83144

-    pierwszeństwo państwa przed prawem - prawo zostaję wyprowadzone z istoty państwa. To, że w późniejszych okresach swego rozwoju państwo w swych działaniach stanowi również prawo nie daje mu pierwszeństwa. Pogląd, że prawo pozytywne wypływa jedynie z woli państwa ma 2 słabe punkty

-    prawo międzynarodowe nie można oprzeć na woli państwa

-    inne prawa pozapaństwowe np. kościelne - nie może obowiązywać tylko na podstawie zezwolenia państwa lub tolerowania go

-    identyczność państwa i prawa - jest też nie do przyjęcia p. u Kelsena - państwo jest jedynie czystym porządkiem prawnym, a jego zadanie ogranicza się do funkcji wyznaczonych mu przez prawo

-    państwo oprócz tego, że jest strukturą prawną jest też strukturą polityczną, działającą w sferze nie regulowanej przez prawo

-    prawo i państwo pochodzą z jednego korzenia politycznego - są to ideologie społeczno- polityczne

-    państwo czerpie z niego swą substancjalną treść i ideowe ukierunkowanie. Ma on wpływ na formę władzy, a tym samym na strukturę i działanie państwa

-    prawo również stąd czerpie swą treść, gdyż prawo jest tworzone wg pewnego planu politycznego, który wytycza pewne zasady w procesie tworzenia prawa

Cechy wspólne

-    strukturalna zgodność państwa i prawa - posiadają silną strukturę organizacyjną złożoną z wielu instytucji

-    istnieje funkcjonalna zależność

-    państwo potrzebuje prawa, aby nadać formę prawną instytucjom państwowym i ich działaniu /można to określić normami prawa/. Prawo ma pozytywny wpływ na rządzących i rządzonych. Rządzącym daje skuteczność ich władzy, a rządzonym bezpieczeństwo i wolność poprzez kontrolowanie władzy państwowej

-    prawo potrzebuje państwa - państwo wspiera instytucje prawne i gwarantuje skuteczność norm prawa przez przymus i sankcje

-    wspólny cel państwa i prawa - jakim jest urzeczywistniane dobro wspólne

Państwo prawa

-    istnieje tu idealna relacja państwa i prawa

-    następuje tu - samouzależnienie się państwa od prawa - czyli dobrowolne ograniczenie w/ładzy państwowej przez prawo. Oznacza to że:

-    działalność organów władzy państwowej podlega prawu i przez nie jest oceniana

-    prawo kontroluje i ogranicza władzę, w ten sposób, że to prawo określa granice interwencji władzy, szczególnie w sferę prywatną jednostek. By władza mogła dokonać ingerencji musi mieć zezwolenie praw/a

-    działalność rządu i administracji państwowej podlega kontroli niezależnej władzy sądowniczej

-    obywatel ma możliwość obrony przed ingerencją władzy i dochodzenie swych uprawnień

-    państwo zobowiązuje się do zagwarantowania obywatelom bezpieczeństwa i sprawiedliwości

-    obywatele są poddani nie subiektywnej woli władcy, ale obiektywnemu duchowi normy prawnej - stąd posłuszeństwo prawu obowiązuje równo wszystkich obywateli, bez względu na zajmowaną pozycję w państwie