8344044031

28

1. MATERIAŁY KONSTRUKCYJNE STOSOWANE DO WYKONYWANIA...

Żelazostopy - stopy przejściowe zawierające pewne ilości żelaza oraz pierwiastki należące do metali nieżelaznych bądź półmetali (np. krzem, mangan, chrom). Stosowane są w hutnictwie jako dodatki do produkcji stali. Wprowadzenie pierwiastków stopowych za pomocą żelazostopów poprawia właściwości stali, jak np. wytrzymałość na rozciąganie, odporność na ścieranie i korozję. Zwykle w żelazostopach zawartość żelaza jest mniejsza niż pozostałych składników.

Staliwo - stop żelaza z węglem i innymi dodatkami stopowymi zawierający do około 2% węgla, odlany w formy odlewnicze i niepoddany obróbce plastycznej. Własności mechaniczne staliwa są nieco niższe niż własności stali o takim samym składzie po obróbce plastycznej. Stop ten nadaje się do obróbki plastycznej, a jego odmiany o zawartości węgla poniżej 0,25% charakteryzują się dobrą spawalnością.

Żeliwo - stop żelaza z węglem, zawierający 2,5-4,5% C oraz inne pierwiastki (Si, Mn, P, S), przeznaczony do wykonywania części maszyn, urządzeń przemysłowych i wyrobów codziennego użytku przez odlewanie. Jest materiałem kruchym, nienadającym się do obróbki plastycznej.

Metal nieżelazny technicznej czystości - metal nieżelazny o zawartości zanieczyszczeń właściwej dla sposobu jego wytwarzania, otrzymywany i oczyszczany metodami metalurgicznymi. Maksymalna zawartość zanieczyszczeń i minimalna zawartość metalu określona jest normą.

Metal surowy - metal otrzymywany z surowców metalonośnych lub surowców wtórnych w procesie hutniczym, chemicznym lub w wyniku elektrolizy.

Metal rafinowany - metal otrzymywany z metalu surowego, odpadów lub złomów, oczyszczony w procesie elektrorafinacji, rektyfikacji i rafinacji ogniowej albo chemicznej.

Metal przetopiony - metal otrzymywany przez przetopienie metalu surowego lub rafinowanego, odpadów albo złomów metalicznych.

Stop metalu nieżelaznego - stop, w którym metalem podstawowym jest metal nieżelazny.

Ceramiki i szkła

Materiały ceramiczne są wytwarzane przez spiekanie w wysokich temperaturach czystych związków (otrzymanych syntetycznie), takich jak tlenki, azotki czy węgliki - bez udziału fazy szklistej (amorficznej) lub z jej niewielkim udziałem.

Ceramiki i szkła są odporne na działanie obciążeń ściskających, odznaczają się dużą sztywnością, twardością i odpornością na ścieranie, ale są kruche. Mają dobrą odporność korozyjną na agresywne czynniki środowiska oraz działanie wysokich temperatur. Są też dobrymi izolatorami ciepła i elektryczności (niektóre materiały ceramiczne wykazują właściwości półprzewodnikowe).

Polimery

Polimery charakteryzują się względnie niewielką wytrzymałością mechaniczną, dużą giętkością i odkształcalnością (np. elastomery). Mają tendencję do pełzania pod wpływem stale działającego obciążenia, nawet w temperaturze pokojowej. Na właściwości polimerów duży wpływ ma temperatura - wykonane z nich elementy nie mogą pracować w temperaturach wyższych od 200°C. Są odporne na korozję i odznaczają się niskimi wartościami współczynnika tarcia. Mają właściwości izolacyjne zarówno elektryczne, jak i cieplne. Wykorzystuje się je do wykonywania wyrobów o skomplikowanych kształtach. Polimery termoplastyczne są ciągliwe, natomiast termoutwardzalne — kruche.