Pierwsze hegemonie.
Po opanowaniu Mesenii w końcu VIII wieku pne Spartanie próbowali rozciągnąć swoją władzę na sąsiednią Arkadie Toczący się konflikt przyniósł Spartanom porażkę Mimo tego Spartanie nie zrezygnowali z prób opanowania wschodnich wybrzeży Peloponezu, ale tu natrafili na jeszcze trudniejszego przeciwnika - Argiwów. Rywalizacja Argos ze Spartą o hegemonię na Peloponezie otworzyła spór między tymi państwami Argiwowie odnieśli zwycięstwo pod Hysiai w 669 roku pne ale mimo to Spar tanie ich pokonali Sparta umocniła pozycję najpotężniejszego państwa na Peloponezie
W połowie VI wieku pne Spartanie dokonali ważnej zmiany w swojej polityce wobec sąsiadów' i zamiast prowadzić dalsze podboje zawierali sojusze. W ten sposób ufonnowala się symmachia czyli przymierze - tzw Związek Peloponeski.
Sparta stała się jego przywódcą- hegemonem i oczekiwała od sojuszników wysyłania zbrojnych kontyngentów na każde jej wezwanie a sama zobowiązywała się do udzielama im pomocy w razie potrzeby Spartanie nie ingerowali w stosunki między nuni. Państwa należące do symmachii uznawały militarne zwierzclmictwo Sparty. Z czasem wytwarzała się praktyka, ze przed podjęciem decyzji o wyprawie posłowie państw sojuszniczych spotykali się ze Spaitanami, by osiągnąć porozumienie. Związek peloponeski przetrwał do klęski pod Leuktrami w 371 roku pne odgrywając ważną rolę w stabilizowaniu sytuacji na Peloponezie W końcu VI wieku pne w'zmocniona sojuszami Sparta podjęła politykę poza Peloponezem Odpowiedzialny za te akcje byl król spartański Kleomenes. To za jego namową obalono w 511/10 roku pne tyranię w Atenach. Kilka lat później, w 494 roku pne Kleomenes pokonał Argiwów pod Sepeją zadając im ciężkie straty i potwierdził hegemonię Sparty na Peloponezie. W tym okresie potęga Sparty była dostrzegana w świecie egejskim i o jej pomoc zabiegały miasta jońskie w czasie powstania pizeciw Persji.