Zaburzenia w zachowaniu wg ICD-10
✓ Zaburzenia zachowania oznaczone w ICD-10 kodem F91 to powtarzające się, uporczywe, aspołeczne, agresywne i buntownicze zachowania. Zachowania takie prowadzą do poważnego naruszenia adekwatnych dla wieku oczekiwań społecznych. Aby zdiagnozować takie zachowanie jako zaburzenie muszą one być czymś więcej niż zwykłą dziecięcą złośliwością i młodzieńczym buntem oraz mieć względnie trwały charakter (trwać co najmniej 6 miesięcy i dłużej). Są poważnym problemem wychowawczym. Zaburzenia zachowania mogą prowadzić do dyssocjalnego zaburzenia osobowości.
✓ Zaburzenia zachowania są często powiązane ze szkodliwym wpływem środowiska psychospołecznego, niewłaściwymi relacjami rodzinnymi i niepowodzeniami szkolnymi. Występują statystycznie częściej u chłopców niż u dziewcząt. W ICD-10 podkreśla się, że synonimiczne rozumienie zaburzeń zachowania i zaburzeń emocjonalnych nie znajduje potwierdzenia naukowego. Istnieją naukowo udokumentowane dowody na to, że zaburzenia w zachowaniu i zaburzenia emocjonalne stanowią dwie odrębne kategorie kliniczne. Różnice są między nimi bardzo wyraźne i potwierdzone empirycznie. Mniej wyraźne są natomiast różnice między zaburzeniami zachowania a hiperaktywnością. w tym wypadku mamy często do czynienia ze współistnieniem.
ICD-10 F91
Wg ICD-10 w celu stwierdzenia obecności zaburzeń w zachowaniu i odróżnieniu ich od zaburzeń emocjonalnych należy uwzględnić następujące symptomy:
- częste uczestnictwo w bójkach lub notoryczne dokuczanie innym
- okrucieństwo wobec ludzi i zwierząt
- zachowania prowokacyjno-buntownicze
- przejawianie trwałego nieposłuszeństwa
- niszczenie własności (wandalizm)
- podpalenia
- kradzieże
- notoryczne kłamanie i oszukiwanie
- wagarowanie
- ucieczki z domu rodzinnego
- niezwykle silne i częste napady gniewu i złości
W podręczniku ICD-10 podkreśla się, że każda z zaprezentowanych kategorii zachowań może być uznana za CD w sytuacji, gdy nasilenie determinacyjnego zachowania jest znaczne i trwa dłużej niż 6 miesięcy. Pojedyncze czyny dyssocjalne nie stanowią podstawy identyfikacji z CD.
Nie można rozpoznać zab. w zach., gdy są wynikiem schizofrenii, manii, autyzmu wczcsnodziccięcego, zaburzeń hipcrkinctycznych oraz depresji. Mając na uwadze problem współistnienia podkreśla się, że zaburzeniom zachowania mogą towarzyszyć nadaktywność i rozprasza!ność uwagi, niska samoocena, labilność emocjonalna.