85606

Rys. 2.1. Schemat badania twardości metodą Brinella.

Obciążenie należy dobierać na podstawie zależności:

F = 9,807K D²

przy czym stała K przyjmuje wartości 30; 15; 10; 5; 2,5; 1,2 i 1. Wartość stałej obciążenia K należy dobrać w zależności od spodziewanej twardości badanej próby lub przedmiotu, aby uzyskać odcisk średnicy d zawartej w przedziale od 0,24 do 0,6 D.

Dla każdego obciążenia oraz średnicy kulki D należy ustalić minimalną grubość badanego przedmiotu, aby wyeliminować zniekształcenia czaszy kulistej. Grubość badanej próbki oblicza się za pomocą wzoru:

K F

^9min-n-D'HB

Oprócz tego należy przez pewien czas utrzymać obciążenie wgłębnika, w zależności od przewidywanej twardości badanego materiału.

Tabela 1. Utrzymanie obciążenia wgłębnika w zależności od przewidywanej twardości badanej próbki:

Twardość Brinella [HB]	Czas obciążenia t [s]
1	2
do 10	180
10 -i-35	120
35 -*■ 100	30
powyżej 100	10 -15

W celu uzyskania dokładnego wyniku pomiaru należy wykonać trzy odciski, zachowując jednocześnie odstęp od brzegu próbki wynoszący 2,5 d oraz od poprzedniego odcisku wynoszący 4 d.

Zastosowanie kulek zależy od rodzaju badanego materiału -kulkę stalową stosuje się do badania metali o twardości do 450 HB, natomiast kulkę z węglików spiekanych - do badania metali o twardości do 650 HB. Średnica kulki zależna jest od obciążenia i wynosi 10; 5; 2,5; 2 lub 1 mm.