81348

5. Można wskazać na pewne cechy charakterystyczne:

•    Korporacyjne/ zrzeszeniowy charakter samorządu uzyskują prawo do zarządzania swoimi sprawami

•    Obligatoryjny charakter/ obowiązkowy charakter -> obowiązek przynależności, członkiem samorządu staje się z mocy ustawy, są ustawowe wyjątki np. samorząd gospodarczy, izby gospodarcze, swoboda działalności gospodarczej-> jeśli nie ma tego obowiązku to mamy do czynienia ze swoistego rodzajem stowarzyszeniem

•    Samodzielność wykonuje swoje zadania sam, sprawuje się nadzór, który jest ograniczony z przepisów prawa

•    Odrębna osobowość prawna - wynika z istoty samorządu

•    Odrębność majątkowa

•    Wykonywanie funkcji administracji publicznej

MODEL SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO I JEGO CECHY CHARAKTERYSTYCZNE:

a)    Model został przyjęty w wyniku 2 etapowych reform (I etap -> samorząd gminny, rok 1990. II etap rok 1998 -> ustawa o samorządzie powiatu i województwa). Samorząd został przyjęty na wzór II RP.

b)    Zastosowano jednolitość rozwiązań-^ nie rozróżnia się gmin wiejskich i miejskich, każda jednostka, która ma status gminy ma takie same zdania i kompetencje. Oczywiście są wyjątki: gminy uzdrowiskowe, gmina miasta Warszawa, gminy, które maja status miasta.

c)    Trójstopniowość -> mamy 3 szczeble, przy czym nie oznacza hierarchicznego podporządkowania względem siebie

d)    Szeroko decentralizacja

e)    Zagwarantowanie samodzielności i ochrony prawnej (wynikają z ustaw szczególnych)

f)    ograniczenie nadzoru -> sprawowany nadzór weryfikacyjny, ograniczony do kryterium legalności

g)    niezdecydowanie w przedmiocie organu wykonawczego -> w kontekście relacji miedzy organem stanowiącym a wykonawczym

h)    europejski model jako podstawowy model decentralizacja: dualizm administracji terytorialnej (współistnienie co najmniej na jednym, na wyższym szczeblu organów administracji rządowej i organów administracji samorządowej)występowanie 2 organów: stanowiącego, który pochodzi z wyboru oraz organu wykonawczego; funkcjonowanie nadzoru nad działalnością samorządu terytorialnego, który organicznyjest do legalności

Zadania jednostek samorządu terytorialnego:

na podstawie zasady pomocniczości -> subsydiarność -> preambuła służy ona umacnianiu uprawnień obywateli i ich wspólnot,-> w doktrynie odwołuje się do kościoła katolickiego 2 płaszczyzny zasady:

a)    zidentyfikowanie zadań, które są właściwe danemu miejscu i czasowi->podstawa do określenia: istoty zadań publicznych ( czym jest zadanie publiczne); podział zadań pomiędzy państwo a samorząd; dokonujemy podziału zadań pomiędzy poszczególne szczeble samorządu i aparatu państwowego; określenie zasada wykonywania tych zadań publicznych

b)    zadania wykonywać na jak najniższy szczeblu, jak najbliżej obywatela -> znajduję wyraz w licznych przepisach Konstytucji ( art. 16,163,164 (domniemanie kompetencji zadań gminy) 167 ( za wszystkimi zadaniami muszą iść środki finansowe)

zasada samodzielności -> swoboda działania w każdej sprawie, która nie została wyłączona spod kompetencji, która nie wchodzi w zakres kompetencji innych organów władzy. Ograniczenia są możliwe, będą występować na podstawie i w granicach prawa. Oznacza swobodę decydowania w przedmiocie administracji wewnętrznej (statut). Wykonuje zadania we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność. Samodzielność finansowa, powinna się nam kojarzyć z niezależnością samorządu od innych organów. Przyznanie jednostkom osobowości prawnej: prawa publicznego i prywatnego.