83979

terytorium RP przez przodków jej członków od co najmniej 100 lat. Definicja ta podaje też jedno kryterium odróżniające mniejszość etniczną od narodowej - pierwsza oznacza grupę, która nie utożsamia się z innym narodem (współcześnie) zorganizowanym we własnym państwie.

Definicje mniejszości zawarte w tym akcie powodują, że nie wszyscy dyskryminowani ze względów etnicznych lub rasowych w Polsce objęci są rozporządzeniami broniącymi przed dyskryminacją.

Mniejszości narodowe i etniczne stanowią w Polsce kilka procent ludności kraju. RP należy do tych państw europejskich, które mają ich najniższy odsetek.

W 2011 Fundacja Wiedza Lokalna zainicjowała program Raport Mniejszości, który ma na celu stałe monitorowanie treści publikowanych przez internautów, przede wszystkim pod kątem agresji wobec mniejszości m.in. etnicznych. Według badania, najbardziej narażoną na nietolerancyjne wypowiedzi jest społeczność żydowska, a następnie rosyjska, niemiecka i romska.

STOSUNEK DO MNIEJSZOŚCI NARODOWYCH I ETNICZNYCH:

W mojej pracy chciałabym scharakteryzować stosunek Polaków do mniejszości narodowych i etnicznych w naszym kraju. Postaram się zanalizować to zagadnienie uwzględniając czynniki polityczne, prawne, historyczne, społeczno-ekonomiczne i religijno-kulturowe. Uzasadnię moją wypowiedź konkretnymi przykładami oraz odwołam się do materiałów źródłowych zawartych w arkuszu.

III Rzeczpospolita Polska jest krajem jednolitym narodowościowo- Polacy stanowią 96% populacji. Liczba ta jest wynikiem zmiany granic oraz innych zjawisk związanych z histohą kraju. W czasach II RP, Polskę zamieszkiwało około 36% mniejszości narodowych. Niezależnie od tych liczb, wśród Polaków można zauważyć sympatie i antypatie do poszczególnych narodowości. Dobrze obrazuje to wykres nr 4 zamieszczony w arkuszu. Przedstawia on skalę sympatii Polaków do różnych narodów, a także mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce w roku 1991, 1996 i 2002. Z analizy tego źródła wynika, że Niemcy w Polsce są raczej łubiani, natomiast sympatia ta nieznacznie spadła w roku 1996 i utrzymuje się na poziomie 0,8 punktów procentowych. Natomiast Białorusini w Polsce są już mniej łubiani, chociaż sympatia do nich zwiększyła się w roku 2002. Mniejszości etniczne plasują się z kolei na skali antypatii, prócz niewielkiej sympatii do Żydów w 1996 roku. Można jednak zauważyć, że na przykład brak sympatii do Cyganów zmniejsza się na przestrzeni lat. Jest to prawdopodobnie związane z korektą naszych opinii o innych nacjach pod wpływem lepszego ich poznania, większej świadomości i mniejszej roli stereotypów.

Innymi mniejszościami narodowościowymi w Polsce są Litwini, Rosjanie, Ukraińcy, a do mniejszości etnicznych należą na przykład Łemkowie czy Karaimi. Zgodnie z polskim prawem, ludności tej zapewniona jest równość z Polakami, prawo do rozwoju własnego języka, kultury, obyczajów, tradycji. Konstytucja gwarantuje im także swobodę tworzenia własnych instytucji oraz uczestnictwa w rozstrzyganiu spraw dotyczących tożsamości kulturowej. Zgodnie z zamieszczonym powyżej tekstem Piotra Winczorka „Nasze małe mniejszości", istniejące w Polsce ustawy regulują stosunki między obywatelami a przedstawicielami innych nacji. W Polsce zabroniona jest dyskryminacja, zmuszanie do asymilacji, akty przemocy, próby wynarodowienia, a przynależność do mniejszości pozostaje kwestią indywidualnego wyboru Polskie prawo popiera także prowadzenie szkół czy klas w językach ojczystych oraz dofinansowuje niektóre działania w sferze kulturalnej.

Jednym z czynników prawnych kształtowania się stosunków między Polakami a mniejszościami narodowymi, jest właśnie tworzenie ustaw gwarantujących przestrzeganie ich praw oraz ułatwianie ich życia politycznego i społecznego. O takim akcie prawnym mówi tekst „W urzędzie po niemiecku" zamieszczony w materiałach źródłowych. Miał on pozwolić mniejszości niemieckiej na używanie języka niemieckiego w urzędach gmin, gdzie mniejszość ta stanowi co najmniej 20% ludności, jeśli władze gminy wyrażą zgodę. Innym problemem prawnym są różnice w kodeksie rodzinnym w obu krajach. Negatywny stosunek do Niemców mają przede wszystkim rodzice starający się o prawa rodzicielskie, w przypadku rozwodu w rodzinie niemiecko-polskiej. Dzieci pochodzące z takich rodzin, przebywające na terenie Niemiec, mają utrudniony kontakt z polskim rodzicem, mogą spotykać się z nim tylko pod nadzorem i mają