72092

stosowanym do wykonywania zaczynów, zapraw, betonów, gotowych wyrobów w postaci drobnowymiarowych elementów.

W przypadku wapna brak dokładnych danych, co do miejsca i początku jego stosowania na potrzeby budownictwa. Spoiwa wapienne spotyka się w budowlach Babilonu (605-562 r. p.n.e.). Z okresu 243-149 r. p.n.e. są znane receptury zapraw wapiennych i metod prymitywnej produkcji wapna palonego. Rzeczywiste procesy zachodzące podczas wypalania wapna nie były znane do czasu odkrycia tlenku wapnia przez J. Blacka w latach sześćdziesiątych XVIIIw. W Polsce opisy metod produkcji wapna datują się od opisu Louisa Gay-Lussaca w 1836 r. Natomiast pierwsze budowle wzniesione przy użyciu zapraw wapiennych pochodzą z X w. (rotunda na Wawelu w Krakowie).

Początki produkcji spoiw hydraulicznych sięgają XVIII w., kiedy zaczęto w sposób świadomy stosować dodatki hydrauliczne (wodotrwałe) do zapraw wapiennych. Pierwszy cement wynalazł Anglik Joseph Aspen, który w 1824 r. uzyskał patent na jego wyrób. Spoiwo to nazwano cementem portlandzkim. Spoiwa hydrauliczne należą do podstawowych materiałów budowlanych. Charakteryzują się cechami technicznymi, które umożliwiają stosowanie ich w budownictwie w bardzo szerokim zakresie.

3. Charakterystyka spoiw

Spojwagjpspwej anhydrytowe

Spoiwa gipsowe i anhydrytowe są to materiały wiążące, otrzymywane z naturalnych siarczanów wapniowych występujących w przyrodzie w postaci kamienia gipsowego (CaS04*2Hj0) i anhydrytu (CaS0₄). Produkcja tych spoiw polega głównie na obróbce termicznej kamienia gipsowego lub anhydrytu.

Spoiwa gipsowe szybko wiążące otrzymuje się w prażarkach w niskich temperaturach (135 - 230°C). Surowcem jest mączka gipsowa. Podczas wypalania zachodzi proces odwodnienia według reakcji

CaS04*2H,0 --> CaS04*l/2H>0 + 3/2H,0

Produkt tej reakcji CaS04*l/2Hj0 występuje w dwóch odmianach (alfa) i (beta). Odmiany te wykazują istotne różnice rozpuszczalności, czasu wiązania i wytrzymałości.

2