Umowa spedycji
Definicja i charakter umowy
Przedsiębiorca, który zamierza skorzystać z usługi profesjonalnego przewoźnika, zwłaszcza w przewozie międzynarodowym, może niejednokrotnie napotkać trudności w znalezieniu właściwego podmiotu świadczącego usługi przewozowe. Spedycja jest w tym zakresie rodzajem kompleksowej usługi, która polega nie tyle na bezpośrednim wykonaniu przewozu, ale zorganizowaniu całego procesu transportowego.
9Zgodnie z art. 794 k.c. przez umowę spedycji spedytor zobowiązuje się za wynagrodzeniem w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa do wysyłania lub odbioru przesyłki albo do dokonania innych usług związanych z jej przewozem. Przedsiębiorca spedycyjny ma zatem zorganizować przewiezienie przesyłki. Wysłaniem przesyłki jest więc co najmniej zobowiązanie przewoźnika do zawarcia umowy przewozu na rachunek zleceniodawcy, odbiór natomiast to zobowiązanie się przez spedytora na podstawie konkretnego zlecenia spedycyjnego do dokonania co najmniej czynności prawnych odbiorcy przesyłki. Natomiast czynności związane z przewozem nie mają charakteru jednorodnego. Są jednak nierozerwalnie związane z wysłaniem lub odbiorem przesyłki i nie mogą stanowić odrębnego przedmiotu umowy spedycji. Usługi te spełniają funkcję pomocniczą przy wykonywaniu czynności organizacyjnych związanych z wysłaniem lub odbiorem przesyłki. Są to np. udzielanie informacji, porad w celnych i taryfowych, ważenie, sortowanie przesyłki itp. Umowa spedycji może występować w dwu postaciach. Spedytor może występować w imieniu własnym (zastępca pośredni) lub w imieniu dającego zlecenie (zastępca bezpośredni). Umowa spedycji należy do kategorii umów o świadczenie usług. Jest konsensualną, wzajemną umową jednostronnie handlową, ponieważ spedytor zawiera ją w ramach prowadzonego przedsiębiorstwa, tym samym odpłatną. Podobnie jak w przypadku umowy przewozu, przepisy Kodeksu cywilnego stosuje się do spedycji tylko o tyle, o ile nie jest ona uregulowana odrębnymi przepisami. W rzeczywistości jednak przepisy takie nie zostały wydane.