3. Rodzaje świadczeń a zróżnicowanie ludności wiejskiej
Chłopi byli obciążeni rentą naturalną i odrobkową. W zależności od pełnionych posług ludność można podzielić na:
♦ Rolników(zakupy i rataje)
# Rzemieślników dworskich
Ludność slużebna(największc znaczenie służba hodowlana, łowiecka, bezpośrednio przy dworze)
W XIII wieku ludność służebna przekształciła się w wyniku rozwoju gospodarki towarowo-pieniężnej w ludność rolniczą.
4. Stopnie zależności ludności wiejskiej
J Wolni [liberii]
Goście - ludność przyszła z zewnątrz, osiadli na postawie umowy z prawem wychodu [hospites]
-J Miejscowi - mieszkający na danym terenie, i podlegający panu [liberii originarii]
J Poddani - wszyscy ci którzy pozbawieni byli prawa wychodu [obnoxii]
J Dziedzicowe Właściciele podlegli(dziedziczna posiadłość ziemi uzależnionej od pana)\
Ople składało się z pewnej ilości osad jedno- i wielo- dworczych, na które państwo nakładało wspólne obowiązki:
Podatki(krowa opolna, wół opolny)
Ściganie przestępców
W wyniku rozwoju własności rycerstwa Opole zaczęło znikać XIII - XV wiek.
Warunki osadnictwa na prawie polskim:
1. Racjonalizacja świadczeń na rzecz pana w naturze bądź w pieniądzu(co do kwoty jak i czasu płatności)
2. Prawo wychodu - Możliwość opuszczenia wsi po spełnieniu określonych w umowie świadczeń
3. Unormowanie praw do ziemi na zasadzie własności podległej lub podobnej.
Osadnictwo wewnętrzne nie zaspokajało potrzeb polskich właścicieli ziemskich, spowodowało to zabieganie o pozyskanie chłopów z innych państw głównie Niemiec a pomóc w tym miały warunki na jakich mieli się oni osiedlać w Polsce:
1. Prawo własności ziemi podległej
2. określony czynsz
3. prawo wychodu
4. stosowanie własnego prawa i form organizacji osadniczej
Warunki osadnictwa na prawie niemieckim:
1. uznanie własności podległej do nadziału chłopskiego..
2. racjonalizacja ciężarów chłopskich(czynszu)
3. prawo wychodu