77564

Dr. Jarosław Marczak Finanse

Wykład IV-Finanse lokalne

Finanse lokalne - obejmują procesy związane z gromadzeniem środków publicznych oraz ich rozdysponowaniem. Są to zasoby i środki pieniężne oraz operacje finansowe polegające na gromadzeniu dochodów własnych i wyrównawczych oraz przychodów, a także dokonywaniu wydatków i rozchodów przez jednostki samorządu terytorialnego w cełu sfinansowania zadań własnych i zleconych im przez państwo.

Możemy wyodrębnić 3 segmenty władz:

-    lokalny-gminy, powiaty

-    regionalny - samorządy wojewódzkie

-    rządowy - administracja centralna

Każdy z nich osiąga własne cele i realizuje własne zadania.

1.    Prawa nadane gminom:

-    osobowość prawna

-    wyposażenie w majątek

-    możliwość otrzymywania dochodów o charakterze publiczno - prawnym

2.    Główne zadania finansów lokalnych:

-    świadczenia usług ze sfery użyteczności publicznej, które zaspokajają potrzebę członków danej społeczności samorządowej (oświata, służba zdrowia, pomoc społeczna)

-    segment regionalny dba o gospodarkę i rozwój cywilizacyjny regionu oraz funkcjonujące na danym terenie podmioty gospodarcze (stwarza miejsca pracy, szkoły ponadgimnazjalne, ochrona zdrowia, drogi)

3.    Elementy dochodów gmin:

-    dochody podatkowe

-    dochody z majątku gminy (dzierżawa, najem) opłaty (skarbowe, targowe, miejscowe)

4.    Wydatki jednostek terytorialnych:

wydatki majątkowe - inwestycje

-    wydatki bieżące - wydatki na wynagrodzenia, na obsługę długu publicznego, dotacje, pochodne z wynagrodzeń

5.    Dochody jednostek terytorialnych:

-    dochody własne - podatek dochodowy od osób fizycznych i prawnych, podatek od nieruchomości

-    subwencje ogólne

-    dotacje

Subwencje - przekazywany z budżetu państwa dochód uzupełniający dochody budżetu gmin, powiatów i samorządów wojewódzkich. Funkcje:

>    instrument i gwarancja sfinansowania zadań oświatowych

>    służy do wyrównywania dyspozycji dochodów między jednostkami samorządu terytorialnego

Dotacje - rozliczenia i wydatki budżetowe, które podlegają szczególnym zasadą. Są przeznaczone m.in. na:

>    finansowanie lub dofinansowanie zadań z zakresu administracji rządowej

>    zadania własne

5.    Dochody państwa:

-    dochody podatkowe i niepodatkowe (podatki pośrednie, dywidendy, podatek od osób fizycznych i prawnych) środki z UE i innych źródeł nie podlegające zwrotowi

6.    Wydatki państwa:

różne rozliczenia

-    obsługo długu publicznego

-    obowiązkowe ubezpieczenia społeczne obrona narodowa