materiałów przyjmujący zamówienie ponosi odpowiedzialność odszkodowawczą. W chwili wykonania dzieła przyjmujący zamówienie jesi zobowiązany zwrócić zamawiającemu niezużytą część materiałów.
Natomiast podstawowym obowiązkiem zamawiającego, jak wskazano powyżej, jest zapłata przyjmującemu zamówienie należnego wynagrodzenia. Wynagrodzenie może mieć postać pieniężną lub być świadczeniem każdego innego rodzaju, które posiada wartość majątkową, a także stanowi ekwiwalent wartości dzieła. Jeżeli strony umowy o dzieło nie umówiły się inaczej, wynagrodzenie jest należne w momencie oddania (wydania) dzieła, albo - w wypadku gdy dzieło ma być oddane (wydane) częściami i wynagrodzenie zostało obliczone osobno za każdą jego część - z chwilą spełnienia każdego ze świadczeń częściowych.
Wynagrodzenie za wykonanie dzieła jest ustalane jako wynagrodzenie ryczałtowe albo wynagrodzenie kosztorysowe.
Pierwsze z wymienionych powyżej wynagrodzeń - wynagrodzenie ryczałtowe jest określane z góry. bez przeprowadzania szczegółowej analizy kosztów wytwarzania dzieła. Przedmiotowe wynagrodzenie jest zwykle stosowane w odniesieniu do prostych stanów faktycznych umowy o dzieło, w przypadku gdy stronom znana jest wartość wykonanego dzieła, ewentualne koszty potrzebnych materiałów, spodziewany czas trwania prac itp.
Podkreślić należy, że wybierając wynagrodzenie ryczałtowe pizyjmującemu zamówienie nie przysługuje prawo do żądania podwyższenia wynagrodzema bez względu na to, czy w czasie zawarcia umowy istniała możliwość przewidzenia rozmiaru lub kosztów prac. Ryzyko powstania ewentualnej straty związanej z nieprzewidzianym wzrostem rozmiaru prac (a zatem nieuwzględnieniem określonych czynności czy też materiałów) lub koszów prac (w tym wzrostem cen i innych elementów kosztowych wpływających na wysokość wynagrodzenia) obciąża, przy tym sposobie określeiua wynagrodzenia, przyjmującego zamówienie. Przyjmujący zamówienie może jednakże powołać się na wynikającą z przepisów kodeksu cywilnego (art 632 § 2 kc.) klauzulę tzw. nadzwyczajnej zmiany stosunków - jeżeli w skutek zmiany stosunków, której nie można było przewidzieć, wykonanie dzieła groziłoby przyjmującemu zamówienie rażącą stratą, sąd może podwyższyć tyczalt lub rozwiązać umowę (np. zmiana podatków i ceł).
Drugim rodzajem wynagrodzenia jest wynagrodzenie kosztorysowe. Przedmiotowe wynagrodzenie dotyczy dzieł o bardziej złożonej kalkulacji kosztów, która przyjmuje formalną postać tzw. kosztorysu. Kosztorys jest pisemnym zestawieniem potrzebnych do wykonania dzieła materiałów i nakładów pracy wraz z podaniem ich cen. W takim przypadku wykonawca prac może żądać podwyższenia umówionego wynagrodzema, jeżeli w toku wykonywania dzieła zajdzie konieczność przeprowadzenia prac. które nie były przewidziane w zestawieniu prac planowanych, a zestawienie sporządził zamawiający (inwestor). Jeżeli jednak zestawienie planowanych prac sporządził wykonawca, to może on żądać podwyższenia wynagrodzenia tylko wtedy, gdy mimo zachowania należytej staranności nie mógł przewidzieć konieczności prac dodatkowych.
Przy omawiam u umowy o dzieło należy zwrócić uwagę na kwestię terminów rozpoczęcia i wykonania (wykończenia) dzieła. Mogą być one określone w treści umowy o dzieło lub wynikać z właściwości dzieła. W wypadku kiedy wskazane terminy nie wynikają ani z umowy o dzieło, ani z właściwości dzieła, zastosowanie w tym zakresie mają zasady ogólne dotyczące wykonania zobowiązania. Przyjmujący zamówienie ma obowiązek rozpocząć wykonywanie dzieła w stosownym (odpowiednim) czasie, a następnie wykonać dzieło w ustalonym na jeden z powyższych sposobów terminie.
W wypadku, gdy opóźnienie prcyjmującego zamówienie w rozpoczęciu lub wykończeniu dzieła jest na tyle istome, że wyklucza prawdopodobieństwo ukończeiua dzieła w terminie wynikającym z umowy, zamawiający może doprowadzić do wygaśnięcia umowy o dzieło przez złożenie oświadczenia o odstąpieniu od umowy, bez wyznaczania dodatkowego terminu, jeszcze przed upływem terminu do wykonania dzieła. Wykonanie prawa odstąpienia od umowy następuje przez złożenie przyjmującemu zamówienie jednostronnego oświadczenia woli. którego skuteczność jest uzależniona od dojścia do adresata w taki sposób, że mógł się on zapoznać z jego treścią (art. 61 k.c.). Należy przyjąć, że forma