Zaprawy-są to mieszan.złożone ze spoiwa wielu-lub kilku drobnoziar. wypełn. i wody. Ze względu na zastos. rodzaje: murarskie, tynkarskie, kwasoodpor.,ciepłoochronne ,szlachetne ,żaroodporne ,wodoodporne.
Woda do zapraw i betonów-niedozw.jest używ. wód miner., ściekow.,przemysł.,bagiennych.Woda powinna być bezzapachow. Należy zbadać wytrz. bet. zarobion. wodą z wodociąg.i inną.Dla konstr.cienkościenn.z bet.i zapraw wapiennych i gipsowo-wap. próbki zalane wodą powinny mieć 100% wytrz. porównawczej .Woda wchodząca w reakcje jest wodą aktywną. Część wody potrz.jest ze względów technolog.do zmniejsz. tarcia między cząstecz.mieszan.i jest to woda bierna,która w trakcie wiąz.i twardnienia paruje.
PODSTAWOWE ZADANIA ZAPRAW:
1)Murarskie -wyrównują na- prężenia w murach (eli minu- ją naciski pkt); wypełniają szpary i nierówności. 2)Tynkarskie -zew.ochraniają elewację przed czynnikami klimat.; nadają estetycz. wygląd. -wew. wyrównują pow. ściany oraz tworzą warstwy izolacyjne.Zaprawy stos. są też: warst.wyrówn. na stropach pod posadzki; podstawy do produk.
elem.budowl. drobnowymia- rowych ściennych.Dodatki stos. są do nadania zaprawie specjal.własn.(popioły lotne, mączki szamotowe, żużlowe lub ziarna).Domieszki chem.to związki chem. Dodawane w małych ilościach dla popr. właściw. Zaprawy w stanie świeżym lub po stwardnieniu. (plastyfikujące-klutan,klutanit;napowietrza-uplast-kompleksomet uszczelniaj.-hydrolit,hydrozol przysp.tward.z.cemen.i obniż. temp .zamraż.wody -chlorki,węglany,gleteks;opóżniaj.wiązanie zapraw gips-klej kostny.Zaprawa świeża-za.w stanie plastycz. przed rozpocz.wiąz.spoiwa. -stwardniała -za.w stanie stałym po okr. twardn.przewidzianym w normie.Cechy zap. świeżych: konsystencja
-urabialność -plastycz -zaw.powietrza -zdolność utrzymania wody
-wydajn. objęt. próbnego zarobu (pozw..masę skł.przyp. na 1m3 zaprawy -podatność wydzielania wody -pod. zaprawy na rozwarstwia
m * 1000
M= V
M-masa szukanego skł.,m- masa danego skł. użytego do próbnego zarobu,V-rzeczywista objęt. zarobu-gęstość objęt.(g=(mo-m)/Vmo-masa naczynia wypełn. zaprawą,m-masa pustego naczynia)
Cechy zap. stwardniałych:
-wytrzymałość na ściskanie (marka-liczba okr. wymag. wyt. na ścis.w MPa bad. Po 28 dn.tward.na beleczkach o wym.4x4x16cm;marki zap.:
0,2;0,4;0,8;1,5;3;5;8;10;12;-wytrzymałość na zginanie-wytrzymałość na rozciąganie -nasiąkliwość wag. i objętośc.-wilgotność, - gęstość objęt.-kapilarne podciąg. -mrozood.,Przyczepność zap. do podłoża
-określ siły odrywaj. próbkęod podł.i obl.przyczepności przypadaj.na jednost.powierz.Rp=P/F * 100-² P - siła odrywająca F powierzchnia
-wsp. rozmiękania -skurcz
WYKONANIE ZAPRAW
1)przygot. i dozowanie skład. wymieszan. 2)podawanie zap.do stanowisk pracy. 3)układa lub narzucanie składników.Dozowanie polega na określ. liczby składu i wyznaczeniu ich proporcji(stos.ilości skład. mierzonych objętościowo, ciężarowo).Dozowanie jest na ogół objęt.Proporcja objęt.nie określa dokładnie ilości składu w jednost. objęt.zap,bo ciężary,obj..spoiw i wypeł.są zmienne Mieszanie ręczne, mechanicz.Najpierw miesz.skł.sypkie i dolewamy wodę.
ZAPRAWY WAPIENNE-wykonane przy użyciu wapna zgaszonego w postaci ciasta wapiennego,wapna hydratyzowanego i hydrauliczneg
Z wyjąt.w.hydraul.z uwagi na brak odporności na wilgoć nie nadają się do wykon. murów piwnicznych i podziemnych,tynków wewn.Są 2 marki:2,4.Markę II uzyskuje się przy skł .objęt.1:3,5;1:4,5;MIV : 1:1,5;1:1:2;1:3.Czas wiąz.-długi zalod warun. otoczenia. Konsyst.zap. zależy od przeznaczenia i marki zaprawy;
-do murowania fundam. w gruntach suchych bud.jedno-
kondygnacyjnych K : 6-8cm-do mur.ścian wypełniaj. oraz nadz.ścian konst.K6-8mII,IV-do wykon.obrzutki pod tynki zwykłe i wewn. na murach i stropach ceram. K 9-10-do wyk. narzutu tynk.zwyk. wew. lub zew.K6-9 mII,IV -do wyk. warst.wierzch (gła- dzi) tynk. zw.zewn.K9-10mIV Zap. z wapna hydraulicz. są mniej plastycz. trudniej urabialne,ale bardziej wytrzym.na dział.wilgoci jeżeli tward. na powietrzu.Nadają się do mur.podzie.i cokołow. w gruntach wilgot, ale nie w obrębie wody gruntowej.
ZAPRAWY CEMENTOWE-
Marka orient. skład zapr. Zapr. 1,5 3 5 8 10 12
Cem 25 1:6 1:5 1:4 1:3 1:2 1:1,35 - - 1:5 1:41:31:1,5
Zap.cem.należy do najpowszechniejszych przy murowan fundam.i ścian budynku.M:3,5,8.K:6-8.Do budow. filarów nośnych oraz murów, łuków,sklepień narażonych na duże obciążenia M:8,10, 12. Podłoża od posadzki 5,38,10;K5-7. Warstw. wyrówn.pod okienniki i obróbki blacharskie 1,5;3 K6-8. Podkład pod posadzki z dużych płyt kamien.1,5 K4-6.Obrzutka przy tynk.zewn.3,5,8,10 K9-11. Wytrzymał. na ściskanie z. przy konsyst. płynnoplastycz. można obl. ze wzoru:Rz=Rc(1/n - 0,05)+4Zaprawy cementowo-wap. M0 , 8 ; 1 , 5 ;3;5 . Stos.do murow. fundamentów i ścian konstr.budowl.
budynków podlegaj wstrząsom;na obrzutki pod tynki i nawierzchnie warstwy tynkarskiej.
Zaprawy cementowo-gliniane Mieszaniny cementu i piasku z wodną zawiesiną gliny,któranadaje większą szczelność.M0,2;0,4;0,8,1,5.ńie wolno ich stosow.w miejscach wód agresywnych(siarczan).Zap.te są dobrze przyczepne do ceramiki i kamienia
ZAPRAWY GIPSOWE -skład gips bud. piasek , woda,(środki opóźniają. wiąz.)M1,5;3. Opóźniacz keratynowy lub z kleju kostnego.
Zaprawy gipsowo-wapienne
Gips bud+wapno hydratyzow.(lub ciasto)+piasek+woda + (środki opóźniaj.M0,8(1:2:4)1,5(1:0,5:3)3(1:0,5:2).Stos.do murow.ścian z elem. gipsow. do wyk.tynków nie podleg. zawilgoceniu, do mocowania płytek okładz.
Projektowanie zapra. dotyczy zap.cem.,cem-wap.,cem-glin. Projektuje się jedynie ilości suchych skład.,a ilość wody ustala się doświadczalni.
n=Rc/(Rz+0,05-4) n=P/c c=1/n .W 1 m3 zapr. znajduje się 1 m3 piasku suchego luźno usypanego .Dla poprawienia urabialności zaprawy można +do niej pewną ilość ciasta wap. Lub zawiesiny glinowej.D=170(1-0,002*c)c-ilość cem Należy przygot. próbną miesz zaprawy aż do uzyskania zał.konsys.wyzn.wody Całość wlewamy do objętościomierza okr.objęt. próbnego zarobu,która pozw. wylicz ilości poszczeg.skład.przyp. na 1 m3 zaprawy.
Zaprawy specjalne-Zaprawy z domieszkami przyspieszając wiązanie i twardnienie.Stos. do murowania,gdy ważne jest szybkie uzys.wymag. wytrzymałości lub w celu umożliw. wiązan przy niewiel..mrozie.
Zaprawy wodoszczelne- uzys. przez:-optymalny dobór uziar.kruszywa (jak najmniej pustek)-dost.ilość cem(ok.400kg/m3) -użycie jak najmniej wody -trzymanie tward.zap.wstanie wilgotnym jak najdłużej.
Zaprawy izolacyjne -ciepłochronne . Lekkie wypełn.dają niską gęstość pozorną.Stos.do murowania,łączenia ścienn.elementów gazowych. Chron.mury przed zamarzaniem.
Zaprawy do torkretowania -Stos.do wypełniania pęknieć konstruk., wzmocnień, napraw
Zaprawy ogniotrwałe-w murach z cegieł ogniotr.,do łączenia el. szamotowych stos.się zapr. składaj.się z rozdrob.szamotu,a lepiszczem jest glina plast.
Zaprawy fabryczne-Mieszan. przyg.fabrycz.,które po połączeniu z wodą dają gotową zaprawę. Do tynków szlachet.Wysoka jakość.