1.6.Style picia alkoholu, kultura picia
„ Wybitny psychiatra polski, Antoni Kępiński, wyróżnił pięć stylów picia :
„ neurasteniczny” polegający na traktowaniu alkoholu jako środka na zmęczenie, zniechęcenie, rozdrażnienie,
„ kontaktywny” wiążący się z chęcią zmniejszenia dystansu miedzy ludźmi, przełamania samotności.
„ dionizyjski”, wynikający z pragnienia oderwania się od codziennej rzeczywistości.
„ heroiczny”, zapewniający poczucie mocy i dokonywania rzeczy wielkich.
„samobójczy”, wynikający z chęci zapomnienia o troskach i kłopotach, Wiążący się z niską samooceną i pragnieniem samozniszczenia.”
Według Andrzeja Podgórecki, występują trzy wzory picia: rytualistyczny, towarzyski i utylitarny.
W okresie od dorastania do dorosłości wyróżniono inne style picia alkoholu które teraz przedstawię. Wyróżniono 4 style a mianowicie:
„Stabilnie mała intensywność (Styl M-M). Styl ten odnosi się do osób, które zarówno w dorastaniu jak i w dorosłości charakteryzowała mała intensywność picia alkoholu, to znaczy takich, które w czasie pierwotnego i powtórnego badania (po 8-9 latach) spożywały alkohol rzadko i w niewielkich ilościach, a wykazane zwiększenie intensywności picia we wczesnej dorosłości nie przekraczało przyjętego obszaru małej intensywności spożywania alkoholu.
2. Radykalne zwiększenie intensywności picia (Styl M-D). Dla tego stylu charakterystyczna była mała intensywność picia w dorastaniu, natomiast we wczesnej dorosłości nastąpiło bardzo duże (dwukrotne) zwiększenie spożycia alkoholu tzn. do poziomu określanego jako duża intensywność.
3. Zmniejszenie intensywności picia (Styl D-S). Ten styl odnosi się do osób, które w dorastaniu piły dużo i często, więcej niż granica dużej intensywności dla okresu dorastania, ale wraz z wiekiem odnotowano u nich zmniejszenie intensywności picia do poziomu średniego dla młodych dorosłych.
4. Stabilnie duża intensywność (Styl D-D). Ten styl jest niejako przeciwieństwem stylu pierwszego (styl M-M). Odnosi się do osób, które zarówno w dorastaniu, jak i w dorosłości piły z dużą intensywnością tzn. wskaźniki intensywności picia w obu pomiarach są znacząco większe niż odpowiednie średnie dla badanej próby z wyraźnym zwiększeniem intensywności picia w dorosłości w porównaniu do okresu szkolnego.”
W literaturze przedmiotu, powszechnie przyjmowano, że we współczesnej kulturze można wyróżnić trzy podstawowe wzory picia. Wzór śródziemnomorski, który charakteryzuje się piciem przede wszystkim wina, w niewielkich ilościach, ale dość często w ciągu dnia. W tej kulturze picia kładzie się nacisk zarówno na właściwości farmakologiczne, jak i kaloryczne. Wzór anglosaski cechuje się częstym, powolnym, spożywaniem piwa. Najpopularniejszy model picia, zwany wzorem północno- wschodnim lub skandynawskim, polega na jednorazowym spożywaniu znacznych ilości wysokoprocentowych napojów alkoholowych w celu wprowadzenia się w sta odurzenia. Charakterystyczny jest dla większości krajów Europy Wschodniej, w tym Polski .
W dzisiejszych czasach upowszechnia się wzór, w którym częstość picia alkoholu przez młodzież regulowana jest okazjami np.: co tygodniowe spotkania „ imprezowe” i spotkania w pubach
„ Alkoholik charakteryzuje się jednym z trzech sposobów picia: 1) codziennego wypijania dawki alkoholu wywołującej poprawę samopoczucia, 2) regularnego, weekendowego spożywania dużych ilości alkoholu, lub 3) picia w tzw. ciągach występujących naprzemiennie z okresami trzeźwości.'
Kultura picia
„Ustalenie w polskich warunkach norm bezpiecznego picia za względu na specyficzny polski sposób picia jest bardzo niebezpieczne. Z tego względu ograniczymy się do przypomnienia czego bezwzględnie nie należy:
pić codziennie
wypijać w ciągu jednego dnia więcej niż:
pięć dużych kufli piwa, albo
pięć większych lampek wina, albo
pięć kieliszków wódki
pić bez zakąski
przekraczać „ próg nietrzeźwości”
namawiać do picia oraz częstować alkoholem nietrzeźwych i nieletnich
podawać w domu ilości alkoholu, które grożą nietrzeźwością biesiadników.
Nie należy wypijać w ciągu tygodnia więcej niż:
Kobiety:
6 kufli piwa tygodniowo, albo
6 lampek wina tygodniowo, albo
6 kieliszków wódki ( „ pięćdziesiątek”) tygodniowo,
mężczyźni:
10 kufli piwa tygodniowo, albo
10 lampek wina, albo
10 kieliszków wódki ( „ pięćdziesiątek”)”
Cechy pijaństwa Polaków
Pierwszą cechą pijaństwa Polaków jest nieumiejętność picia czyli picie bez zakąski, na pusty żołądek, lub co gorsza, mieszając trunki- np. wódkę z piwem
Następną cechą polskiego sięgania po kieliszek jest szczególne podejście do okazji. Aby sięgnąć po alkohol musi być jakiś powód np.: święto religijne czy oblany egzamin, imieniny. Alkoholik zawsze będzie szukał dogodnej dla siebie okazji do picia.
Z tą oto cechą wiąże się kolejna cecha którą jest namawianie czyli zachęcanie innych.
Jest to związane z traktowaniem alkoholu przez ludzi jako środka jednoczącego towarzystwo, zmniejszającego dystans społeczny( popularne picie „brudzia” przy przechodzeniu na „ty”) i- paradoksalnie- zacieśniającego przyjacielskie więzy i łagodzącego obyczaje. Kolejną już cechą polskiej uczty jest pobłażliwe odnoszenie się do osób pijanych. Najważniejszą jednak cechą pijaństwa jest sam stosunek ludzi do alkoholu który przejawia się w gestach.
Jan karol Falewicz, ABC problemów alkoholowych, Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Warszawa 1993,s.17
http://ain.ipin.edu.pl/archiwum/2002/3/t15n3_7.pdf
Anna Czernecka, Alkohol a przemoc domowa w Alkohol, alkoholizm i przemoc,s.11
Jan karol Falewicz, ABC problemów alkoholowych, Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Warszawa 1993,s.18-19