Gwarancje prawne mają uchronić przed:
- zwłoką w wypłacie odszkodowania ( ustalone w przepisach terminy)
- nieuzasadnioną odmową jego wypłaty (możliwość uruchomienia aparatu sądowego i egzekucyjnego)
- niewłaściwym ustaleniem jego wysokości (ustalone metody obliczeń odszkodowań)
- rola instytucji rzecznika ubezpieczeniowego - ma wzmacniać realność ochrony ubezpieczeniowej. Rzecznik może zwrócić się z prośbą o informacje dotyczące sporu - nie rozstrzyga go, ale może towarzyszyć w polubownym rozwiązaniu sporu.
- rola organu nadzoru (kontrola OWU) - zakład ubezpieczeń przedstawia organowi nadzoru ogólne warunki ubezpieczenia, gdy on znajdzie niekorzystne warunki dla ubezpieczanego oraz zawikłane przepisy i zapisy to zakład musi to zmienić.
- przepisy prawne: Ustawa o działalności ubezpieczeniowej (obowiązek doręczenia OWU i przestrzegania różnic między postanowieniami umowy a OWU) oraz Kodeks Cywilny (zasada contra preferents - zgodnie z tą zasadą wszelkie niepewiości w zapisach umowy nie można tłumaczyć na niekorzyść klienta)
KC art. 818: zakład ubezpieczeń ma obowiązek wypłacić odszkodowanie do 30 dni od dnia zawiadomienia zakład o szkodzie. W przypadku wystąpienia niezgodności między zakładem ubezpieczeń a osobą ubezpieczoną to zakład ma obowiązek tą sprawę rozwiązać jak najszybciej; od dnia rozwiązania sprawy dotyczącej części spornej wypłacić ją trzeba do 14 dni. +limit 90dni bo całość odszkodowania powinna być wypłacona w 90dni od realizacji wypadku. Limity nie obowiązują gdy toczy się postępowanie sądowe dotyczące części spornej.
Sposób obliczania oraz ustalania wypłacanego odszkodowania jest szczególny dla każdego z zakładów. Każde ubezpieczenie ma opracowane swoje własne, ogólne warunki ubezpieczeń i to jak ustalone będzie odszkodowanie.
Ustawa o działalności ubezpieczeniowej - zakład ma obowiązek udostępnić osobom ubezpieczonym ogólne warunki ubezpieczenia. Może nastąpić to drogą elektroniczną. Obowiązek sporządzania protokołu rozbieżności, w którym zwróci uwagę na różnice, a potem musi ustalić czas na wyrażenie sprzecivwr lub zgodzenia się z tymi rozbieżnościami.