84988

winien drugiej stronic choćby dłużnik był niewypłacalny (bankrut) więc on się zawsze może zaspokoić.

Sa 2 rodzaje potr. zt względu na źródło:

1.1. potrącenie umowne - strony w drodze umowy dokonują potrącenia, jest to umowa wzajemna nie uregulowana w kodeksie, opiera się na zasadzie swobody umów. może dotyczyć rożnych wierzytelności.

2. 2. potrącenie ustawowe - k.c. reguluje tylko ten rodzaj, bo o ile w przypadku potr. umownego obie strony godzą się na wzajemne zniesienie wierzył., o tyle tu prawo przyznaje jednej ze stron prawo jednostronnego dokonania potrącenia, nawet wbrew woli drugiej strony. Przez to też jest uzalęznionc od ściśle określonych przesłanek.

Art. 498. § 1. Gdy dwie osoby sąjednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym.

Pozytywne przesłanki potrącenia ustawowego - art. 498.:

1)    1) tożsamość stron dwóch zobowiązań - muszą istnieć 2 wierzytelności, obie między tymi samymi dwiema osobami, które są względem siebie jednocześnie wierzycielami i dłużnikami. Chodzi o 2 odrębne zob. na tej samej linii (nie chodzi więc o umowę wzajemną), strony muszą występować w odmiennej roli w każdym z nich. Zasadą jest więc. że nic można przedstawić do potrącenia ani wierzytelności cudzej ani własnej ale służącej względem innej osoby. Od zasady tożsamości są jednak 2 wyjątki:

a)    a) art. 883. § I. - poręczyciel może przedstawić do potrącenia wierzytelność służącą dłużnikowi głównemu przeciwko wierzycielowi.

b)    b) art. 513. § 2. - przy przelewie, dłużnik może także przeciwko nabywcy wierzytelności przedstawić do potrącenia wierzytelność służącą mu przeciwko zbywcy, pod pewnymi warunkami;

2)    2) obie wierzytelności muszą być jednorodzajowe co do przedmiotu świadczenia: pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone co do gatunku, (umownie można potrącić wiadro kartofli z pomalowaniem płotu), ale jednorodność nie dotyczy innych elementów - art. 500.

Art. 500. Jeżeli przedmiotem potrącenia są wierzytelności, których miejsca spełnienia świadczeń są różne, strona korzystająca z możności potrącenia obowiązana jest uiścić drugiej stronie sumę potrzebną do pokrycia wynikającego dla niej uszczerbku.

3)    3) wierzytelności muszą być wymagalne, czyli termin spełnienia tej wierzytelności, oznaczony w treści zob. lub wynikający z jego właściwości już nadszedł albo wierzyciel wezwał dłużnika. Przepis mówi, że „obie" wierzytelności muszą być wymagalne, tymczasem komentatorzy wskazują, że wystarczy aby wymagalna była wierzytelność potrącającego (to co jemu się należy), bo jeżeli jego własny dług nie jest jeszcze wymagalny, to po prostu dokonując potrącenia płaci go wcześniej, co jest zasadniczo

1

dopuszczalne - art. 457. (termin świadczenia jest co do zasady zastrzeżony na korzyść dł.). Od tej przesłanki wyjątek przewiduje art. 501.:

Art. 501. Odroczenie wykonania zobowiązania udzielone przez sąd albo bezpłatnie przez wierzyciela nie wyłącza potrącenia.

Nawet gdy wierzytelność przedstawiana do potrącenia nie jest jeszcze wymagalna w skutek tego. że nastąpiło odroczenie przez sąd lub bezpłatnie przez wierzyciela, to potrącenie może nastąpić.

4)    4) wierzytelności muszą być zaskarżalne czyli mogą być dochodzone przed sądem lub innym organem państwowym. Przepis znów mówi o obu wierzyt., lecz w praktyce wystarczy, że zaskarżał na jest jedynie wierzytelność przedstawiana do potrącenia (wierzytelność potrącającego). Gdyż może on w ten sposob doprowadzić do umorzenia niezaskarżalnej wierzytelności względem siebie. Skoro chce się zwolnić z niepewnego zobow. płacąc pewną wierzytelnością to należy mu to umożliwić. Nie zaskarżał na jest wierzytelność przedawniona, ale niekiedy można taką wierzytelność przedstawić do potrącenia - art.

502:

Art. 502. Wierzytelność przedawniona może być potrącona, jeżeli w chwili, gdy potrącenie stało się możliwe, przedawnienie jeszcze nie nastąpiło.

Istotna dla oceny tej przesłanki w przypadku przedawnienia jest zatem nie chwila złożenia oświadczenia woli. a chwila powstania „stanu potrącałności” . Stan ten powstaje z chwilą, gdy wszystkie