w formie karty podatkowej.
Podstawa wymiaru zależy od źródła przychodu. Dla osób uzyskujących przychody ze stosunku pracy i ze źródeł pokrewnych oraz z umowy-zlecenia, itp., składka zdrowotna naliczana jest od podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, łącznie z wynagrodzeniem za czas niezdolności do pracy z tytułu choroby, pomniejszonej o kwoty składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe i chorobowe potrącane przez płatnika ze środków ubezpieczonego.
Podstawa wymiaru składki dla osób ubezpieczających się dobrowolnie:
• dla korzystającego (zgłaszającego do ubezpieczenia zdrowotnego wolontariusza) -kwota odpowiadająca minimalnemu wynagrodzeniu
• dla cudzoziemców - studentów i uczestników studiów doktoranckich, absolwentów, którzy odbywają w Polsce obowiązkowy staż, dla odbywających staż adaptacyjny
a także członków zakonów, alumnów wyższych seminariów duchownych i teologicznych, postulantek, nowicjuszy i juniorystów zakonów i ich odpowiedników oraz dla odbywających kursy języka polskiego lub kursy przygotowawcze do podjęcia nauki w języku polskim - kwota odpowiadająca wysokości świadczenia pielęgnacyjnego przysługującego na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych;
• dla pozostałych osób ubezpieczających się dobrowolnie - kwota deklarowanego miesięcznego dochodu, nie niższa jednak od kwoty odpowiadającej przeciętnemu miesięcznemu wynagrodzeniu w sektorze przedsiębiorstw z poprzedniego kwartału, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanemu co kwartał przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Monitorze Polskim.
Osoby prowadzące pozarolniczą działalność i osoby z nimi współpracujące podlegają ubezpieczeniu zdrowotnemu, jeżeli:
1) posiadają obywatelstwo państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu i zamieszkują na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu,
2) nie posiadają obywatelstwa i przebywają na terytorium Polski na podstawie wizy pobytowej w celu wykonywania pracy, zezwolenia na zamieszkanie na czas
3) nie posiadają obywatelstwa państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu i legalnie zamieszkują na terytorium innego niż Polska państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu.
Obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegają także osoby objęte ubezpieczeniem emerytalnym i rentowymi z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalność lub współpracy przy tej działalności, które posiadają obywatelstwo państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu, niezamieszkujące na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu.
Od 1 kwietnia 2003 r. podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne osób prowadzących pozarolniczą działalność stanowiła kwota zadeklarowana, nie niższa jednak niż 75% przeciętnego wynagrodzenia. Przez przeciętne wynagrodzenie należy rozumieć przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw z poprzedniego kwartału, włącznie z wypłatami z zysku. Składka w nowej wysokości obowiązywała od trzeciego miesiąca następnego kwartału. Począwszy od składek należnych za okres od 1 marca 2009r. podstawę ich wymiaru stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 75%