Dr. Rafał Matera
Międzynarodowe Stosunki Polityczne
Wykład II - Międzynarodowe stosunki polityczne w czasach nowożytnych
• deklaracja Narodów Zjednoczonych w Waszyngtonie. 26 krajów gotowe do walki z faszyzmem (styczeń 1942)
• konferencja w Teheranie wielkiej trójki (XI-XII1943)
• konferencja ekonomiczna w Bretton Woods (lipiec 1944)
• konferencja w Dumbarton Oaks (VII-IX 1944)
• konferencja wielkiej trójki w Jałcie (luty 1945)
• konferencja Narodów Zjednoczonych w San Francisco (IV-V1945)
• konferencja wielkiej trójki w Poczdamie (VII-VIII1945)
5. Zimna wojna (1945 -1989):
Zimna wojna • stan napięcia oraz rywalizacji ideologicznej i politycznej pomiędzy Związkiem Radzieckim a autorytarnymi państwami socjalistycznymi uzależnionymi od ZSRR, a demokratycznymi państwami kapitalistycznymi pod przywództwem Stanów Zjednoczonych.
Przełomowe momenty w szczytowym okresie zimnej wojny:
• doktryna powstrzymywania 1946 (miała na celu powstrzymywanie wzrostu wpływów ZSRR)
• doktryna Trumana 1947 (doktryna głosiła że USA powinno pomagać narodom, które przeciwstawiają się presji zewnętrznej lub próbom przejęcia siłą władzy nad nimi)
• plan Marshalla 1948 (pan USA mający na celu odbudowanie gospodarek krajów Europy Zachodniej po II wojnie światowej)
• powstanie NATO 1949
• podział Niemiec 1949
• powstanie RWPG 1949 (Rada Wzajemnej Pomocy Gospodarczej)
• uruchomienie procesu integracyjnego w Europie 1948-51
• wojna w Korei 1950-53
• śmierć Stalina 1953
• powołanie Układu Warszawskiego 1955 (sojusz polityczno - wojskowy państw Europy środkowej i Wschodniej pozostających pod wpływem Związku Radzieckiego)
• konferencja w Genewie 1955 (spotkanie szefów rządów: Stanów Zjednoczonych, Związku Radzieckiego, Wielkiej Brytanii i Francji. Miało doprowadzić do końca zimnej wojny)
6. Wydarzenia o przełomowym charakterze dla stosunków międzynarodowych w latach 1956-1989:
• inwazja radziecka na Węgry 1956
• kryzys sueski 1956 (militarna agresja Wielkiej Brytanii, Francji i Izraela na Egipt. Decyzja poprzedzona decyzją Egiptu o nacjonalizacji Kanału Sueskiego)
• kryzys berliński 1961 (rządy ZSRR, Wielkiej Brytanii, Francji przejęły zwierzchnią władzę nad terytorium Niemiec dzieląc je na cztery strefy okupacyjne)
• kryzys kubański, karaibski lub rakietowy 1962
• interwencja amerykańska w Wietnamie 1965-1973
• interwencja radziecka w Czechosłowacji 1968
• podpisanie układu SALT I 1971 (pierwszy z układów o ograniczeniu zbrojeń strategicznych, podpisany między USA a ZSRR w Moskwie)
• podpisanie aktu końcowego KBWE w Helsinkach 1975 (Konferencja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie)
• agresja radziecka na Afganistan 1979
• wojna argentyńsko-brytyjska 1982