Teoria czynników motywacyjnych i higienicznych
Czynniki higieniczne Jeśli nieobecne prowadzą do niezadowolenia leśli obecne brak niezadowolenia |
Czynniki motywujące Jeśli obecne prowadzą do satysfakcji z pracy jeśli nieobecne brak satysfakcji z pracy |
Polityka firmy i administracja Nadzór Warunki pracy Wynagrodzenie Stosunki międzyludzkie |
Osiągnięcia Uznanie Awanse Sama praca Odpowiedzialność Rozwój osobisty |
Psycholog Frederick Herzberg wysunął teorię czynników motywacyjnych i higienicznych na podstawie analizy odpowiedzi pracowników, którzy opisywali czynniki powodujące niezadowolenie i czynniki prowadzące do zadowolenia z pracy. Zdaniem Herzberga usunięcie cech powodujących niezadowolenie z danej pracy niekoniecznie powoduje, że stanie się ona zadowalająca. Przeciwieństwem „zadowolenia" jest „brak zadowolenia”, przeciwieństwem zaś „niezadowolenia" jest „brak niezadowolenia". Czynniki prowadzące do zadowolenia są z pracy są niezależne i odmienne od czynników powodujących niezadowolenie. Motywować można zatem poprzez wzbogacanie pracy, gdy praca ma znaczenie i stawia wyzwania, gdy daje możliwości rozwijania i pełnego wykorzystywania umiejętności, gdy pracownik jest włączony w podejmowanie decyzji wpływających na metody stosowane w pracy oraz na planowane cele, gdy otrzymuje informację zwrotną o wynikach swojej pracy._
Przykładem praktycznego wykorzystania tej teorii jest zarządzanie poprzez cele, gdzie określa się wymagane umiejętności na danym stanowisku, zapewnia szkolenia, umożliwia wytyczanie celów poszczególnym pracownikom przez kierownika na dany okres - cele precyzyjne, mierzalne, uzgodnione z pracownikami, wprowadza pomiar realizacji celów i wyciąganie wniosków: przyznanie nagród bądź kar, wytyczanie celów na następny okres.
Współczesne teorie motywacji
Teoria trzech potrzeb Davida McCIellanda proponuje trzy główne motywy lub potrzeby występujące w miejscu pracy:
• Potrzebę osiągnięć - dążenie do wyróżniania się, do osiągnięć w odniesieniu do określonego zbioru norm, zdobycia powodzenia
• Potrzeba władzy - potrzeba powodowania by inni postępowali w sposób zgodny z zamierzeniem danej osoby
• Potrzeba przynależności - pragnienie przyjacielskich, bliskich stosunków międzyludzkich.