69857

Przedstaw istotę przesłanki „społeczna szkodliwość czynu jest znikoma” oraz omów możliwości odmowy wszczęcia lub umorzenia postępowania przygotowawczego w oparciu o tą przesłankę w zależności od określonego stanu faktycznego

Znikoma społeczna szkodliwość czynu, wyodrębniona jako przesłanka w art. 17 § 1 pkt 3, powoduje zawsze umorzenie postępowania, nawet gdy zostanie stwierdzona (ujawniona) po otwarciu przewodu sądowego (art. 414 § 1 zd. I), mimo że oznacza meprzestępność czynu (art 1 § 2 kk: Nie stanowi przestępstwa czyn zabroniony, którego społeczna szkodliwość jest znikoma). Takie rozwiązanie, wyłączające w tym wypadku uniewinnienie, przyjęte było już w kpk 1969 r. i uznawano je za niezbyt konsekwentne, lecz podyktowane ciśnieniem praktyki oraz chęcią innego potraktowania w postępowaniu karnym czynu, który formalnie wypełnia znamiona przestępstwa, a także jest - choć w stopniu tylko znikomym - społecznie negatywny. Do decyzji wynikających ze stwierdzenia tej negatywnej przesłanki we wcześniejszych fazach biegu sprawy odnoszą się te same przepisy, które zostały wskazane w odniesieniu do przesłanki poprzedniej.

Umorzenie postępowania na omawianej podstawie uzasadnione jest tylko wówczas, gdy w konkretnej sprawie jest niewątpliwe, że oskarżony popełnił czyn zabroniony i że czyn ten jest rzeczywiście znikomo społecznie szkodliwy. Nie jest ono zatem dopuszczalne w wypadku, gdy zebrane dowody me mają jednoznacznej wymowy, gdy więc dokonanie trafnych ustaleń faktycznych, co do istotnych okoliczności, wymaga gruntownego zbadania, wielostronnej analizy oraz wnikliwej i krytycznej oceny materiału dowodowego.