Syndrom oddechowy u noworodków /RDS/. rola surfaktantu Siirfaktant - jest lipidowym czynnikiem zmniejszającym napięcie powierzchniowe (mieszaniną dipalmitylolecytyny, dipalmitylo-fosfatydylocholiny, innych lipidów i białek). Jesl wytwarzany przez komórki nabłonkowe pęcherzyków płucnych typu II.
Rola surfanktantu:
1. zmniejsza napięcie powierzchniowe (20-30x), co zapobiega zapadaniu się pęcherzyków -zmniejsza podatność płuc
-zmniejsza pracę oddechową
-ułatwia otwarcie zapadniętych drobnych dróg oddechowych i pęcherzyków płucnych
2. stabilizuje średnicę poszczególnych pęcherzyków płucnych przy różnych objętościach wypełniającego ich gazu. Pozawala na współistnienie pęcherzyków o zróżnicowanej średnicy i zapobiega powstawaniu gradientu ciśnień między takimi pęcherzykami.
3. zmniejsza siły retrakcji płuc
4. zmniejsza opory oddechowe w drogach oddechowych
5. działanie przeciw obrzękowe
6. obrona przed patogenami infekcyjnymi
7. bierze udział w utrzymaniu suchości pęcherzyków, zapobiegając przechodzeniu płynu do światła pęcherzyków płucnych
Zespół ostrej niewydolności oddechowej u niemowląt (IRDS, zespół błon szklistych).
Jest groźna chorobą płuc, rozwijającą się u noworodków urodzonych przed wykształceniem w pełni dojrzałego systemu wytwarzania surfaktantu. Napięcie powierzchniowe w płucach u takich noworodków jest wysokie i w wielu partiach płuc pęcherzyki są zapadnięte (niedodma). Dodatkowym czynnikiem w IRDS jest zastój płynu w płucach.