70063

—    domniemania prawne można podzielić na:

*    domniemania co do faktu —* gdy wnioskiem/przesłanką domniemania jest zjawisko przebiegające w przyrodzie (np. art. 9 kc);

*    domniemania co do prawa —► gdy wmoskiem/przesłanką domniemania jest prawo lub stosunek prawny (np. art. 197, 341 kc);

—► podział ten nie ma znaczenia prawnego;

—    DOPUSZCZALNOŚĆ PRZECIWDOWODU —> art. 234 kpc — domniemania ustanowione przez prawo mogą być obalone ilekroć ustaw^fa tego nie wyłącza;

*    dot. to wniosku domniemania, a nie przesłanki domniemania, przeciwko której zawsze może być prowadzony przeciwdowód;

—    domniemania prawne można podzielić na:

*    domniemania prawne zwykłe (wzruszalne, praesumptio iuris tantum) —► dopuszczalne jest bez ograniczeń prowadzenie przeciwdowodu;

*    domniemania prawne kwalifikowane —► gdy szczególne normy prawne przewidują różnego rodzaju ograniczenia dopuszczalności dowodu przeciwnego (np. art. 62 § 3, art. 63-71 kro).

—    domniemania niewTCiiszalne (niezbite, praesumptio iuris ac de lure, praesumptio irretregabilis) —* gdy przepisy zakazująw określonych sytuacjach prowadzenia jakiegokolwiek dowodu przeciwnego (np. art 3 i 5 ust o ks. wiecz. i lup.) —» tradycyjnie uważane za domniemania prawne, ale obecme niektórzy autorzy uważają że są to szczgólnego rodzaju domniemania określające wiążącą moc orzeczeń;

—    domniemania wprowadzają wyjątki od zasady w art. 6 kc —> ale niektórzy autorzy uważają, że z punktu widzenia matenalnoprawnego domniemania nie zmieniają tej reguły, ale tylko ułatwiają ustalenie doniosłego dla sprawy faktu, gdyż nadal negatywne konsekwencje ponosi ten, kto wywodzi z faktu skutki prawne;

— podobna funkcja —► zwroty zawierające zastrzeżenie „chyba że” —► zwykle interpretuje się je jako przerzucenie dowodu na urną stronę, ale ich sens wg niektórych można tłumaczyć jako domniemania prawne wyrażone inną formułą językową;

*    np. art 431 „Kto zwierzę chowa albo się nim posługuje, obowiązany jest do naprawienia wyrządzonej przez nie szkody, chyba że ani on, aiu osoba, za którą ponosi odpowiedzialność, me ponoszą winy” = „Jeżeli zwierzę wyrządziło szkodę, domniemywa się, że winę w nadzorze ponosi ten, kto je chowa lub się mm posługuje”

—    służą one realizacji cennych wartości, jak ochrona dziecka, spójność rodziny, bezpieczeństwo obrotu;

Domniemanie dobrej wiary’ (art. 7 kc)

—    „jeżeli ustawa uzależnia skutki prawne do dobrej lub złej wiary, domniemywa się istnienie dobrej wiary” — np. art. 174,169 § 1 kc, art 6 usL o ks. wiecz. i hip.;

—    podział na dobrą i złąwiarę - wyczerpujący i rozłączny (=logiczny);

—    stany psychiczne osoby odnoszące się do jej wiedzy o istnieniu jakiegoś stosunku prawnego lub wynikającego z niego prawa podmiotowego:

*    dobra wiara to błędne, usprawiedliwione przekonanie o tym, że przysługuje jakieś prawo podmiotowe;

*    zła wiara gdy wie, że określone prawo nie przysługuje, albo me wie, lecz wiedzieć o tym powinien;

—► jaka staranność? —* me da się jednolicie określić, na co zwrócił uwagę też SN (mim