następuje wyraźna zmiana temperatury naczynia. Zmiana ta jednak nie jest natychmiastowa chociażby z powodu skończonej szybkości procesu, bezwładności cieplnej układu, a także nieustannej wymiany ciepła z płaszczem. Za początek okresu końcowego uważa się czas, kiedy to zmiany temperatury mają ponownie przebieg w przybliżeniu liniowy.
Pomiar efektu endotermicznego przeprowadza się w następujący sposób: po ustaleniu się liniowych zmian temperatury rozpoczyna się pomiar biegu własnego kalorymetru. W pewnej temperaturze zostaje zainicjowany proces rozpuszczania, wynikiem, czego jest obniżenie się temperatury. Początkowo szybki proces ochładzania stopniowo staje się coraz wolniejszy aż temperatura osiągnie wartość minimalną. Po osiągnięciu tego punktu włącza się grzałkę umieszczoną w
kalorymetrze i notuje zmiany temperatury w funkcji czasu. Po osiągnięciu temperatury zbliżonej do tej jaką posiadałby układ, gdyby reakcja nie przebiegła wyłącza się grzałkę i bada dalej bieg własny kalorymetru. Graficznie lub analitycznie wyznacza się skorygowany czas grzania xs = xg-tp (przy przegrzaniu układu) lub x,= xg + xP (niedogrzanie). Efekt cieplny rozpuszczania oblicza się jako równy pracy prądu elektrycznego z uwzględnieniem skorygowanego czasu grzania
AH =I2R„T,
gdzie:
I - natężenie prądu - oporność grzałki
W doświadczeniu korzystano z następującej aparatury: galwanometr opornik wzorcowy grzałka termistor termostat
kalorymetr diatermiczny