finansowych
7.Pozostae lokaty
IV. Nalenoci depozytowe od cedentów
C. Lokaty funduszów ubezpiecze na ycie na rachunek i ryzyko ubezpieczajcego
D. Nalenoci i roszczenia
I. Nalenoci z tytuu ubezpiecze bezporednich
1.Nalenoci od ubezpieczajcych
2.Nalenoci od poredników ubezpieczeniowych
3.Inne nalenoci
II. Nalenoci z tytuu reasekuracji
III. Inne nalenoci i roszczenia
1.Nalenoci od budetu
2.Pozostae nalenoci i roszczenia
E. Inne skadniki majtku
I. Rzeczowe skadniki majtku
1.Urzdzenia techniczne, maszyny, rodki transportu i pozostae rodki trwae
2.Pozostae inwestycje
3.Zaliczki na poczet tych inwestycji
4.Zapasy
II. rodki pienine
1.rodki pienine w kasie
2.rodki pienine w banku
3.Inne rodki pienine (weksle, czeki obce itp.)
III. Akcje wasne do zbycia
IV. Pozostae skadniki majtku
F. Rozliczenia midzyokresowe czynne
I. Zarachowane odsetki i czynsze
II. Inne rozliczenia midzyokresowe
Suma aktywów
Pasywa
A. Kapitay wasne
I. Kapita podstawowy
II. Nalene, lecz nie wniesione wkady na poczet kapitau podstawowego (wielko ujemna)
III. Kapita zapasowy
1.Ze sprzeday akcji powyej wartoci nominalnej
2.Pozostay
IV. Kapita rezerwowy z aktualizacji wyceny
V. Kapita rezerwowy pozostay
VI. Nie podzielony wynik finansowy z lat ubiegych
1.Zysk netto (wielko dodatnia)
2.Strata netto (wielko ujemna)
VII. Wynik finansowy netto roku obrotowego
1.Zysk netto (wielko dodatnia)
2.Strata netto (wielko ujemna)
B. Zobowizania podporzdkowane
C. Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe
I. Rezerwa skadek i rezerwa na pokrycie ryzyka niewygasego
1.Rezerwy brutto
2.Udzia reasekuratorów
II. Rezerwa ubezpiecze na ycie
1.Rezerwy brutto
2.Udzia reasekuratorów
III. Rezerwy na nie wypacone odszkodowania i wiadczenia
1.Rezerwy brutto
2.Udzia reasekuratorów
IV. Rezerwy na premie i rabaty dla ubezpieczonych
1.Rezerwy brutto
2.Udzia reasekuratorów
V. Rezerwy na wyrównanie szkodowoci (ryzyka)
VI. Pozostae rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe
1.Rezerwy brutto
2.Udzia reasekuratorów
D. Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe dla ubezpiecze na ycie, jeeli ryzyko lokaty ponosi ubezpieczajcy
1.Rezerwy brutto
2.Udzia reasekuratorów
E. Pozostae rezerwy
1.Rezerwy na podatek dochodowy od osób prawnych
2.Inne rezerwy
F. Zobowizania depozytowe wobec reasekuratorów
G. Pozostae zobowizania i fundusze specjalne
I. Zobowizania z tytuu ubezpiecze bezporednich
1.Zobowizania wobec ubezpieczajcych
2.Zobowizania wobec poredników ubezpieczeniowych
3.Inne zobowizania z tytuu ubezpiecze
II. Zobowizania z tytuu reasekuracji
III. Zobowizania z tytuu wasnych obligacji
IV. Zobowizania wobec instytucji finansowych
V. Inne zobowizania
1.Zobowizania wobec budetu
2.Pozostae zobowizania
VI. Fundusze specjalne
H. Rozliczenia midzyokresowe bierne i przychody przyszych okresów
1.Rozliczenia midzyokresowe bierne
2.Przychody przyszych okresów
Suma pasywów
Zacznik nr 4
RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT JEDNOSTEK, Z WYCZENIEM BANKÓW I UBEZPIECZYCIELI
Uwaga do zacznika nr 4
Rachunek zysków i strat moe by przedstawiony w postaci porównawczej (wersja 1 lub 2) lub kalkulacyjnej (wersja 1 lub 2), zalenie od wyboru dokonanego przez jednostk.
Zacznik nr 4/1
WARIANT PORÓWNAWCZY
(wersja 1)
Koszty i straty
A. Koszty dziaalnoci operacyjnej
I. Warto sprzedanych towarów i materiaów
II. Zuycie materiaów i energii
III. Usugi obce
IV. Podatki i opaty
V. Wynagrodzenia
VI. wiadczenia na rzecz pracowników
VII. Amortyzacja
VIII. Pozostae
B. Zysk ze sprzeday
C. Pozostae koszty operacyjne
I. Warto sprzedanych skadników majtku trwaego
II. Pozostae koszty operacyjne
D. Zysk na dziaalnoci operacyjnej
E. Koszty finansowe
I. Odpisy aktualizujce warto finansowego majtku trwaego oraz krótkoterminowych papierów wartociowych
II. Odsetki do zapacenia - w tym dla jednostek zalenych i stowarzyszonych
III. Pozostae
F. Zysk brutto na dziaalnoci gospodarczej
G. Straty nadzwyczajne
H. Zysk brutto
I. Obowizkowe obcienie wyniku finansowego
I. Podatek dochodowy od osób prawnych lub osób fizycznych
II. Pozostae obowizkowe obcienia
J. Zysk netto
Przychody i zyski
A. Przychody ze sprzeday i zrównane z nimi
I. Przychód ze sprzeday produktów
II. Zmiana stanu produktów (zwikszenie - warto dodatnia, zmniejszenie - warto ujemna)
III. Przychód ze sprzeday towarów i materiaów
IV. Koszt wytworzenia wiadcze na wasne potrzeby jednostki
B. Strata ze sprzeday
C. Pozostae przychody operacyjne
I. Przychody ze sprzeday skadników majtku trwaego
II. Dotacje
III. Pozostae przychody operacyjne
D. Strata na dziaalnoci operacyjnej
E. Przychody finansowe
I. Dywidendy z tytuu udziaów - w tym od jednostek zalenych i stowarzyszonych
II. Odsetki uzyskane
III. Pozostae
F. Strata brutto na dziaalnoci gospodarczej
G. Zyski nadzwyczajne
H. Strata brutto
I. Strata netto
Zacznik nr 4/2
WARIANT PORÓWNAWCZY
(wersja 2)
A. Przychody ze sprzeday i zrównane z nimi
I. Przychód ze sprzeday produktów
II. Zmiana stanu produktów (zwikszenie - warto dodatnia, zmniejszenie - warto ujemna)
III. Przychód ze sprzeday towarów i materiaów
IV. Koszt wytworzenia wiadcze na wasne potrzeby jednostki
B. Koszty dziaalnoci operacyjnej
I. Warto sprzedanych towarów i materiaów
II. Zuycie materiaów i energii
III. Usugi obce
IV. Podatki i opaty
V. Wynagrodzenia
VI. wiadczenia na rzecz pracowników
VII. Amortyzacja
VIII. Pozostae
C. Zysk/Strata ze sprzeday (A-B)
D. Pozostae przychody operacyjne
I. Przychody ze sprzeday skadników majtku trwaego
II. Dotacje
III. Pozostae przychody operacyjne
E. Pozostae koszty operacyjne
I. Warto sprzedanych skadników majtku trwaego
II. Pozostae koszty operacyjne
F. Zysk/Strata na dziaalnoci operacyjnej (C+D-E)
G. Przychody finansowe
I. Dywidendy z tytuu udziaów - w tym od jednostek zalenych i stowarzyszonych
II. Odsetki uzyskane
III. Pozostae
H. Koszty finansowe
I. Odpisy aktualizujce warto finansowego majtku trwaego oraz krótkoterminowych papierów wartociowych
II. Odsetki do zapacenia - w tym dla jednostek zalenych i stowarzyszonych
III. Pozostae
I. Zysk/Strata brutto na dziaalnoci gospodarczej (F+G-H)
J. Zyski nadzwyczajne
K. Straty nadzwyczajne
L. Zysk/Strata brutto (I+J-K)
M. Obowizkowe obcienia wyniku finansowego
I. Podatek dochodowy od osób prawnych lub osób fizycznych
II. Pozostae obowizkowe obcienia
N. Zysk/Strata netto (L-M)
Zacznik nr 4/3
WARIANT KALKULACYJNY
(wersja 1)
Koszty i straty
A. Koszty sprzedanych towarów i produktów
I. Warto sprzedanych towarów i materiaów
II. Koszt wytworzenia sprzedanych produktów
III. Koszty sprzeday
IV. Koszty ogólnego zarzdu
B. Zysk ze sprzeday
C. Pozostae koszty operacyjne
I. Warto sprzedanych skadników majtku trwaego
II. Pozostae koszty operacyjne
D. Zysk na dziaalnoci operacyjnej
E. Koszty finansowe
I. Odpisy aktualizujce warto finansowego majtku trwaego oraz krótkoterminowych papierów wartociowych
II. Odsetki do zapacenia - w tym dla jednostek zalenych i stowarzyszonych
III. Pozostae
F. Zysk brutto na dziaalnoci gospodarczej
G. Straty nadzwyczajne
H. Zysk brutto
I. Obowizkowe obcienia wyniku finansowego
I. Podatek dochodowy od osób prawnych lub osób fizycznych
II. Pozostae obowizkowe obcienia
J. Zysk netto
Przychody i zyski
A. Przychody ze sprzeday i zrównane z nimi
I. Przychody ze sprzeday produktów
II. Przychody ze sprzeday towarów i materiaów
B. Strata ze sprzeday
C. Pozostae przychody operacyjne
I. Przychody ze sprzeday skadników majtku trwaego
II. Dotacje
III. Pozostae przychody operacyjne
D. Strata na dziaalnoci operacyjnej
E. Przychody finansowe
I. Dywidendy z tytuu udziaów - w tym od jednostek zalenych i stowarzyszonych
II. Odsetki uzyskane
III. Pozostae
F. Strata brutto na dziaalnoci gospodarczej
G. Zyski nadzwyczajne
H. Strata brutto
I. Strata netto
Zacznik nr 4/4
WARIANT KALKULACYJNY
(wersja 2)
A. Przychody ze sprzeday towarów i produktów
I. Przychody ze sprzeday towarów i materiaów
II. Przychody ze sprzeday produktów
B. Koszty sprzedanych towarów i produktów
I. Warto sprzedanych towarów i materiaów
II. Koszt wytworzenia sprzedanych produktów
C. Zysk/Strata brutto na sprzeday (A-B)
D. Koszty sprzeday
E. Koszty ogólnego zarzdu
F. Zysk/Strata na sprzeday (C-D-E)
G. Pozostae przychody operacyjne
I. Przychody ze sprzeday skadników majtku trwaego
II. Dotacje
III. Pozostae przychody operacyjne
H. Pozostae koszty operacyjne
I. Warto sprzedanych skadników majtku trwaego
II. Pozostae koszty operacyjne
I. Zysk/Strata na dziaalnoci operacyjnej (F+G-H)
J. Przychody finansowe
I. Dywidendy z tytuu udziaów - w tym od jednostek zalenych i stowarzyszonych
II. Odsetki uzyskane
III. Pozostae
K. Koszty finansowe
I. Odpisy aktualizujce warto finansowego majtku trwaego oraz krótkoterminowych papierów wartociowych
II. Odsetki do zapacenia - w tym dla jednostek zalenych i stowarzyszonych
III. Pozostae
L. Zysk/Strata brutto na dziaalnoci gospodarczej (I+J-K)
M. Zyski nadzwyczajne
N. Straty nadzwyczajne
O. Zysk/Strata brutto (L+M-N)
P. Obowizkowe obcienia wyniku finansowego
I. Podatek dochodowy od osób prawnych lub osób fizycznych
II. Pozostae obowizkowe obcienia
R. Zysk/Strata netto (O-P)
Zacznik nr 5
RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT BANKU
I. Przychody z tytuu odsetek
1.Od instytucji finansowych
2.Od klientów i sektora budetowego
3.Papierów wartociowych:
a)o staej kwocie dochodu,
b)o zmiennej kwocie dochodu
4.Pozostae
II. Koszty odsetek
1.Od instytucji finansowych
2.Od klientów i sektora budetowego
3.Pozostae
III. Wynik z tytuu odsetek (I-II)
IV. Przychody z tytuu prowizji
V. Koszty z tytuu prowizji
VI. Wynik z tytuu prowizji (IV-V)
VII. Przychody z akcji, udziaów i innych papierów wartociowych
1.Od jednostek zalenych
2.Od jednostek stowarzyszonych
3.Od innych jednostek
VIII. Wynik na operacjach finansowych
1.Papierami wartociowymi
2.Pozostaych
IX. Wynik z pozycji wymiany
X. Wynik na dziaalnoci bankowej
XI. Pozostae przychody operacyjne
XII. Pozostae koszty operacyjne
XIII. Koszty dziaania banku
1.Wynagrodzenia
2.Narzuty na wynagrodzenia
3.Pozostae
XIV. Amortyzacja rodków trwaych oraz wartoci niematerialnych i prawnych
XV. Odpisy na rezerwy i aktualizacja wartoci
1.Odpisy na rezerwy na nalenoci, zobowizania warunkowe i inne oraz ogólny fundusz ryzyka
2.Aktualizacja wartoci majtku finansowego
XVI. Rozwizanie rezerw i zmniejszenia dotyczce aktualizacji
1.Nalenoci, zobowiza warunkowych i innych
2.Wartoci majtku finansowego
XVII. Rónica wartoci rezerw i aktualizacji (XV-XVI)
XVIII. Wynik z dziaalnoci operacyjnej (X+XI-XII-XIII-XIV+/-XVII)
XIX. Wynik na operacjach nadzwyczajnych
1.Zyski nadzwyczajne
2.Straty nadzwyczajne
XX. Wynik finansowy brutto (XVIII+/-XIX)
1.Zysk brutto
2.Strata brutto
XXI. Obowizkowe obcienia wyniku finansowego
1.Podatek dochodowy
2.Pozostae obowizkowe obcienia
XXII. Wynik finansowy netto
1.Zysk netto
2.Strata netto
Zacznik nr 6/1
TECHNICZNY RACHUNEK UBEZPIECZE MAJTKOWYCH I OSOBOWYCH
I. Skadki (1-2+/-3+/-4)
1.Skadki brutto przypisane w roku obrotowym
2.Udzia reasekuratorów w skadce
3.Zmiany stanu rezerw skadek oraz rezerw na ryzyko niewygase brutto
4.Udzia reasekuratorów w zmianie stanu rezerw
II. Pozostae przychody techniczne na udziale wasnym
III. Odszkodowania i wiadczenia (1+/-2)
1.Odszkodowania i wiadczenia wypacone w roku obrotowym:
a)odszkodowania i wiadczenia wypacone brutto,
b)udzia reasekuratorów w odszkodowaniach i wiadczeniach wypaconych
2.Zmiany stanu rezerw na nie wypacone odszkodowania i wiadczenia na udziale wasnym:
a)rezerwy brutto,
b)udzia reasekuratorów
IV. Zmiany stanu innych rezerw techniczno-ubezpieczeniowych na udziale wasnym
V. Premie i rabaty dla ubezpieczonych na udziale wasnym, cznie ze zmian stanu rezerw
VI. Koszty dziaalnoci ubezpieczeniowej (1+2-3)
1.Koszty akwizycji
2.Koszty administracyjne
3.Otrzymane prowizje asekuracyjne i udziay w zyskach reasekuratorów
VII. Pozostae koszty techniczne na udziale wasnym
VIII. Zmiany stanu rezerw na wyrównanie szkodowoci (ryzyka)
IX. Wynik techniczny do przeniesienia do ogólnego rachunku zysków i strat (I+II-III+/-IV+/-V-VI-VII+/-VIII)
Zacznik nr 6/2
TECHNICZNY RACHUNEK UBEZPIECZE NA YCIE
I. Skadki (1-2+/-3)
1.Skadki brutto przypisane w roku obrotowym
2.Udzia reasekuratorów w skadce
3.Zmiany stanu rezerw skadek na udziale wasnym
II. Przychody z lokat (1+2+3+4)
1.Przychody z udziaów i akcji:
a)przychody od jednostek zalenych i stowarzyszonych,
b)pozostae przychody
2.Przychody z pozostaych lokat
a)przychody z nieruchomoci,
b)przychody od jednostek zalenych i stowarzyszonych,
c)pozostae przychody
3.Wynik dodatni z rewaloryzacji lokat
4.Wynik dodatni ze sprzeday lokat
III. Nie zrealizowane zyski z lokat
IV. Pozostae przychody techniczne na udziale wasnym
V. Odszkodowania i wiadczenia (1+/-2)
1.Odszkodowania i wiadczenia wypacone:
a)odszkodowania i wiadczenia brutto,
b)udzia reasekuratorów
2.Zmiany stanu rezerw na nie wypacone odszkodowania i wiadczenia:
a)zmiana stanu rezerw brutto,
b)udzia reasekuratorów
VI. Zmiany stanu innych rezerw technicznych na udziale wasnym (1+2)
1.Rezerwy ubezpiecze na ycie:
a)rezerwy brutto,
b)udzia reasekuratorów
2.Pozostae rezerwy techniczne na udziale wasnym
VII. Premie i rabaty dla ubezpieczonych na udziale wasnym cznie ze zmian stanu rezerw
VIII. Koszty dziaalnoci ubezpieczeniowej
1.Koszty akwizycji
2.Koszty administracyjne
3.Otrzymane prowizje reasekuracyjne i udziay w zyskach reasekuratora
IX. Koszty dziaalnoci lokacyjnej (1+2+/-3+/-4)
1.Koszty utrzymania nieruchomoci
2.Pozostae koszty dziaalnoci lokacyjnej
3.Wynik ujemny z rewaloryzacji lokat
4.Wynik ujemny ze sprzeday lokat
X. Nie zrealizowane straty na lokatach
XI. Pozostae koszty techniczne na udziale wasnym
XII. Przeniesienie przychodów z lokat w czci zarachowanej na przychody ogólnego rachunku zysków i strat
XIII. Wynik techniczny (I+II+III+IV-V+/-VI+/-VII-VIII-IX-X-XI-XII)
Zacznik nr 6/3
OGÓLNY RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT UBEZPIECZYCIELA
I. Wynik techniczny ubezpiecze majtkowych i osobowych lub
Wynik techniczny ubezpiecze na ycie
II. Przychody z lokat (1+2+3+4)
1.Przychody z udziaów i akcji:
a)przychody od jednostek zalenych i stowarzyszonych,
b)pozostae przychody
2.Przychody z pozostaych lokat:
a)przychody z nieruchomoci,
b)przychody od jednostek zalenych i stowarzyszonych,
c)pozostae przychody
3.Wynik dodatni z rewaloryzacji lokat
4.Wynik dodatni ze sprzeday lokat
III. Przeniesienie przychodów z lokat w czci nie zaliczonej na przychody technicznego rachunku ubezpiecze
IV. Koszty dziaalnoci lokacyjnej (1+2+3+4)
1.Koszty utrzymania nieruchomoci
2.Pozostae koszty dziaalnoci lokacyjnej
3.Wynik ujemny z rewaloryzacji lokat
4.Wynik ujemny ze sprzeday lokat
V. Pozostae przychody operacyjne
VI. Pozostae koszty operacyjne
VII. Wynik na dziaalnoci operacyjnej (+/-I+II+III-IV+V-VI)
VIII. Zyski nadzwyczajne
IX. Straty nadzwyczajne
X. Wynik finansowy brutto (VII+VIII-IX)
1.Zysk brutto
2.Strata brutto
XI. Obowizkowe obcienia wyniku finansowego
1.Podatek dochodowy
2.Pozostae obowizkowe obcienia
XII. Wynik finansowy netto (X+/-XI)
1.Zysk netto
2.Strata netto
Zacznik nr 7(35)
INFORMACJA DODATKOWA JEDNOSTEK, Z WYCZENIEM BANKÓW ORAZ UBEZPIECZYCIELI
Informacja dodatkowa, o której mowa w art. 45 ust. 2 pkt 3 ustawy, powinna obejmowa w szczególnoci:
1.
1) omówienie stosowanych metod wyceny (w tym amortyzacji, walut obcych) aktywów i pasywów oraz przychodów i kosztów w zakresie, w jakim ustawa pozostawia jednostce prawo wyboru,
2)przedstawienie dokonanych w roku obrotowym zmian metod ksigowoci i wyceny, jeeli wywieraj one istotny wpyw na sprawozdanie finansowe, ich przyczyny i spowodowan zmianami kwot wyniku finansowego,
3)przedstawienie dokonanych w stosunku do poprzedniego roku obrotowego zmian sposobu sporzdzania sprawozdania finansowego i wpyw wywoanych tym skutków finansowych na sytuacj majtkow i finansow oraz rentowno jednostki,
4)informacje liczbowe zapewniajce porównywalno danych sprawozdania finansowego za rok poprzedzajcy ze sprawozdaniem za rok obrotowy,
5)informacje o znaczcych zdarzeniach, jakie nastpiy po dniu bilansowym, a nie uwzgldnionych w bilansie i w rachunku zysków i strat,
6)informacje o znaczcych zdarzeniach dotyczcych lat ubiegych ujtych w sprawozdaniu finansowym roku obrotowego;
2.
1) szczegóowy zakres zmian wartoci grup rodzajowych rodków trwaych, wartoci niematerialnych i prawnych oraz trwaych lokat finansowych, zawierajcy stan tych aktywów na pocztek roku obrotowego, zwikszenia z tytuu: przeceny, inwestycji, przemieszcze wewntrznych, zmniejszenia oraz stan na koniec roku obrotowego, a dla majtku amortyzowanego - podobne przedstawienie stanów i tytuów zmian dotychczasowej amortyzacji (umorzenia),
2)warto gruntów uytkowanych wieczycie,
3)warto nie amortyzowanych (umarzanych) przez jednostk rodków trwaych, uywanych na podstawie umów najmu, dzierawy i innych umów,
4)zobowizania wobec budetu pastwa lub jednostki samorzdu terytorialnego z tytuu uzyskania prawa wasnoci budynków i budowli,
5)dane o strukturze wasnoci kapitau podstawowego oraz liczbie i wartoci nominalnej subskrybowanych akcji, w tym uprzywilejowanych,
6)stan na pocztku roku obrotowego, zwikszenia i wykorzystanie oraz stan kocowy kapitaów (funduszów) zapasowych i rezerwowych,
7)propozycje co do sposobu podziau zysku lub pokrycia straty za rok obrotowy,
8)dane o stanie rezerw wedug celu ich utworzenia na pocztek roku obrotowego, zwikszeniach, wykorzystaniu, rozwizaniu i stanie na koniec roku obrotowego, ze wskazaniem tych z nich, które koryguj stan nalenoci,
9)podzia zobowiza wedug pozycji bilansu o pozostaym na dzie bilansowy, przewidywanym umow, okresie spaty:
a)do 1 roku,
b)od 1 do 5 lat,
c)ponad 5 lat,
10)wykaz czynnych i biernych rozlicze midzyokresowych oraz przychodów przyszych okresów,
11)wykaz grup zobowiza zabezpieczonych na majtku jednostki (ze wskazaniem ich rodzaju),
12)zobowizania warunkowe, w tym równie udzielone przez jednostk gwarancje i porczenia, take wekslowe;
3.
1) struktur rzeczow (rodzaje dziaalnoci) i terytorialn (kraj, eksport) przychodów ze sprzeday towarów i produktów,
2)wysoko i wyjanienie przyczyn nieplanowych odpisów amortyzacyjnych (umorzeniowych),
3)wysoko odpisów aktualizujcych warto zapasów, o których mowa w art. 35 ust. 3 ustawy,
4)informacje o przychodach, kosztach i wynikach dziaalnoci zaniechanej w roku obrotowym lub przewidzianej do zaprzestania w roku nastpnym,
5)rozliczenie gównych pozycji rónicych podstaw opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych lub osób fizycznych od wyniku finansowego (zysku, straty) brutto,
6)dane o kosztach:
a)zuycie materiaów i energii,
b)usugi obce,
c)wynagrodzenia,
d)wiadczenia na rzecz pracowników,
e)amortyzacj
jednostek, które sporzdzaj cz A rachunku zysków i strat wedug wariantu kalkulacyjnego,
7)koszt wytworzenia inwestycji rozpocztych, rodków trwaych i rozwoju na wasne potrzeby,
8)informacje o zyskach i stratach nadzwyczajnych z podziaem na losowe i pozostae,
9) podatek dochodowy od wyniku na operacjach nadzwyczajnych,
10)przysze zobowizania z tytuu podatku dochodowego;
4.struktur rodków pieninych do sprawozdania z przepywu rodków pieninych;
5.informacje o:
1)wspólnych przedsiwziciach, które nie podlegaj konsolidacji metod pen lub praw wasnoci, w tym:
a)nazwie, zakresie dziaalnoci wspólnego przedsiwzicia,
b)procentowym udziale,
c)czci wspólnie kontrolowanych rzeczowych skadników majtku trwaego, wartoci niematerialnych i prawnych,
d)zobowizaniach zacignitych na potrzeby przedsiwzicia lub zakupu uywanych rzeczowych skadników majtku trwaego,
e)czci zobowiza wspólnie zacignitych,
f)dochodach otrzymanych ze wspólnego przedsiwzicia i kosztach zwizanych z nimi,
g)zobowizaniach warunkowych i inwestycyjnych dotyczcych wspólnego przedsiwzicia,
2)przecitnym w roku obrotowym zatrudnieniu w grupach zawodowych,
3)wynagrodzeniach, cznie z wynagrodzeniem z zysku, wypaconych czonkom zarzdu i organów nadzorczych spóek kapitaowych,
4)poyczkach udzielonych czonkom zarzdu i organów nadzorczych spóek kapitaowych,
5)transakcjach z czonkami zarzdu i organami nadzorczymi i ich maonkami, krewnymi lub powinowatymi w linii prostej do drugiego stopnia lub zwizanymi z tytuu opieki, przysposobienia lub kurateli z osob zarzdzajc lub bdc w organach nadzorczych jednostki lub spókami, w których s znaczcymi udziaowcami (akcjonariuszami) lub wspólnikami,
6)transakcjach ze spókami powizanymi kapitaowo, a które nie s objte skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym;
6.
1) nazw i siedzib jednostki dominujcej sporzdzajcej skonsolidowane sprawozdanie finansowe,
2)wykaz spóek (nazwa, siedziba), w których jednostka posiada co najmniej 20% udziaów; wykaz ten powinien zawiera take informacje o procencie udziaów i stopniu udziau w zarzdzaniu oraz o zysku lub stracie tych spóek za ostatni rok obrotowy,
3)dane liczbowe, dotyczce spóek powizanych kapitaowo z jednostk, o:
a)trwaych lokatach finansowych w tych spókach,
b)wzajemnych nalenociach i zobowizaniach,
c)kosztach i przychodach ze wzajemnych transakcji oraz inne, niezbdne do sporzdzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego.
Zacznik nr 8
SPRAWOZDANIE Z PRZEPYWU RODKÓW PIENINYCH DLA JEDNOSTEK INNYCH NI BANKI I UBEZPIECZYCIELE
A. Przepywy rodków pieninych z dziaalnoci operacyjnej
I. Wynik finansowy netto (zysk/strata)
II. Korekty o pozycje:
1.Amortyzacja
2.Zyski/Straty z tytuu rónic kursowych
3.Odsetki i dywidendy otrzymane i zapacone
4.Rezerwy na nalenoci
5.Inne rezerwy
6.Podatek dochodowy od zysku brutto
7.Podatek dochodowy zapacony
8.Wynik na sprzeday i likwidacji skadników dziaalnoci inwestycyjnej
9.Zmiana stanu zapasów
10.Zmiana stanu nalenoci i roszcze
11.Zmiana stanu zobowiza krótkoterminowych (z wyjtkiem poyczek i kredytów) oraz funduszów specjalnych
12.Zmiana stanu rozlicze midzyokresowych
13.Zmiana stanu przychodów przyszych okresów
14.Pozostae pozycje
III. rodki pienine netto z dziaalnoci operacyjnej (I+/-II)
B. Przepywy rodków pieninych z dziaalnoci inwestycyjnej
I. Nabycie/Sprzeda wartoci niematerialnych i prawnych
II. Nabycie/Sprzeda skadników rzeczowego majtku trwaego
III. Nabycie/Sprzeda akcji i udziaów w jednostkach zalenych
IV. Nabycie/Sprzeda akcji i udziaów w jednostkach stowarzyszonych
V. Nabycie/Sprzeda innych akcji, udziaów i papierów wartociowych (w tym równie przeznaczonych do obrotu)
VI. Udzielone/Zwrócone poyczki
VII. Otrzymane/Zwrócone dywidendy
VIII. Otrzymane/Zwrócone odsetki
IX. Pozostae pozycje
X. rodki pienine netto z dziaalnoci inwestycyjnej (I+/-II+/-III+/-IV+/-V+/-VI+/-VII+/-VIII)
C. Przepywy rodków pieninych z dziaalnoci finansowej
I. Zacignicie/Spata dugoterminowych kredytów bankowych
II. Zacignicie/Spata dugoterminowych poyczek, emisja/wykup obligacji lub innych papierów wartociowych
III. Zacignicie/Spata krótkoterminowych kredytów bankowych
IV. Zacignicie/Spata krótkoterminowych poyczek, emisja/wykup obligacji lub innych papierów wartociowych
V. Patnoci dywidend i innych wypat na rzecz wacicieli
VI. Patnoci zobowiza z tytuu umów leasingu finansowego
VII. Wpywy z emisji akcji i udziaów wasnych oraz dopat do kapitau
VIII. Zapacone/Zwrócone odsetki
IX. Pozostae pozycje
X. rodki pienine netto z dziaalnoci finansowej (I+/-II+/-III+/-IV+/-V+/-VI+/-VII+/-VIII+/-IX)
D. Zmiana stanu rodków pieninych netto (A+/-B+/-C)
E. rodki pienine na pocztek roku obrotowego
F. rodki pienine na koniec roku obrotowego (D+E)
Zacznik nr 9
SPRAWOZDANIE Z PRZEPYWU RODKÓW PIENINYCH DLA BANKÓW
A. Przepywy rodków pieninych z dziaalnoci operacyjnej
I. Wynik finansowy netto (zysk/strata)
II. Korekty o pozycje:
1.Amortyzacja
2.Zyski/Straty z tytuu rónic kursowych
3.Odsetki i dywidendy otrzymane i zapacone
4.Rezerwy na nalenoci
5.Inne rezerwy
6.Podatek dochodowy od zysku brutto
7.Podatek dochodowy zapacony
8.Wynik na sprzeday i likwidacji skadników dziaalnoci inwestycyjnej
9.Zmiana stanu dunych papierów wartociowych
10.Zmiana stanu nalenoci od innych instytucji finansowych
11.Zmiana stanu nalenoci od klientów i sektora budetowego
12.Zmiana stanu akcji, udziaów i innych papierów wartociowych o zmiennej kwocie dochodu
13.Zmiana stanu zobowiza wobec instytucji finansowych
14.Zmiana stanu zobowiza wobec klientów i sektora budetowego
15.Zmiana stanu zobowiza z tytuu papierów wartociowych
16.Zmiana stanu innych zobowiza
17.Zmiana stanu rozlicze midzyokresowych
18.Zmiana stanu przychodów przyszych okresów
19.Pozostae pozycje
III. rodki pienine netto z dziaalnoci operacyjnej (I+/-II)
B. Przepywy rodków pieninych z dziaalnoci inwestycyjnej
I. Nabycie/Sprzeda wartoci niematerialnych i prawnych
II. Nabycie/Sprzeda skadników rzeczowego majtku trwaego
III. Nabycie/Sprzeda akcji i udziaów w jednostkach zalenych
IV. Nabycie/Sprzeda akcji i udziaów w jednostkach stowarzyszonych
V. Nabycie/Sprzeda innych akcji, udziaów i papierów wartociowych (w tym równie przeznaczonych do obrotu)
VI. Pozostae pozycje
VII. rodki pienine netto z dziaalnoci inwestycyjnej (I+/-II+/-III+/-IV+/-V+/-VI)
C. Przepywy rodków pieninych z dziaalnoci finansowej
I. Zacignicie/Spata dugoterminowych kredytów wobec banków
II. Zacignicie/Spata dugoterminowych poyczek, emisja/wykup obligacji lub innych papierów wartociowych wobec innych instytucji finansowych
III. Zmiana stanu zobowiza podporzdkowanych
IV. Patnoci dywidend i innych wypat na rzecz wacicieli
V. Patnoci zobowiza z tytuu umów leasingu finansowego
VI. Wpywy z emisji akcji i udziaów wasnych oraz dopat do kapitau
VII. Pozostae pozycje
VIII. rodki pienine netto z dziaalnoci finansowej (I+/-II+/-III+/-IV+/-V+/-VI+/-VII)
D. Zmiana stanu rodków pieninych netto (A+/-B+/-C)
E. rodki pienine na pocztek roku obrotowego
F. rodki pienine na koniec roku obrotowego (D+E)
Zacznik nr 10
SPRAWOZDANIE Z PRZEPYWU RODKÓW PIENINYCH DLA UBEZPIECZYCIELI
A. Przepywy netto z dziaalnoci operacyjnej (I-II-III+IV-V+VI-VII)
I. Wpywy z tytuu skadek netto
II. Skadki zapacone z tytuu reasekuracji netto
III. Odszkodowania i wiadczenia wypacone
IV. Wpaty reasekuratorów z tytuu udziau w odszkodowaniach
V. Podatek dochodowy zapacony
VI. Pozostae wpywy operacyjne
VII. Pozostae wydatki operacyjne
B. Przepywy netto z dziaalnoci lokacyjnej (I-II+III-IV+V-VI+VII+VIII-IX+X+/-XI)
I. Wpywy z likwidacji lokat terminowych
II. Wydatki na lokaty terminowe
III. Wpywy ze sprzeday akcji i udziaów w jednostkach zalenych i stowarzyszonych
IV. Wydatki na akcje i udziay w jednostkach zalenych i stowarzyszonych
V. Wpywy z pozostaych lokat
VI. Wydatki na pozostae lokaty
VII. Odsetki otrzymane
VIII. Dywidendy otrzymane
IX. Wydatki na zakup wartoci niematerialnych i prawnych oraz rodków trwaych
X. Wpywy ze sprzeday i likwidacji wartoci niematerialnych i prawnych oraz rodków trwaych
XI. Pozostae pozycje
C. Przepywy netto z dziaalnoci finansowej (I-II+/-III)
I. Wpywy z emisji akcji
II. Dywidendy wypacone
III. Pozostae pozycje
D. Nadwyka/Zmniejszenie rodków pieninych (A+/-B+/-C)
I. rodki pienine na pocztek roku obrotowego
II. Nie zrealizowane rónice kursowe na koniec roku obrotowego
III. rodki pienine na koniec roku obrotowego