Omów badanie właściwości i rozstrzyganie sporów’ o w łaściwość.
Sąd ma obowiązek badania swojej właściwości z urzędu i w każdym czasie W razie stwierdzenia niewłaściwości sąd przekazuje sprawę sądowi właściwemu lub innemu organowi (art. 35 § 1 k.p.k.).
Obowiązek ten dotyczy każdego momentu rozpoznawania sprawy, z tym zastrzeżeniem, że stwierdzenie niewłaściwości miejscowej lub rzeczowej przez sąd wyższego rzędu uzasadnia przekazanie sprawy tylko w razie konieczności odroczenia rozprawy (art.. 35 § 2 k.p.k.). Jeżeli rozprawa nie zostanie odroczona, a wyrok wyda sąd niewłaściwy rzeczowo ale wyższego rzędu (wojewódzki zamiast rejonowego) lub niewłaściwy miejscowo me stanowi to uchybienia procesowego.
Spór kompetencyjny przewidziany w ustawie dotyczyć może tylko i wyłącznie właściwości miejscowej. Nie może być sporu o właściwość rzeczową. Ustawa określa zasady właściwości rzeczowej sądu i stanowi regułę, ze sąd wyższego rzędu może rozpoznać każdą sprawę. Również właściwość funkcjonalna sądów jest ściśle ustalona w przepisach ustawy. Nie może być sporu pomiędzy sądem powszechnym i wojskowym, gdyż jeżeli sąd wojskowy przekaże sprawę sądowi powszechnemu lub me przyjmie sprawy mu przekazanej przez sąd powszechny, sprawę rozpoznaje sąd powszechny (art. 39 k.p.k ).
Spór pomiędzy sądami może być: pozytywny - kiedy kilka sądów chce w tej sprawie orzekać i spór negatywny - kiedy kilka sądów uznaje się niewłaściwymi (co występuje częściej w praktyce). Spór wszczyna sąd, który nie przyjmuje przekazanej mu sprawy, przez inny sąd.