83779

statutu". Warunkiem przystąpienia nowego państwa jest jednomyślna zgoda dotychczasowych członków. Zapis jest o tyle ważny, że oznacza, iż WNP może wykraczać poza obszar byłego Związku Radzieckiego. W 2008 Afganistan wyraził swoją chęć członkostwa w WNP. obecnie uczestniczy on jako obserwator w Zgromadzeniu Parlamentarnym WNP (jest to zgodne z punktem 8 Statutu WNP, który dopuszcza, że za zgodą Rady Głów Państw w posiedzeniach organów WNP mogą partycypować przedstawiciele innych państw w charakterze obserwatorów). W latach '90 swoją chęć członkostwa w WNP wyraziły również nieuznawane przez społeczność międzynarodową podmioty jak np. Abchazja, Krym, Czeczenia. Tatarstan czy Naddniestrze. W praktyce państwa członkowskie odrzuciły powyższe prośby, obawiając się nasilenia ruchów separatystycznych chcących wykorzystać członkostwo w WNP jako de facto uznanie w prawie międzynarodowym.

Z państw byłego ZSRR trzy republiki nadbałtyckie - Litwa, Łotwa i Estonia nie wstąpiły do WNP. Ze względu na swoje członkostwo w NATO oraz Unii Europejskiej jest mało prawdopodobne aby zdecydowały się wstąpić do WNP w przyszłości.

Specjalny status w WNP posiada także Turkmenistan, który jako jedyny nie ratyfikował Statutu WNP. co sprawia, że od samego początku de iure nie jest członkiem Wspólnoty, lecz jest z nią stowarzyszony.

Cele

Celem WNP jest prowadzenie wspólnej polityki zagranicznej państw (ze wspólnej polityki wyłączone są kwestie obronne, uregulowane odrębnym traktatem taszkenckim z maja 1992 roku), stworzenie wspólnej przestrzeni gospodarczej, wspólnego systemu komunikacyjnego, jak również ochrona środowiska, prowadzenie wspólnej polityki migracyjnej i zwalczania przestępczości. Kwestie te reguluje deklaracja ałmacka oraz statut z 1993 roku.

Organy WNP

WNP jest typową organizacją międzyrządową, brak w niej organów ponadnarodowych. Jej głównymi organami są¹⁴¹:

•    Rada Szefów Państw - najwyższy organ WNP. decydujący m.in. o użyciu sił zbrojnych państw członkowskich i ustanowieniu mandatu sił pokojowych WNP;

•    Rada Szefów Rządów - organ odpowiedzialny za koordynowanie współpracy organów wykonawczych WNP;

•    Rada Ministrów Spraw Zagranicznych - organ odpowiedzialny za koordynowanie polityki zagranicznej państw członkowskich;

•    Rada Ministrów Obrony - organ odpowiedzialny za koordynowanie polityki wojskowej państw członkowskich - nigdy nie uczestniczyli w nim przedstawiciele Gruzji, Mołdawii, Turkmenistanu i Ukrainy;

•    Rada Ministrów Spraw Wewnętrznych - organ powołany w 1996 roku w celu koordynacji zwalczania terroryzmu i zorganizowanej przestępczości;

•    Rada Dowódców Wojsk Ochrony Pogranicza - organ odpowiedzialny za ochronę granic i stref ekonomicznych - w jego pracach nie uczestniczy Azerbejdżan. Mołdawia i Ukraina.

Siedziba Sekretariatu Wykonawczego WNP, który wykształcił się z Komitetu

Koordynacyjno-Konsultacyjnego, znajduje się w Mińsku. Dotychczasowi sekretarze (przewodniczący

Komitetu) to^lpolr"^b^^łr^⁰¹;

•    Iwan Korotczenia

•    Borys Bierezowski

•    Jurij Jarów

•    Władimir Ruszajło

Sekretarza powołuje i odwołuje jednomyślnie Rada Szefów Państw, choć w historii zdarzało się, iż czynił to samodzielnie prezydent Rosji^lpot'^Mbn#‘^ródtol.

Pozostałe organy WNP ta'"*™*"*+*>':