77515

Dr. Rafał Matera

Międzynarodowe Stosunki Polityczne

Wykład IX - Prawo międzynarodowe i jego regulacje 3. Geneza, cele i zasady ONZ:

Droga do ONZ:

>    Karta Atlantycka - sierpień 1941

>    Deklaracja NZ - styczeń 1942

>    pierwsze porozumienie „wielkiej trójki" - październik 1943

>    spotkanie czterech mocarstw w Dumbarton Oaks - wrzesień 1944

>    konferencja „wielkiej trójki" w Jałcie - luty 1945

Cele ONZ (wg Artykułu 1 Karty NZ):

•    utrzymanie m-owego pokoju i bezpieczeństwa (ochrona przyszłych pokoleń od wojny) oraz stosowanie w tym celu skutecznych środków zbiorowych;

•    rozwijanie między narodami przyjaznych stosunków opartych na poszanowaniu zasady równouprawnienia i samostanowienia narodów;

•    rozwiązywanie m-owych problemów społecznych, ekonomicznych, kulturalnych i humanitarnych oraz zabieganie o poszanowanie praw człowieka;

•    uzgadnianie działań państw zmierzających do powyższych celów.

Zasady ONZ (wg Artykułu 2 Karty NZ):

•    suwerenna równość wszystkich członków;

•    wykonywanie w dobrej wierze zobowiązań przyjętych zgodnie z kartą;

•    załatwianie sporów m-owych środkami pokojowymi;

•    powstrzymywanie w SM groźby użycia siły (przeciw integralności terytorialnej i niezawisłości politycznej);

•    polityka powstrzymywania przed pomocą państwu objętemu sankcjami organizacji;

•    zapewnienie poszanowania zasad Karty NZ, również państwom nieczłonkowskim;

•    nieingerowanie w sprawy należące do kompetencji wewnętrznej państw (z wyjątkiem działań w związku z naruszeniem pokoju czy agresji kraju).

Główne organy ONZ:

•    ZGROMADZENIE OGÓLNE

•    RADA BEZPIECZEŃSTWA

•    RADA GOSPODARCZO-SPOŁECZNA (ECOSOC)

•    RADA POWIERNICZA

•    MIĘDZYNARODOWY TRYBUNAŁ SPRAWIEDLIWOŚCI

•    SEKRETARIAT

Plus agendy i organy wyspecjalizowane: ILO, FAO, WHO, UNESCO, IMF, WB.

Podstawowe dziedziny działalności ONZ:

•    bezpieczeństwo międzynarodowe, operacje w celu utrzymywania pokoju

•    rozbrojenie

•    problematyka gospodarcza

•    kwestie społeczne, humanitarne i ochrony środowiska

•    stopniowy rozwój kodyfikacji prawa