Kara śmierci. Kara śmierci znajdowała się w katalogu kar przewidzianych w KK w 1969 r.. ale szafować nią usatwodawca specjalnie nie mógł. bo PRL podpisała oenzetowskie Pakty Praw Politycznych i w związku z tym kara śmierci dotyczyła jedynie ciężkich przestępstw (przy czym za takowe ówczesny ustawodawca uznał kwalifikowany rozbój, sabotaż czy czynna napaść na funkcjonariusza publicznego lub działacza politycznego), nie mogła być wykonywana na osobach niepełnoletnich i kobietach w ciąży a jej orzeczenie wiązało się z obowiązkowym wszczęciem postępowania w przedmiocie ułaskawienia. Karę śmierci orzekano jedynie w przypadku najcięższych zabójstw (sąd nie korzystał z niej. gdy miał do czynienia z sabotażystami i aferzystami, mimo. ze mógł i przed wejściem w życie KK z 1969 r zdarzały się takie przypadki), przeciętnie zdarzało się od kilku do dwudziestu liku podobnych wyroków. Kara śmierci była krytykowana przez uczonych kamistów. a orzecznictwo SN był opierało się na założeniu, że dla jej zastosowania konieczna jest bardzo duża społeczna szkodliwość czynu oraz nie rokująca poprawy demoralizacja u jego sprawcy. Moratorium. Od 1988 r rozpoczęło się faktyczne moratorium na krę śmierci (SN konsekwentnie obniżał wyroki śmierci do dożywotniego pozbawienia wolności lub 25 lat pozbawienia wolności), w 1995 r. zostało wprowadzone moratorium faktyczne zawieszające wykonywanie kary śmierci na okres lat 5. Abolicją. W1997 r. uchwalony został nowy kodeks, już bez kary śmierci. W międzyczasie Polska rozpoczęła starania o członkostwo w Unii Europejskiej i została przyjęta do Rady Europy, co przyspieszyło proces abolicji kary śmierci z polskiego systemu prawa karnego (obie instytucje jej nie pochwalają, o czym świadczy Europejska Konwencja Praw Człowieka i projekty unijnego Corpus luris). W uzasadnieniu do projektu KK jego twórcy wyrazili obowiązujące aktualnie w doktrynie stanowisko dotyczące kary śmierci - chodzi o to. że nie da się ona pogodzić z konstytucyjną zasadą osobowej godności człowieka ani z obowiązującym współcześnie systemem wartości; ponadto badania statystyczne wykazały, że nie odstrasza skutecznie od popełniania przestępstw a jeśli chodzi o bezpieczeństwo społeczeństwa i społeczne poczucie sprawiedliwości, to w równym stopniu czyni im zadość kara dożywotniego pozbawienia wolności Dyskusja o przywróceniu kary wolności. Regularnie (osobliwie przed każdymi wyborami parlamentarnymi) w społecznej dyskusji powraca temat przywrócenia kary śmierci. Najgłośniej żada tego tłum zgromadzony za żółto-niebieskimi szlabanami w programie .Pod napięciem': nastoletni aktywiści różnych partii politycznych oraz ofiary szczególnie ciężkich przestępstw i ich rodziny. Za każdym razem przytacza sie ten sam katalog argumentów. Argumenty przeciw 1. Najwyższa prawna i moralna wartość życia, sprzeczność zabijania w majestacie prawa z zasadą humanizmu i negatywny wpływ na kulturę społeczną: 2 Nieodwracalność (bardzo krepująca sytuacja, gdy okaże się. ze np. sad dopuścił się pomyłki); 3 Nieużyteczność (badania wykazują, że kara śmierci nijak się ma do zagrożenie najcięższą przestępsczoscią ). Agrumenty za: 1. Tylko kara śmierci zapewnia urzeczywistnienie zasady sprawiedliwości w przypadku przestępstw przeciwko życiu; 2. Kara śmierci ma bardzo silny ładunek odstraszający, a zatem jest skutecznym narzędziem społecznej obrony przed przestępstwami, 3 Większość opinii publicznej jest za przywróceniem kary śmierci (a w każdym razie .kara śmierci' dobrze się skanduje w tłumie). Dyskusja jest przy tym dość jałowa, bo wszystkie podane wyżej argumenty dają się podważyć
'bo mało który przestępca myśł o karze; zna kom & większość sędzi, Że jej uniknę (gdyby było inaae], ne popełnialiby przestępstw,
ofcourse).