Do Traktatu z Maastrich warunki przyjęcia nowego państwa członkowskiego były określane w poszczególnych traktatach ustanawiających Wspólnoty:
♦EWWiS odbywało się na podstawie decyzji Rady,
* przystąpienie do Wspólnoty Gospodarczej [EWG] i EWEA na mocy umowy międzynarodowej
Mimo różnego charakteru prawnego, były zwięzłe, miały prawie identyczne brzmienie. Warunki uzyskania członkostwa i dostosowanie traktatów o EWG, EWEA, EWWiS określane były w Akcie o Warunkach przystąpienia, do którego odwoływały się zarówno decyzje Rady, jak i umowy międzynarodowe. Deklaracje polityczne związane z przystąpieniem były natomiast ujmowane w Akcie końcowym Art.49 TUE (Traktatu z Maastrich) ustanowił jednolitą podstawę prawną przyjęcia państwa do Unii Europejskiej.
Traktat akcesyjny objął trzy główne elementy:
I - Traktat dotyczący przystąpienia do UE - dokument złożony z preambuły i trzech artykułów, jego znaczenie prawne sprowadzało się do ustanowienia członkostwa,
II - Akt dotyczący warunków przystąpienia do UE oraz dostosowań w Traktatach stanowiących podstawę Unii (I+II - traktat akcesyjny sensu largo), integralna część traktatu, należy do prawa pierwotnego UE, reguluje instytucjonalne warunki członkostwa nowych państw, dostosowania niezbędne w prawie pierwotnym i pochodnym oraz okresy przejściowe (derogacyjne)
III - Akt końcowy - zawiera 44 deklaracje starych i nowych państw członkowskich w różnych zestawieniach lub deklaracje indywidualne o charakterze politycznym, które mogą mieć znaczenie prawne przy interpretacji Traktatu.
5. Jakie zasadnicze kwestie regulują traktaty akcesyjne? Omów ten problem, odwołując się do Traktatu Akcesyjnego dotyczącego Polski.
* wejście do strefy Schengen [Polska zobowiązała się do przestrzegania całego mY/»/,vSchengen|.
♦zdjęcie derogacji z członków Unii Gospodarczej i Walutowej [ewentualne jej nałożenie] (Polska stała się członkiem objętym derogacją - nienależącą jeszcze do strefy euro, dla zdjęcia derogacji konieczne jest spełnienie kryteriów konwekcyjnych),