Tabela
104 |
Wydział Elektryczny |
Semestr II |
Grupa E-l | ||
Rozchodzenie się dźwięku odbywa się w postaci fali mechanicznej i może mieć miejsce tylko w ośrodku sprężystym.
Jeżeli pewien element ośrodka, którego cząsteczki są ze sobą wzajemnie związane, pobudzimy do drgań, wówczas energia drgań tego elementu będzie przekazywana do punktów sąsiedni chi wywoływała ich drgania.
Proces rozchodzenia się drgań w ośrodku nazywamy falą .Zauważmy, że w ruchu falowym cząsteczki ośrodka nie podążają za rozchodzącą się falą lecz drgają wokół ustalonych położeń równowagi.
Jeżeli kierunek drgań cząsteczek i kierunek rozchodzenia się fali są zgodne, falę nazywamy podłużną Jeżeli natomiast drgania cząsteczek odbywają się w kierunku prostopadłym do kierunku rozchodzenia się fali, falę nazywamy poprzecmą .
Charakter fali rozchodzącej się w ośrodku zależy od jego własności sprężystych. Jeżeli wskutek przesunięcia jednej warstwy ośrodka względem drugiej powstają siły sprężyste dążące do przywrócenia warstwy przesuniętej do położenia równowagi, to w ośrodku mogą się rozchodzić fale poprzeczne i podłużne (na ogół ośrodkiem takim jest dało stałe). Gdy między przesuniętymi warstwami ośrodka siły sprężyste nie występują to w ośrodku takim mogą się rozchodzić tylko fale podłużne (tak dzieje się w cieczach i gazach).
Najczęśdej spotykanym ruchem drgającym jest ruch harmoniczny , w którym wychylenie „y" zmienia się w czasie „f we dug równania
y= A sin (M+<p.) (104.1),
gdzie: A - amplituda, co - częstość kołowa, cp0 - faza początkowa
Faza początków cp„ określa stan ruchu w chwili t = 0 i jest obrany w sposób dowolny.
Obierając np. cp„ = 0 przyjmujemy, że w chwili t = 0 punkt drgający przechodzi przez położenie równowagi na stronę wychyleń dodatnich. Fazę wyrażamy w jednostkach kątowych (stopniach lub radianach). Przykładowy wykres ruchu harmonicznego z zaznaczeniem niektórych faz przedstawia rysunek.