Stosunek administracyjnoprawny - definicja, elementy, cechy, rodzaje i sposób nawiązania.
Stosunek administracyjnoprawny jest wzajemnym układem między dwoma podmiotami określanym przez prawo administracyjne. Powstaje w wyniku poddania pewnej rzeczywistej działalności regulacjom prawa administracyjnego.
♦ przedmiot - najbardziej stabilny element, jest objęty kompetencją jednego z podmiotów administracji
♦podmiot - z jednej strony zawsze organ albo inna jednostka wykonująca funkcje administracji upoważniona do jego nawiązania, z drugiej zaś - strona, do której kierowany jest nakaz (zakaz) albo który żąda określonego zachowania się organu
♦treść - najbardziej ruchliwy element, obowiązki i uprawnienia stron, polegające na działaniu, znoszeniu lub zaniechani u. Wynikają bezpośrednio z norm przepisów prawa i nie mogą być dowolnie interpretowane. Mają charakter osobisty i nie mogą być przenoszone na inne osoby, wygasają w chwili śmierci osoby obowiązanej.
Cechy:
- dominacja organów administracji nad pozostałymi uczestnikami stosunku
- charakter władczy - w razie konfliktu organ administracji może zastosować środki przymusu administracyjnego, ale obywatel lub inny podmiot może skorzystać z przysługujących mu środków odwoławczych
- nierównorzędność pozycji podmiotów - możność decydowania o treści stosunku przez podmiot administrujący
- obowiązkowy charakter stosunku - ograniczona swoboda lub całkowity jej brak przy określaniu współuczestnikó stosunku jak i przy formułowaniu jego treści
- prawo administracyjne ustala w określonych ramach prawa i obowiązki stron, strony nie mogą z reguły zrezygnować z nich ani ich zmieniać
1. stosunki materialne
2. stosunki proceduralne (procesowe) (w tym spomoprocesowe)
3. stosunki egzekucyjne
4. stosunki nadzoru
5. stosunki oparte na układach zależności organizacyjnej
Sposób nawiązywania:
1. z mocy prawa - w sytuacji faktycznej, z którą norma prawna wiąże wyraźne skutki prawne np. obowiązek szkolny
2. z mocy indywidualnego rozstrzygnięcias kierowanego do konkretnego podmiotu np. decyzja o przyjęciu na studia
3. przez zgłoszenie się strony z roszczeniem o określone zachowanie organu np. o odszkodowanie
4. przez działanie faktyczne np. odprawa celna, zatrzymanie pojazdu przez policjanta