20434 P1520791

wapnia. W związku z tym wszystkie czynniki, które wzmagają osteogenezę prowadzą do obniżenia poziomu wapnia we krwi i odwrotnie czynniki osteoli-tyczne zwiększają jego poziom. Samice będące w okresie laktacji wydalają duże ilości wapnia z mlekiem. W 1 litrze siary znajduje się 2-3 g wapnia. Krowa produkująca 10 1 siary traci dziennie 20-30 g wapnia. Jest to 2-3-krotnie więcej niż znajduje się w go w płynie pozakomórkowym i aż 9 razy więcej niż w osoczu. W mleku krowim zawartość Ca waha się w granicach od 1,13 do 1,30 g/kg.

Fosforany występują we krwi w postaci nieorganicznej, a blisko 50% znajduje się w formie zjonizowanej. Wchłanianie fosforanów z przewodu pokarmowego zachodzi głównie w jelicie cienkim (ok. 70% zawartych w pokarmie), jest aktywne i wymaga obecności jonów sodowych. Sprawność tego procesu zależy od podaży fosforanów i wapnia w diecie. Im dieta jest uboższa w te składniki, tym wchłanianie jest wyższe. Na stopień wchłaniania mają wpływ hormony, przede wszystkim parathormon i kalcytriol. Wydalanie fosforanów z moczem zależy od ich stężenia we krwi, czynności nerek oraz działania hormonów. Z całkowitej ilości fosforanów znajdujących się we krwi, ok. 95% filtruje się w kłębkach, z tej ilości 70% resorbuje się w kanaliku bliższym, a 20% w dalszej części nefronu. Możliwość wydalania fosforanów przez nerki jest bardzo istotna, zwłaszcza u zwierząt mięsożernych, przyjmujących duże ich ilości z pożywieniem.

Magnez wchłania się z przewodu pokarmowego trudno. Sprawność tego procesu nie przekracza 30-50%. Głównym narządem regulującym poziom magnezu we krwi są nerki. Z całkowitej ilości tego elektrolitu dostarczonego do nerek, z moczem wydala się ok. 3—5%. W regulacji wydalania magnezu, oprócz hormonów, ważną rolę odgrywają inne czynniki. Wzrost objętości przestrzeni pozakomórkowej, dieta wysokosodowa oraz podwyższenie poziomu wapnia we krwi zwiększają wydalanie, a dieta uboga w magnez je zmniejsza.

10.5.3. Regulacja przemian wapnia, fosforu i magnezu

Przemiany wapnia, fosforu i magnezu w organizmie reguluje wiele czynników. Do najważniejszych zaliczamy witaminę D₃, parathormon i kalcytoninę.

Ich działanie jest spójne i ma na celu utrzymanie optymalnego poziomu Ca, Mg i P we krwi.

Witamina D₃ (cholekalcyferol), która dostaje się do organizmu wykazuje mierną aktywność metaboliczną, dlatego podlega podwójnej hydroksylacji. Pierwsza zachodzi w wątrobie, a druga w nerkach. W efekcie powstaje dihydroksycholekalcyferol (l,25-(OH₂)-D₃ ), tzw. kalcytriol. Jest to aktywna forma witaminy D₃.

256