80087

Krytyka demokracji. Platon:

a) Platon: (427-347) był najwybitniejszym idealistą antyku, pochodził z arystokratycznej rodziny, był konserwatystą. Uważał, że ewolucja państwa zmierza ku złemu, że formy rządów ulegają degeneracji.

• poglądy Platona:

rządzący muszą zająć się poważnie filozofią

sama mądrość nie wystarcza do połączenia filozofii z polityką - potizeba do tego siły Platon jest „ojcem" idealizmu obiektywnego

uważał, że istnieją dwa światy: świat idei i świat odbijający tę ideę (pierwszy jest idealny, a drugi mniej)

-    jedynie mędrzec może pizeniknąć tajemnice świata idei. który jest absolutny: jego prawa są niezmiernie i trwałe, są oparte na zasadach hierarchii

-    jedynie doskonały rządca-filozof ma możliwość powstrzymania procesu degenerowania się ustroju

-    państwo Stworzył człowiek, ale naczelną zasadą realnych tworów państwowych wcale nie jest rozum - istotą ich jest albo odwaga (tak w timokracji), albo chciwość (tak w oligarcliii). albo anarchia (tak w demokracji), albo wreszcie strach (tak w tyranii)

-    timokracia: to iządy odważnych, niestety' nie stabilne z uwagi na wybujałe ambicje wojowników

-    oligarchia: to rządy bogaczy, którzy zdaniem Platona chcą być jeszcze bogatsi (chciwość)

-    demokracja: to rządy ludu (pospólstwa), to najbardziej chwiejny ustrój (brak dyscypliny społecznej, respektu dla władzy, anarchia, brak kompetencji rządzących i demoralizacja wśród ludu)

~ tyrania: to władza (absolutna, despotyczna) jednostki, zdaniem Platona najgorsza forma rządów

zdaniem Platona jedynie wprowadzenie rządów „stróżów doskonałych", czyli mędrców, może uchronić społeczeństwo przed w/w formami rządów

idealna polis jest rygorystycznie (ściśle) zhierarchizowana (wiąże się to z nierównością społeczeństwa) - na górze są najmądrzejsi, poniżej wojownicy, a na samym dole są ci, któizy powołani są do zaspokajania potrzeb materialnych ogółu

mało uwagi poświęcał Platon niewolnictwu i klasie najniższej (me była to sprawa dla filozofa) dużo uwagi natomiast poświęcił dwom pierwszym klasom (filozofom i wojownikom - mądrość i siła)

-    podstawowe wartości to: honor, męstwo, cnota

-    platoński system wychowawczy przyszłych rządców:

-    17-20 lat: pobieranie nauki wychowania fizycznego

-    20-30 lat: mniej zdolni adepci kierowani są do służby wojskowej, mądrzejsi natomiast na dziesięcioletnie studia ogólne

~ 30 lat: elita podejmuje studia filozoficzne

-    35-50 lat: aktywność polityczna i zdobywanie życiowego doświadczenia

-    50 lat: sprawowanie najwyższej władzy państwowej

ceclią charakterystyczną idei platońskiej był solidaryzm elity, połączony z „komunizmem” u schyłku swego życia Platon dostrzegł, ze jego wizja to utopia, toteż zweryfikował nieco swoje poglądy (w „nowej" wersji państwa iządzą wielcy właściciele ziemscy) - w rzeczywistości była to porażka jego wcześniejszej koncepcji