70901

2

•    Stosunek do bezprawia i cierpienia

•    Symbolizacja doświadczeń wspólnotowych, możliwość solidarności

•    Funkcja kosmizacji świata - uzasadnienie świata jednoczącą zasadę

2. Stanowiska dot. Przebiegu procesów zmian religijności i przyczyn tego stanu

a)    żyjemy w ślecie, który odizolował się od religii, świadomość nowoczesnego społeczeństwa i świadomość nowoczesnej religii dryfuje w odmiennych kierunkach (wiara bez przynależności, przynależność do wiary), pluralizacja - religia to jedna z ofert, zsekularyzowane oblicze nowoczesnego społeczeństwa, dechrystianizacja.

b)    Kryzys świadomości nowoczesnej, rozczarowanie racjonalizmem społeczeństwem industrialnym pozwala diagnozować świat jako stojący na progu zmian relacji między rei a spoi - zjawiska reprywatyzacji religii, fundamentalizacji (nowe ruchy religijne, poszukiwania duchowe, pozamaterialne). Zjawisko przyjmowania przez religię ról publicznych, instrumentalizacja religii dla celów politycznych, osoby definiujące się jako religijne uważają, że świat społeczny nie powinien być różny od tego projektowanego przez religię (fundamentalizm, buddyzm), rewitalizacja misji cywilizacyjnych religii (buddyzm, islam, hinduizm, konfucjanizm).

Paradygmat sekularyzacji: SEKULARYZACJA: hasło przy okazji nawoływania do wojen religijnych, jako zabieranie ziemi kościoła przez państwo, powrót do życia świeckiego osoby duchowej, wymiar pojęcia był opisowy i nie wartościujący, obecnie ten termin ma inne znaczenie - sekularyzacja miał często ideologiczne zabarwienie. Sekularyzm - wyzwalanie się świata spod władzy kościoła (sens pozytywny). Sekularyzm = dechrystianizacja, dążenie do pogaństwa (sens negatywny).

Po II WŚ - grupa teologów protestanckich obwieściła, że sekularyzacja to realizacja fundamentalnych zasad chrześcijaństwa

Termin sekularyzacji odnosi się do empirycznie uchwytnych procesów - proces dzięki któremu segmenty kultury i społeczeństwa wyzwalają się spod dominacji instytucji i symboli religijnych, wycofanie, emigracja kościoła za stref, które kiedyś podlegały jego kontroli, (rozdział kościoła od państwa, uniezależnienie nauki), zanikanie treści religijnych w literaturze, sztuce, rozwój świeckiej dziedziny.

-    sekularyzacja świadomości - co raz więcej jednostek patrzy na świat i interpretuje życie bez interpretacji religijnej (sekularyzacja od strony subiektywnej)

-    teza o sekularyzacji pozwala opisywać religię w nowoczesnym społeczeństwie, od rewolucji francuskiej kościoły traciły dominujący wpływ.

24. 10. 05

-    krytyka teorii sekularyzacji - lata 80-te, propozycja zastąpienia jej prywatyzacją i innymi paradygmatami

-    sekularyzacja - kurczenie się transcendencji, religijności

Pierwsze teorie sekularyzacji miały określić los religii w społeczeństwie w okresie zmian, późniejsze teorie (lata 50, 60) wskazywały na kryzys kościoła, chciały wyjaśnić dlaczego religia chrześcijańska zaczęła zanikać, religia traktowana jako fakt społeczny - zinstytucjonalizowane zachowania i idee religijne,

Proces patologii religii przy kurczeniu się oddziaływania kościoła, próżnia po nim nie została wypełniona -> społeczeństwo areligijne.

Badania empiryczne wykazały, że kościół nie jednoczy już społeczeństwa, wystąpiło zjawisko przemieszczenia się religii, zmieniła się forma społeczna religii, kurczenie się transcendencji, przejście do sfeiy prywatnej, człowiek już nie poszukuje sensu śwata w świętym kosmosie (czyli poprzez znaczenia i wyobrażenia, które mają źródło doktrynie jakiegoś kościoła) taki system człowiek tworzy sam odwołując się do wolności:

Lepsze paradygmaty:

-    indywidualizacja

-    prywatyzacja

-    pluralizacja wskazują na zachowania poszczególnych jednostek